Tο γήπεδο που επηρεάζει τα σφυρίγματα (Sportday / Χρήστος Χαραλαμπόπουλος)

Στο ποδόσφαιρο, η σημασία που έχουν τα γήπεδα στη διαμόρφωση των χαρακτηριστικών του παιχνιδιού και των ομάδων είναι τεράστια. Οπως είχε πει παλιότερα κάποιος, το γήπεδο είναι η σκηνή πάνω στην οποία εκτυλίσσεται το «έργο» που ονομάζεται ποδοσφαιρική συνάντηση. Ενα έργο με υπόθεση, χαρακτήρες, κοστούμια, σκηνοθέτες, θεατές, καμαρίνια και ό,τι άλλο συνοδεύει μια θεατρική παράσταση. Στην ιστορία του ποδοσφαίρου, πολλά γήπεδα έχουν ήδη περάσει στον χώρο του μύθου. Το «Μαρακανά», το «Γουέμπλεϊ», που δεν υπάρχει πια, όπως το παλιό «Πράτερ» της Βιέννης, που ανασκευάστηκε και μετονομάστηκε σε «Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ» για να ξαναλλάξει όνομα, το «Μπερναμπέου», το «Χάιμπουρι», το «Καμπ Νου» και τόσα άλλα.

Το γήπεδο πάμπολλες φορές δένεται τόσο πολύ με την ομάδα που αγωνίζεται σε αυτό, ώστε μερικές φορές είναι αδιανόητο να φανταστεί κάποιος μια ομάδα να αγωνίζεται σε γήπεδο διαφορετικό από αυτό που την είχαμε συνηθίσει. Γίνεται να φανταστεί κάποιος τον ΠΑΟΚ χωρίς την Τούμπα ή τη Γιουνάιτεντ χωρίς το «Ολντ Τράφορντ»; Βέβαια, οι συνθήκες του σύγχρονου ποδοσφαίρου έχουν αλλάξει και τις παραδοσιακές χρήσεις που είχαν τα γήπεδα, έτσι που αρκετές ομάδες χτίζουν καινούργια γήπεδα, σε περιοχές μακριά από τις παραδοσιακές έδρες τους, για να μπορέσουν να κεφαλαιοποιήσουν όλα τα πλεονεκτήματα ενός σύγχρονου γηπέδου.

Το «Γ. Καραϊσκάκης» είναι ένα από εκείνα τα κλασικά ποδοσφαιρικά γήπεδα που ο κόσμος είναι πολύ κοντά στον αγωνιστικό χώρο και η όλη ατμόσφαιρα επηρεάζει σαφώς αντιπάλους και διαιτητές. Πέρυσι, αν θυμάστε, ο Ντέμης πήγε στην Ελβετία και συναντήθηκε με τους κατασκευαστές του νέου γηπέδου της Μπάγερν, ένα κλασικό ποδοσφαιρικό γήπεδο, για να διερευνήσει τις δυνατότητες κατασκευής ενός ανάλογου γηπέδου για την ΑΕΚ, όταν βρεθεί ο χώρος. Ενα καλό γήπεδο επηρεάζει πάντα αντιπάλους και διαιτητές, όσο και αν φαίνεται παράξενο το τελευταίο, το να επηρεάζονται δηλαδή οι διαιτητές. Μία μελέτη που έγινε από το γερμανικό ινστιτούτο της εργασίας που εδρεύει στην παλιά πρωτεύουσα, τη Βόννη, έδειξε ότι οι διαιτητές επηρεάζονται στις αποφάσεις τους και από τα χαρακτηριστικά του γηπέδου. Η έρευνα που έγινε από τον καθηγητή Τόμας Ντόμεν, ο οποίος εξέτασε 3.519 παιχνίδια της Μπουντεσλίγκα σε ένα διάστημα 12 αγωνιστικών περιόδων. Ενα από τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης του Ντόμεν είναι ότι οι διαιτητές πολύ συχνά «κάνουν το χατίρι» του κοινού και επιμηκύνουν τη χρονική διάρκεια ενός παιχνιδιού, ειδικά αν η γηπεδούχος ομάδα βρίσκεται πίσω στο σκορ με ένα γκολ διαφορά.

Το ίδιο κάνουν όταν πρόκειται και για ένα ισόπαλο ματς στο οποίο φαίνεται ότι ο γηπεδούχος έχει πιο πολλές πιθανότητες να σκοράρει πρώτος, ενώ ευνοούν τους γηπεδούχους σε αμφισβητούμενες φάσεις των πέναλτι ή των γκολ. Ο Ντόμεν ισχυρίζεται ότι έκανε τη μελέτη κυρίως για να δει πώς η πίεση του κοινού επηρεάζει τις αποφάσεις και τις ενέργειες των διαιτητών. Στα συμπεράσματα της μελέτης διαφαίνεται ότι η μορφή του γηπέδου στο οποίο διεξάγεται ένας αγώνας επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις διαιτητικές αποφάσεις.

Η «αντικειμενικότητα» των διαιτητών εξαρτάται κατά πολύ από το αν έχουμε ένα παιχνίδι που γίνεται σε γήπεδο στο οποίο ο αγωνιστικός χώρος χωρίζεται από τις κερκίδες με κουλουάρ του στίβου ή όχι. Ο Ντόμεν σημειώνει ότι από τα στοιχεία της μελέτης φαίνεται ξεκάθαρα ότι πολύ περισσότερα πέναλτι σφυρίζονται σε γήπεδα στα οποία ο αγωνιστικός χώρος δεν χωρίζεται από τις κερκίδες. Μάλιστα, σημειώνεται ότι η διαιτητική απόφαση σε σχέση με τα πέναλτι, έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να είναι σωστή αν οι κερκίδες χωρίζονται από τον αγωνιστικό χώρο με κουλουάρ του στίβου.
Από τα πέναλτι που σφυρίχτηκαν σε γήπεδα που ο αγωνιστικός χώρος βρίσκεται κοντά στις κερκίδες, μόνο το 65% από αυτά που δόθηκαν στους γηπεδούχους ήταν δικαιολογημένα, ενώ το ίδιο ποσοστό για τα πέναλτι που δόθηκαν στους φιλοξενούμενους, αφορά αποφάσεις που ήταν δικαιολογημένες σε ποσοστό 75%. Βέβαια, αν το γήπεδο δεν γεμίζει, μία εικόνα οπωσδήποτε θλιβερή, δεν επηρεάζει κανέναν. Ή μάλλον επηρεάζει αρνητικά όλους όσοι ασχολούνται και αγαπούν το παιχνίδι.

Το τιμής ένεκεν δεν είναι ανταγωνιστικό

Πολλές ενέργειες στον χώρο του ποδοσφαίρου κρίνονται εκ των υστέρων γιατί ο χώρος δύσκολα σηκώνει προβλέψεις. Υπάρχουν, όμως, και ενέργειες που δεν χρειάζεται να περιμένεις τον χρόνο για να εκφέρεις γνώμη. Μία από αυτές ήταν και η ενέργεια ανανέωσης του συμβολαίου του Ριβάλντο, με τον Ολυμπιακό. Αν κάποιος δει αυτή την ανανέωση σαν μία πράξη «τιμής ένεκεν» στην προσφορά του Βραζιλιάνου στον Ολυμπιακό αλλά και στην ιστορία του ποδοσφαιριστή που κάποτε αναδείχθηκε ο κορυφαίος του κόσμου, είναι μία σωστή κίνηση από την πλευρά της διοίκησης των «ερυθρολεύκων».

Μία κίνηση που δείχνει σεβασμό, τιμή και αναγνώριση στον επαγγελματία ποδοσφαιριστή Ριβάλντο. Το ερώτημα που μπορεί να ανακύψει, έχει να κάνει με το κέρδος και τη δυνατότητα της ομάδας του Πειραιά να αντέξει μία τέτοια κίνηση που έχει τον χαρακτήρα του «τιμής ένεκεν». Ας δούμε τα πιθανά οφέλη. Είναι ο Ριβάλντο ο ποδοσφαιριστής που μπορεί να ηγηθεί ή να παίξει έναν ουσιαστικό ρόλο στην προσπάθεια του Ολυμπιακού να διακριθεί στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις; Αλήθεια, πόσο μπορεί να προσφέρει -αγωνιστικά- ένας ποδοσφαιριστής που βρίσκεται ένα μόλις βήμα πριν εγκαταλείψει τους αγωνιστικούς χώρους; Η απάντηση είναι εύκολη.

Δεν μπορεί. Η φυσική του κατάσταση, η πίεση των αντιπάλων και το βεβαρημένο αγωνιστικό πρόγραμμα δεν μπορούν να ισοφαριστούν από τη διάθεση του Ριβάλντο -που υποθέτουμε ότι θα παραμείνει ζωντανή- να προσφέρει στην ομάδα του. Μήπως, όμως, η παρουσία του είναι απαραίτητη για να κερδίσει ο Ολυμπιακός το πρωτάθλημα; Το νέο πρωτάθλημα, εννοώ. Κατά πάσα βεβαιότητα, επίσης όχι, εκτός αν στον Ολυμπιακό πιστεύουν ότι χρειάζονται έναν ποδοσφαιριστή στην ενδεκάδα για να κτυπά φάουλ στα ντέρμπι ή να παίζει το ρόλο του λάβαρου που θα τρομάζει τους αντιπάλους, όπως το λάβαρο με τον σταυρό στον βυζαντινό στρατό.

Αφού, λοιπόν, το ζήτημα της ανανέωσης του συμβολαίου δεν έγινε για να προσπορίσει στην ομάδα αγωνιστικά οφέλη, έγινε για άλλου είδους λόγους. Για λόγους πρεστίζ, ίσως, επειδή το όνομα Ριβάλντο είναι ένα πολύ αναγνωρίσιμο brand name, σε ολόκληρο τον κόσμο του ποδοσφαίρου, και επιπλέον γιατί μπορεί στο μέλλον να αποτελέσει έναν πολύ καλό σύνδεσμο με τη βραζιλιάνικη αγορά ποδοσφαιριστών. Και επίσης γιατί ο Ολυμπιακός, μεγάλη ομάδα που θέλει να είναι, πρέπει να μπορεί να κάνει τέτοιου είδους κινήσεις «τιμής ένεκεν». Αν τις αντέχει, ρωτήσατε; Εχουμε μια χρονιά μπροστά μας για να το ανακαλύψουμε.

Η απάτη των μετρήσεων

Μεγάλος ο θόρυβος που προκλήθηκε στην ελληνική τηλεοπτική πραγματικότητα με τη δίωξη για μία σειρά κατηγοριών -μεταξύ των οποίων και της απάτης- που ασκήθηκε στην εταιρεία τηλεοπτικών μετρήσεων AGB. Οι υπoψιασμένοι είχαν τις αντιρρήσεις τους για την καθαρότητα των μετρήσεων της εταιρείας, από πολύ νωρίτερα. Στο μεταξύ, δισεκατομμύρια ευρώ διακινήθηκαν σε τηλεοπτικά σκουπίδια, περιουσίες χτίστηκαν μαζί με βίλες στην Εκάλη, πρότυπα ηλίθιας συμπεριφοράς και αυτοκτονικού γούστου έγιναν must, πολιτικές απόψεις πριμοδοτήθηκαν και ένα εικονικό σύμπαν αναγορεύθηκε σε πραγματικό. Φωνάζουν τώρα εκείνοι που δεν ευνοήθηκαν. Αλλά πρόκειται για φωνές υποκριτικές. Γιατί αν όλους αυτούς τους ενοχλεί η απάτη, θα έπρεπε πρώτα από όλα να διαμαρτυρηθούν για ένα πολιτικό σύστημα που επιτρέπει σε ένα κόμμα να νομοθετεί, ενώ συγκεντρώνει ποσοστό μικρότερο του 50% + 1. Αυτή η διαμαρτυρία θυμίζει εκείνους που οργίζονται με τη διαφθορά και απειλούν θεούς και δαίμονες, μέχρι να αποκτήσουν και εκείνοι την ευκαιρία να ωφεληθούν από αυτήν.