Με το φτωχό μου το μυαλό, λέω εγώ… (Sportday / Αντώνης Πανούτσος)

Συμφωνώ με τη θέση που εκφράστηκε και από τον Βασίλη Σαμπράκο. «Οταν η μπάλα πηγαίνει στο πλεχτό, όταν η ομάδα κερδίζει, όλοι είναι ευχαριστημένοι». Σε μεγάλο βαθμό. Μόνο που όταν η μπάλα δεν καταλήγει στο πλεχτό, οι αντιδράσεις δεν είναι τόσο ακραίες, όπως έγινε με την ΑΕΚ μετά το ματς στην Τούμπα. Λάθη και μύθοι που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση.

Λάθος.: Πριν από σχεδόν δύο χρόνια οργανωμένοι ανέβηκαν στους Θρακομακεδόνες, κυνήγησαν τους παίκτες, έκλεψαν το πορτοφόλι του προπονητή και άνοιξαν τον δρόμο στην ομάδα του Νικολαΐδη. Το γεγονός καταδικάστηκε, αλλά χωρίς την ιερή αγανάκτηση και τις συνεντεύξεις Τύπου που ακολούθησαν την κυριακάτικη επίθεση στο αεροδρόμιο. Δεν έγινε προσπάθεια να αναγνωριστούν τα άτομα που έκαναν το ντου και, το σημαντικότερο, κανένα κομμάτι των οπαδών δεν αποκλείστηκε στο μοίρασμα των οπαδικών εισιτηρίων. Αντίθετα, μετά τα επεισόδια στο Περιστέρι, τη Λιβαδειά και το «Ελευθέριος Βενιζέλος» πρόσωπα αναγνωρίστηκαν και κατατέθηκαν μηνύσεις. Η πρακτική δίνει την εντύπωση ότι για τη σημερινή διοίκηση υπάρχουν κακές και λιγότερο κακές επιθέσεις.

Μύθος: «Τελικά και η ΑΕΚ είναι όπως οι άλλες ομάδες, που τις βλέπαμε και ευχαριστούσαμε τον Θεό που μας έφερε στην ΑΕΚ». Φράση από το ρεπορτάζ των Γιώργου Κοσμά και Γιώργου Τσακίρη, η οποία αποδίδεται σε ποδοσφαιριστές της ΑΕΚ. Ισχύει αν αυτοί που το έλεγαν ήταν νέοι και όχι ο Κατσουράνης, ο Χιώτης, ο Λυμπερόπουλος ή ο Λάκης που έχουν ζήσει τον τσαμπουκά έξω από τη Φιλαδέλφεια, όταν είχαν τσαλακώσει το αυτοκίνητο του Γεωργάτου και το ντου στους Θρακομακεδόνες. Η ΑΕΚ ανάμεσα στις τρεις μεγάλες αθηναϊκές ομάδες έχει τη μεγαλύτερη πρόσφατη προϊστορία σε πεσίματα στους παίκτες. Η φράση θα μπορούσε να αφορά μόνο στην περίοδο της διοίκησης Νικολαΐδη. Στον Παναθηναϊκό, όμως, το τελευταίο πέσιμο έγινε στην Παιανία μετά την ήττα στη Ριζούπολη και στον Ολυμπιακό μετά την ήττα από τη Μακάμπι, όταν παίκτες και οπαδοί συναντήθηκαν στο αεροδρόμιο. Οπότε, αν η αναφορά δεν γίνεται στον Αρη, οι παίκτες δεν είχαν κανένα λόγο να νιώθουν ασφαλέστεροι σε σχέση με τους συναδέλφους τους. Ιδιαίτερα, όταν ξέρουν ότι ο πρόεδρος της ομάδας αναγκάζεται να έχει προσωπική φρουρά και αστυνομικό φρουρό για να τον προστατεύουν από κάποιους οπαδούς.

Λάθος.: Η ομάδα Νικολαΐδη, με την ένταξη της εταιρείας στο 44, έσωσε την ΑΕΚ από τον υποβιβασμό. Χρειάστηκε, όμως, βοήθειες και φυσικά ανέλαβε υποχρεώσεις. Οπως οι παλαιότεροι θα θυμούνται, όταν ο Νικολαΐδης ήταν ποδοσφαιριστής, ο ίδιος, ο Κασάπης και ο Ατματσίδης είχαν αρνηθεί να παίζουν με την Εθνική μετά τη διαιτησία του Δημητρόπουλου σε ματς με τον Ολυμπιακό, κατονομάζοντας ως υπεύθυνο τον Βασίλη Γκαγκάτση. Αργότερα, ο Νικολαΐδης επανήλθε και μετείχε στην αποστολή του Euro. Επίσης, όταν η ΑΕΚ πέρυσι θέλησε να μετάσχει στο ΟΥΕΦA, ζητήθηκε η βοήθεια της ΕΠΟ, η οποία προδικάζοντας το δικαστικό αποτέλεσμα δέχθηκε ότι η ΑΕΚ μπορεί να μετάσχει, εφόσον έχει προσφύγει στα δικαστήρια για το 44. Ευεργετημένη λοιπόν από την ΕΠΟ, η διοίκηση Νικολαΐδη ήταν δύσκολο να καταγγείλει τον Βασίλη Γκαγκάτση για την επιλογή του αρχιδιαιτητή. Οπως ήταν άκομψο να καταδείξει τον Παναθηναϊκό ως έχοντα άμεσο συμφέρον από τις κακές διαιτησίες, αφού ο Τάκης Κανελλόπουλος έχει άριστες σχέσεις με τον Γιάννη Βαρδινογιάννη, που βοήθησαν στον περσινό δανεισμό του Σοάρες από τον ΟΦΗ. Μέχρι το ματς με τον ΠΑΟΚ η ΑΕΚ αρκούνταν να δείχνει τη δυσαρέσκειά της στη διαιτησία μέσω διαρροών ανώνυμων παικτών και στελεχών, όταν ο Παναθηναϊκός έβγαζε DVD. Τώρα που αντιδρά είναι too little, too late...

Μύθος: Ο Γιάννης Γρανίτσας κατηγορήθηκε ότι γκρέμισε το γήπεδο χωρίς να είναι βέβαιος ότι μπορεί να χτίσει νέο και χωρίς να αποκαλύπτει τις πηγές χρηματοδότησής του. Η ομάδα Νικολαΐδη φυσικά δεν έχει ευθύνη για την κατεδάφιση της Φιλαδέλφειας, αλλά έχει για τη συνέχιση της αδιαφάνειας στην ανέγερση του νέου γηπέδου. Σε αντίθεση με τον Γρανίτσα που προσπαθούσε αλλά δεν μπορούσε να χτίσει γήπεδο στη Φιλαδέλφεια, κανένας δεν ξέρει πού θέλει η ομάδα Νικολαΐδη να χτίσει γήπεδο και με ποιον να το χρηματοδοτεί. Πιθανότατα να υπάρχουν σοβαροί λόγοι. Η διαφάνεια όμως είναι από μόνη της ένας σοβαρός λόγος. Η μυστικότητα δικαιολογήθηκε με τη φράση «εγώ δεν θέλω να λέω λόγια και να δίνω υποσχέσεις». Υπάρχει όμως διαφορά ανάμεσα στις ανούσιες υποσχέσεις και το σαφές σχέδιο. Η επίκληση της εμπιστοσύνης στο πρόσωπο με το «εγώ» είναι καλή για όσους πιστεύουν στο αλάθητο. Επίσης, ενίοτε το να μη μιλάς είναι βολικό, γιατί δεν αναλαμβάνεις δεσμεύσεις.

Μύθος: Σήμερα η αποχή του κόσμου δικαιολογείται με το επίπεδο του ποδοσφαίρου που αποδίδει η ομάδα. Το επίπεδο, όμως, του ποδοσφαίρου είναι κατά μεγάλο ποσοστό αποτέλεσμα των επιλογών της διοίκησης. Της αλλαγής πολιτικής από τη δημιουργία μιας νεανικής ομάδας, η οποία θα ωριμάσει στην πενταετία, στο μοντάρισμα μιας ομάδας έτοιμων ποδοσφαιριστών που θα μπορούν να διεκδικήσουν πρωτάθλημα ή έξοδο στο Τσάμπιονς Λιγκ. Στο φινάλε, αν ο Σάντος κατηγορηθεί για τη δημιουργία του «κίτρινου» αμυντικού μπετόν, έχει δικαίωμα να απαντήσει ότι με αυτούς τους παίκτες δεν μπορούσε να κάνει κάτι καλύτερο. Οταν δοκίμασε να βγει και να πιέσει, το αποτέλεσμα ήταν ότι επειδή οι παίκτες υποκαθιστούσαν το ταλέντο με το τρέξιμο, έσκαγαν και το αποτέλεσμα της κούρασης φάνηκε με την κατάρρευση των αμυντικών άκρων στην Τούμπα.

Λάθος: Είναι, όμως, πολύ βολικό η αποχή των οπαδών να δικαιολογηθεί μόνο από την εικόνα της ομάδας. Η αποχή παρατηρήθηκε πριν από την έναρξη της σεζόν με την κατώτερη του αναμενομένου διάθεση των εισιτηρίων διαρκείας. Σχεδόν ταυτόχρονα με την έκφραση των ευχαριστιών της διοίκησης για την περσινή συμπαράσταση των οπαδών, η διοίκηση της ΑΕΚ ανέβαζε σε μεγάλο ποσοστό τις τιμές των εισιτηρίων διαρκείας. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ποσοστό οπαδών, που την προηγούμενη σεζόν είχαν στηρίξει την ομάδα, να μην αγοράσουν διαρκείας και με την ασφάλεια της χωρητικότητας του ΟΑΚΑ να διαλέγουν ματς για να πηγαίνουν στο γήπεδο.

Λάθος: Είναι βέβαιο ότι μια μερίδα οπαδών ψάχνει για αφορμή να συγκρουστεί με την ομάδα Νικολαΐδη. Ότι αν δεν βρουν κάτι καλύτερο, θα τους φταίει το πολύ μαύρο στη φανέλα και το τραγουδάκι -όπως το αποκάλεσε ο Νικολαΐδης- του Φοίβου. Μόνο που όταν μια ομάδα χάνει το σημαντικότερο σημείο αναφοράς, που είναι η έδρα της, η διοίκησή της πρέπει να είναι πολύ προσεκτική στη διατήρηση των υπολοίπων συμβόλων. Κανένας λόγος δεν υπήρχε για ριζικές αλλαγές στη φανέλα ούτε για νέο ύμνο της ΑΕΚ, όπως είχε παρουσιαστεί το -σήμερα αποκαλούμενο- «τραγουδάκι» του Φοίβου. Οι νεωτερισμοί, ιδιαίτερα όταν μοιάζουν με «επειδή έτσι γουστάρω», στην καλύτερη των περιπτώσεων ξενερώνουν τον οπαδό.
Πρακτικό επιμύθιο: Πέρυσι τα SMS «προχώρα Νικολαΐδη» γέμιζαν τις οθόνες στη ραδιοφωνική εκπομπή που κάνουμε με τον Κάρπετ. Μετά τα επεισόδια της Κυριακής, ζήτημα είναι να πήραμε ένα δύο μηνύματα στήριξης στον Νικολαΐδη. Ο κόσμος της ΑΕΚ αδιαφόρησε. Η ομάδα Νικολαΐδη έσωσε την ΑΕΚ από τον υποβιβασμό και έφερε νέο ήθος στο ποδόσφαιρο. Από την άλλη, διοίκησε αυτοκρατορικά, χωρίς να υπολογίζει ότι αυτή και όχι οι οπαδοί μπορεί να έχει το λάθος. Αν συνεχίσει να κοιτάζει μόνο «τι θέλει να κάνει», χωρίς να σκέφτεται «τι θέλουν να γίνει», θα αποξενώνεται όλο και περισσότερο από το σώμα των οπαδών.

Κάντε τους να φοβηθούν

Το ιδανικό κάθε κυβέρνησης είναι να λύνει προβλήματα και να φαίνεται ότι αυτή και μόνο μπορούσε να τα λύσει. Ακόμα καλύτερα, να δημιουργεί προβλήματα που θα τα λύσει. Είναι η ιστορία της απεργίας των υπαλλήλων καθαριότητας, αλλά και του χουλιγκανισμού των γηπέδων.

Μπορεί κάποιος να πει αν η κυβέρνηση έκανε κάτι, που δεν θα μπορούσε να το κάνει πριν από 10 μέρες, για να μαζευτούν τα σκουπίδια από την Αθήνα; Γιατί δεν ακούω απαντήσεις; Μάλλον γιατί δεν υπάρχουν. Γιατί αν από τη μέρα που είχε απειληθεί απεργία η κυβέρνηση έπαιρνε μέτρα, σήμερα δεν θα μιλούσαμε για λύση. Η πρακτική φυσικά δεν είναι μόνο ελληνική, αλλά χρησιμοποιείται παγκοσμίως. Υπάρχει μάλιστα και δεξιός και αριστερός τρόπος επίλυσης. Για παράδειγμα, την πρώτη τετραετία του ΠΑΣΟΚ η πρακτική ήταν να γίνεται απεργία και η κυβέρνηση να λύνει το πρόβλημα, υποχωρώντας σε κάθε αίτημα των εργαζομένων. Μετά τη λύση της απεργίας ο αρμόδιος υπουργός έβγαινε και έλεγε: «Είδατε πόσο εύκολο ήταν να λυθούν τα προβλήματα από μία σοσιαλιστική κυβέρνηση». Αλλο βέβαια ότι όταν οι εργαζόμενοι κατάλαβαν το κόλπο, έκαναν απεργία για ψύλλου πήδημα, η κυβέρνηση του Ανδρέα έδινε αμέσως τις αυξήσεις και ο πληθωρισμός σύντομα χτύπησε κόκκινο.

Ο δεξιός τρόπος λύσης μιας απεργίας διδάχτηκε καλύτερα από όλους από τον Ρίγκαν, στην πρώτη πενταετία του, με την απεργία των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας.

Κατέβηκαν σε απεργία, ο Ρίγκαν περίμενε αρκετό χρόνο ώστε να υπάρξει πρόβλημα και μετά είπε: «Τους απολύω όλους και τους αντικαθιστώ προσωρινά με συνταξιούχους και στρατιωτικούς μέχρι να εκπαιδευτούν νέοι». Η αστυνομία έριξε τις προβλεπόμενες μάπες σε όσους ελεγκτές προσπάθησαν να εμποδίσουν τους απεργοσπάστες. Παρά το ότι η απεργία έσπασε, ο Ρίγκαν αρνήθηκε να επαναπροσλάβει τους ελεγκτές και όλοι οι Αμερικανοί αναφώνησαν: «Κοίτα τι μάγκα και σκληρό ψηφίσαμε για πρόεδρο».

Πιθανότατα η Ελλάδα δεν γουστάρει την τόση σκληράδα για να πλακώσουν τα ΜΑΤ τους απεργούς οδοκαθαριστές και ο Καραμανλής να προσλάβει νέους. Αλλά η πολιτική της ελεγχόμενης τρομοκρατίας «θα πνιγείτε στα σκουπίδια», «θα σας κλέψουν οι Αλβανοί», «θα σας σπάσουν τα αυτοκίνητα οι χούλιγκαν» βοηθάει κάθε κυβέρνηση. Οι εκπρόσωποί της γίνονται σημαντικοί, αφού χωρίς αυτούς θα πνιγόμαστε στα σκουπίδια μέσα σε καμένα από χούλιγκαν αυτοκίνητα, ενώ στον επιθανάτιο ρόγχο ο Αλία θα μας αφαιρεί το πορτοφόλι. Επίσης, σε όποιο βαθμό το πρόβλημα είναι πραγματικό, δεν τους αφορά. Η Εκάλη και το Ψυχικό δεν έχουν πολυκατοικίες για να πνίγονται στα σκουπίδια, ούτε γήπεδα για να μαζεύουν χούλιγκαν και ο Αλβανός-όχι πορτοφολάς, αλλά- έντιμος εργάτης θα περνούσε τρεις ελέγχους χαρτιών το τετράγωνο.

Οι κυβερνήσεις λύνουν οριστικά τα προβλήματα, αν φοβηθούν ότι δεν θα ξαναβγούν αν δεν τα λύσουν. Οι δικοί μας το μόνο που φοβούνται είναι ότι θα αργήσει η σειρά τους. Τώρα, αν η σειρά είναι Παπανδρέου-Μητσοτάκη-Καραμανλής ή Καραμανλής-Μητσοτάκη-Παπανδρέου αφορά τους ίδιους. Η ασφάλειά τους είναι ότι εσείς φοβάστε. Μέχρι να τους κάνετε να φοβηθούν. Σκεφτείτε το. Στο μπαλκόνι, μυρίζοντας τα σκουπίδια. Βοηθάει.