Ένας πόλεμος που αρχίζει να κορυφώνεται (Sportday / Χρήστος Χαραλαμπόπουλος)

Tο αποτέλεσμα της δίκης που άρχισε χθες στο δικαστήριο της βελγικής πόλης του Σαρλερουά δεν αποκλείεται να εξελιχθεί σε μια βόμβα, όπως εκείνη που έσκασε τον Δεκέμβριο του 1995 και το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο άλλαξε για πάντα. Είχαν προηγηθεί δύο μεγάλες καταστροφές, δύο μεγάλες τραγωδίες, το Χέιζελ και το Χίλσμπορο, που ενώ έπληξαν κυρίως το αγγλικό ποδόσφαιρο και το ανάγκασαν να αλλάξει τελείως, αποτέλεσαν αφετηρία και κίνητρο για τις αλλαγές στο πρόσωπο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Αλλαγές που ενδεχομένως θα αργούσαν να ολοκληρωθούν, αν δεν ερχόταν εκείνη η απόφαση του ευρωπαϊκού δικαστηρίου στην προσφυγή του Ζαν Μαρκ Μποσμάν.

Εκείνη η απόφαση οδήγησε σε δραστικές αλλαγές στο συλλογικό ποδόσφαιρο της Ευρώπης, απελευθερώνοντας τους παίκτες από τα ασφυκτικά χαρακτηριστικά του συστήματος μεταγραφών που ίσχυε μέχρι τότε. Η δίκη στο Σαρλερουά είναι πιθανόν να αλλάξει δραστικά τη σχέση μεταξύ των συλλόγων και των εθνικών ομάδων, για πάντα.

Ο Abdelmajid Oulmers είναι ένας νεαρός Μαροκινός –από τους πολλούς που βρίσκουν στο Βέλγιο τον δρόμο για μια καλύτερη ζωή– που παίζει για τον βελγικό σύλλογο Σαρλερουά. Τον Νοέμβριο του 2004 είχε πάρει άδεια για να συμμετάσχει σε διεθνές φιλικό παιχνίδι της χώρας του. Επέστρεψε σοβαρά τραυματισμένος. Ο παίκτης δεν ήταν διαθέσιμος για μήνες και ο βελγικός σύλλογος, που βασιζόταν στον Oulmers, ακολούθησε καθοδική τροχιά στο εγχώριο πρωτάθλημα. Η Σαρλερουά, λοιπόν, κατέθεσε αγωγή εναντίον της FIFA, ζητώντας να της επιδικαστεί μια αποζημίωση για τον ποδοσφαιριστή της, που τραυματίστηκε συμμετέχοντας σε παιχνίδι της εθνικής του ομάδας.
Η Σαρλερουά ισχυρίζεται ότι οι κανόνες που απαιτούν από τους συλλόγους να δίνουν τους παίκτες τους για διεθνείς αγώνες παραβιάζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Φυσικά, στο πλευρό της Σαρλερουά, σε αυτή τη νομική μάχη, έσπευσε αμέσως η ποδοσφαιρική G-14, η Ενωση των 18 ισχυρότερων συλλόγων της Ευρώπης, που είχε πρώτη θέσει δημόσια ένα παρόμοιο αίτημα, λίγο πριν από το Μουντιάλ του 2002.

Σύμφωνα με τους κανόνες της FIFA, οι σύλλογοι οφείλουν να απελευθερώνουν τους παίκτες τους για μια ορισμένη περίοδο, χωρίς όμως να διασφαλίζονται έναντι του κινδύνου τραυματισμού του παίκτη. Με λίγα λόγια, εάν ο παίκτης επιστρέψει τραυματισμένος, οπότε είναι σαφές ότι ο σύλλογος έχει υποστεί ζημία, δεν προβλέπεται οικονομική αποζημίωση για την περίπτωση αυτή. Η Σαρλερουά, όμως, με τη δικαστική της προσφυγή διεκδικεί αυτό ακριβώς. Την οικονομική αποζημίωση. Πιθανόν, σε πολλούς, η ιστορία αυτή να ακούγεται σαν δοκίμιο παραλογισμού, αν μετρήσουμε τα πράγματα με τους κλασικούς οικονομικούς όρους. Ποια άλλη βιομηχανία, αν θεωρήσουμε τις εθνικές ομάδες επιχειρήσεις, ζητεί από έναν εργοδότη να παραδώσει ένα πολύτιμο περιουσιακό του στοιχείο –αν θεωρήσουμε περιουσιακά στοιχεία των ομάδων τους ποδοσφαιριστές– και να μην πάρει αποζημίωση σε περίπτωση καταστροφής του;

Ένα σημείο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, είναι ότι οι κανόνες της FIFA θεσπίστηκαν χωρίς τη συμβολή και τη σύμφωνη γνώμη των συλλόγων. Η FIFA θεωρεί ότι οι σύλλογοι οφείλουν να βασίζονται μόνο στις εθνικές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες για την προώθηση των απόψεών τους στα διεθνή Fora. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο η FIFA δεν αναγνωρίζει την G-14 ή άλλες ενώσεις συλλόγων, διότι θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο των κανόνων του παιχνιδιού. Αν το αποτέλεσμα της δικαστικής προσφυγής είναι αρνητικό για τη Σαρλερουά, είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο βελγικός σύλλογος θα προσφύγει στο ευρωπαϊκό δικαστήριο, αν και η απόφαση θα κάνει τρία με τέσσερα χρόνια για να εκδοθεί.

Η G-14, πάντως, φαίνεται να πιστεύει ότι οι μεγάλες ποδοσφαιρικές επιχειρήσεις είναι όπως οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις, που θεωρούν ότι το έθνος-κράτος εμποδίζει την ανάπτυξη. Είναι όμως έτσι; Θα περιμένουμε μια δικαστική απόφαση για να δούμε.

Το ντέρμπι των λαμόγιων

H κληρωτίδα της ΟΥΕΦΑ έφερε αντιμέτωπες τις δύο ομάδες της ρουμανικής πρωτεύουσας που έφτασαν μέχρι τους οκτώ. Τη Στεάουα και τη Ραπίντ. Οι δύο ρουμανικές ομάδες, εκτός από το γεγονός ότι έχουν ως έδρα την ίδια πόλη, το «Παρίσι της Ανατολής» –όπως ονομαζόταν παλιότερα το Βουκουρέστι– και πέρα από το ότι και οι δύο πραγματοποιούν πολύ καλές εμφανίσεις στο ΟΥΕΦΑ φέτος, μαζεύοντας βαθμούς για το ρουμανικό ποδόσφαιρο, έχουν και άλλα κοινά. Είναι ιδιοκτησία πολιτικών και την ίδια στιγμή, και οι δύο είναι στο στόχαστρο της ρουμανικής εφορίας.
Η Ραπίντ καλείται να πληρώσει κάτι περισσότερο από 400 χιλιάδες δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί σε διαφυγόντες φόρους και πρόστιμα από τη μεταγραφή του Ρουμάνου σέντερ φορ Φλορίν Μπράτου στην τουρκική Γαλατασαράι. Μια μεταγραφή που έφερε στα ταμεία της Ραπίντ 1 εκατομμύριο 750 χιλιάδες δολάρια. Από αυτό το ποσό, στα βιβλία της Ραπίντ πέρασαν μόλις 100 χιλιάδες δολάρια. Ο ιδιοκτήτης της Ραπίντ, ο Τζορτζ Κόπος, αντιπρόεδρος της ρουμανικής κυβέρνησης, δεν αναγνωρίζει την οφειλή, με το αιτιολογικό ότι η ομάδα δεν είναι κερδοσκοπική επιχείρηση κι έτσι δεν είναι υποχρεωμένη να πληρώνει φόρους για τέτοιου είδους συναλλαγές. Ο επικεφαλής, όμως, της ρουμανικής εφορίας υποστηρίζει ότι η Ραπίντ έβγαλε κέρδος από τη μεταγραφή, γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να καταβάλει φόρους.
Στην υπόθεση αυτή εμπλέκεται και ο παλιός διεθνής ποδοσφαιριστής και αρχηγός της εθνικής Ρουμανίας Γκιόργκι Ποπέσκου, που είχε μεσολαβήσει ως μάνατζερ στη συγκεκριμένη μεταγραφή και είχε πάρει προμήθεια 1 εκατομμύριο δολάρια. Ο Ποπέσκου, που δεν είναι πλέον μάνατζερ, υπό τον φόβο της ποινικής δίωξης είχε καταβάλει μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης φόρο ύψους 400 χιλιάδων δολαρίων, ενώ παράλληλα τιμωρήθηκε και με ένα πρόστιμο 40 χιλιάδων δολαρίων απ' τη ρουμανική ποδοσφαιρική ομοσπονδία, επειδή είχε «ξεχάσει» να δηλώσει το ποσό της προμήθειάς του. Ενας ακόμη μάνατζερ, ο Ιοάν Μπεκάλι, που εμπλέκεται στην υπόθεση, τιμωρήθηκε με πρόστιμο 40 χιλιάδων δολαρίων, ενώ του αφαιρέθηκε και η άδεια. Την ίδια στιγμή η ρουμανική εφορία που διερευνά την ύπαρξη κυκλώματος που ξεπλένει μαύρο χρήμα μέσω διεθνών μεταγραφών Ρουμάνων ποδοσφαιριστών, έχει βάλει στο στόχαστρο και τη Στεάουα, με αφορμή τη μεταγραφή του Μούτου το 1999 στην Ιντερ. Η Στεάουα ισχυρίζεται ότι εισέπραξε 2,1 εκατομμύρια δολάρια, που όμως δεν εμφανίζονται στα βιβλία της, ενώ η Ιντερ επιμένει ότι κατέβαλε 7,19 εκατομμύρια δολάρια.