Ο ορισμός της ιδεοληψίας (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Χθες έκανα ένα λάθος. Έγραψα ότι το 1978, στην πρεμιέρα των Βραζιλιάνων με τη Σουηδία, ο Ουαλός διαιτητής Γουάλας δεν μέτρησε ένα γκολ των Σουηδών: το σωστό είναι ότι δεν μέτρησε ένα γκολ των Βραζιλιάνων, που, κατά τ’ άλλα, είχαν κάνει τη συνηθισμένη άνευρη πρεμιέρα τους. Δεν κοιτάζω παρά σπάνια τα αρχεία -προτιμώ από τη σχολαστικότητα το λάθος που μπορεί να γίνει εξαιτίας της λήθης. Προτιμώ, βλέποντας τα ματς, να παρατηρώ και να θυμάμαι κι όχι να ψάχνω –άλλες φορές θυμάμαι σωστά κι άλλες όχι. Σπάω, π.χ., το κεφάλι μου να θυμηθώ πότε έχω δει τους Άγγλους να παίζουν καλά σε Παγκόσμιο Κύπελλο.

Ακούω από φίλους ότι ο Σβεν Γκόραν Ερικσον κατέστρεψε την Αγγλία και τις παραδόσεις της. Εγώ άλλα θυμάμαι. Το 1974 και το 1978 οι Αγγλοι δεν είχαν προκριθεί στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Το 1982 έκαναν ένα μεγάλο ματς στην πρεμιέρα τους, με τους Γάλλους, στη συνέχεια ζορίστηκαν με τους Τσέχους και το Κουβέιτ (!) και μολονότι πέρασαν με τρεις νίκες, στον δεύτερο γύρο έκαναν δύο μίζερες ισοπαλίες με Γερμανούς και Ισπανούς και γύρισαν στο νησί, ρίχνοντας κατάρες σε όσους δεν είχαν κάνει ηγέτη εκείνης της ομάδας τον Κέβιν Κίγκαν. Το 1986 αποκλείστηκαν από την Αργεντινή κι αδικήθηκαν από τον Τυνήσιο διαιτητή Μπεν Ναζέρ, που δεν είδε το χέρι του Μαραντόνα. Προηγουμένως είχαν κάνει δύο σημαντικές νίκες με την Πολωνία και την Παραγουάη, αλλά είχαν προλάβει να φέρουν ισοπαλία με το αδύναμο Μαρόκο και να χάσουν από τους Πορτογάλους! Το 1994 ήταν ξανά σπίτι, το 1998 αποκλείστηκαν από την Αργεντινή, εξαιτίας της κουταμάρας του Μπέκαμ, όμως η αλήθεια είναι ότι βρήκαν μπροστά τους τούς Αργεντινούς, γιατί είχαν κάνει μία απαράδεκτη εμφάνιση με τη Ρουμανία, έχασαν και τερμάτισαν δεύτεροι στον όμιλο. Ναι, θα πει κάποιος, αλλά σέβονταν την παράδοσή τους.

Παραμύθια

Κι εμένα μου αρέσουν τα παραμύθια. Μόνο που το 1990 οι Άγγλοι έπαιξαν στον ημιτελικό του Μουντιάλ, έχοντας γράψει στα παλιά τους τα παπούτσια το 4-4-2. Ο Ρόμπσον έπαιξε με τρεις κεντρικούς αμυντικούς και τον Λίνεκερ σχεδόν μόνο μπροστά: τα αποτελέσματα ήρθαν κι όλοι επέστρεψαν στο νησί σαν ήρωες! Ξέρετε γιατί; Γιατί οι Άγγλοι έχουν μια μεγάλη ανάγκη για επιτυχίες.

Ξένος

Αυτή η ανάγκη ήταν η αιτία που εμπιστεύθηκαν έναν ξένο. Ο Σουηδός δεν κληρονόμησε μια σούπερ Αγγλία και την κατέστρεψε: βρήκε μία ομάδα, η οποία το 1998 είχε αποκλειστεί στους «16» και στο Πανευρωπαϊκό του 2000 δεν κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο! Η παρουσία του στην Αγγλία δεν ήταν έκπληξη. Οι περισσότερες ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ εμπιστεύονται πλέον τέτοιου τύπου προπονητές: ξένους, με βαρύ βιογραφικό, ικανούς να διαχειρισθούν ένα τσούρμο πολυεκατομμυριούχους. Η Τσέλσι, η Λίβερπουλ, η Αρσεναλ με τις βρετανικές πήραν διαζύγιο. Κι επενδύουν σε ξένους ποδοσφαιριστές.

Λίγοι

Αυτή ήταν η ατυχία του Σβεν: τα τελευταία χρόνια οι Αγγλοι ποδοσφαιριστές ελαττώθηκαν τρομερά. Η Αγγλία δεν έχει επιτυχίες σε επίπεδο Νέων ή Ελπίδων –δεν έχει παραγωγή παικτών. Η Αγγλία του 1998 είχε 19 παίκτες με σοβαρές διεθνείς εμπειρίες, η τωρινή καμιά δεκαριά, και αν. Ο Ερικσον έπρεπε ή να φτιάξει μια ομάδα, στην οποία να παίζουν μέτριοι παίκτες στη σωστή θέση ή να εμπιστευθεί τους (μετρημένους) σταρ που έχει, ζητώντας τους να κάνουν δουλειές που δεν ξέρουν. Αποφάσισε το δεύτερο. Γιατί τα μεγάλα τουρνουά είναι για τους μεγάλους παίκτες.

Σοφός

Ο σοφός Σάμι Αλαρντάις πάντως το είχε επισημάνει: η αγγλική ομάδα είναι μια παραδοξότητα. Στα δύο πρώτα ματς, στα οποία αντιμετώπισε ομάδες που κλείστηκαν και πίεζαν, το πρόβλημα φάνηκε. Οταν υποχρεώνεσαι να παίξεις χωρίς χώρους, οι λάθος θέσεις των παικτών φαίνονται. Ο Κόουλ παίζει αριστερά και παιδεύεται να φέρει την μπάλα στο δεξί πόδι. Δεν υπάρχει κανένας που να μπορεί να σταθεί μπροστά από την άμυνα και να μοιράσει την μπάλα κάθετα, αφού ούτε ο Τζέραρντ το κάνει αυτό στη Λίβερπουλ ούτε ο Λαμπάρντ στην Τσέλσι. Ο Κράουτς είναι για γέλια, ο τερματοφύλακας είναι μέτριος: η μόνη πλήρης γραμμή είναι η άμυνα κι εκεί ο Ερικσον λογικά στηρίζεται. Οσο για τον Μπέκαμ και τον Οουεν, είναι η τρίτη διοργάνωση στην οποία δεν βλέπονται, αλλά Αγγλοι ποδοσφαιριστές με τη δική τους βαρύτητα δεν υπάρχουν στο νησί –μην ξεχνάτε ότι ο «Μπεκ» με δύο σέντρες έκρινε δύο ματς.

Άλλους

Είναι εύκολο να λέει κάποιος ότι ο προπονητής θα έπρεπε να βγάλει αυτούς και να βάλει άλλους: στην Αγγλία δεν υπάρχει αντικαταστάτης του Ρούνεϊ, πόσω μάλλον του Οουεν, του Μπέκαμ ή του Λαμπάρντ! Ο Ερικσον στηρίζει αυτούς τους παίκτες κόντρα σε όλα και όλους, ελπίζοντας ότι με την κλάση τους θα πάρουν τα ματς –προπονητής και παίκτες θα πορευτούν μαζί μέχρι τέλους: ένας για όλους κι όλοι για τον Σβεν. Αν έρθουν τα αποτελέσματα, η διψασμένη για νίκες Αγγλία θα τους κάνει εθνικούς ήρωες.

Λατρεία

Κάνει και κουταμάρες ο Ερικσον. Αλλά, αν οι Αγγλοι χρειάζονται δώδεκα ευκαιρίες (!) για να βάλουν γκολ στο Τρίνινταντ, δεν μπορεί να φταίει αυτός. Τα όσα ακούγονται για τους Αγγλους στην Ελλάδα είναι ιδεοληψίες. Αυτοί που τους λατρεύουν γιατί παίζουν 4-4-2 και σφυροκοπούν τον αντίπαλο, αυτό που περιγράφουν το έχουν δει μόνο σε κόμικ ή σε ματς που δίνουν οι αγγλικοί σύλλογοι. Αν τους ρωτήσεις πότε το έκανε τελευταία φορά αυτό η εθνική Αγγλίας σε Μουντιάλ και με ποιον αντίπαλο, δεν θυμούνται να στο πουν! Οσοι τους μισούν και τους θεωρούν τσουρουκάδες ή κουτούς, έχουν κι αυτοί άδικο: οι Αγγλοι, ακόμα και στα χειρότερά τους, πάντα έχουν κάτι να δείξουν.

Μόνος

Το ότι δεν το έχουν δείξει μέχρι τώρα στο Μουντιάλ δεν με προβληματίζει. Πιστεύω ότι θα το δείξουν στη συνέχεια, όταν απαλλαγούν από το άγχος και τη νευρικότητά τους. Αν γι' αυτό υπάρχει φάρμακο, ο μόνος που μπορεί να το βρει είναι ο Ερικσον. Ενας μεγάλος κόουτς, που μπορεί να πάει μακριά ακόμα και τους Αγγλους.

Ρόμπες

Είμαι περίεργος να δω ποια θα είναι η αντίδραση της ΕΠO σ' αυτό το τρομερό χαστούκι που δέχτηκε από την ΟΥΕΦΑ. Με την απόρριψη της μαϊμουδιάς που έγινε για να παίξει ο ΠΑΟΚ στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, η ευρωπαϊκή ομοσπονδία ουσιαστικά λέει στην ΕΠΟ ότι είναι ανάξια να χειρίζεται υποθέσεις τόσο σοβαρές όπως ο έλεγχος των ΠΑΕ και η αδειοδότησή τους. Σε μια σοβαρή χώρα (όχι απαραίτητα ευρωπαϊκή, απλώς σοβαρή) η επιτροπή αδειοδότησης, η Εφέσεων που έβγαλε την απόφαση–τερατούργημα (ασκώντας έφεση στον εαυτό της!) και ο ίδιος ο πρόεδρος της ομοσπονδίας θα είχαν παραιτηθεί. Στην Ελλάδα, ο πρόεδρος της ομοσπονδίας δεν παραιτήθηκε όταν τον έκραζε ένα ολόκληρο Παναθηναϊκό Στάδιο –γι’ αυτό και μόνο τον εξαιρώ. Οι άλλοι όμως; Είναι δυνατόν τακτικοί δικαστές και σοβαροί άνθρωποι να δέχονται να γίνονται ρόμπες ξεκούμπωτες;

Θα μου πεις, ποιος να τις ζητήσει τις παραιτήσεις. Οι Σουπερλιγκάδες δεν τολμούνε να πουν κουβέντα, γιατί μπορεί στο επόμενο πρωτάθλημα να κοπούν τα «σπόρια» κι άντε να ζήσεις χωρίς αυτά. Ο Ορφανός ήθελε να παίξει ο ΠΑΟΚ στο ΟΥΕΦΑ πιο πολύ από τον Γκαγκάτση. Σύμβουλοι που να τολμούν να κάνουν αντιπολίτευση στη διοίκηση της ΕΠΟ δεν υπάρχουν, γιατί όλοι φοβούνται μην τους κόψουν τα ταξίδια, και το φιλότιμο σ' αυτή τη χώρα δεν το έχασε κανένας για να το βρουν στη Συγγρού. Οποιος έζησε, κυκλοφορώντας με μια ρόμπα, έτσι θα συνεχίσει να πορεύεται…
Αντίδραση περίμενα μόνο από τον λαό του ΠΑΟΚ, που θα έπρεπε, σήμερα κιόλας, να ζητήσει τις παραιτήσεις όλων αυτών που τον κοροϊδεύουν, υποσχόμενοι υπηρεσίες που δεν μπορούν να προσφέρουν. Το είχα γράψει εγκαίρως: ο ΠΑΟΚ κινδύνευε σ' αυτή την ιστορία και πιστοποιητικό να μην πάρει και να συμβιβαστεί με την περιρρέουσα αθλιότητα. Τώρα που το παραμύθι τελείωσε, ο κόσμος του πρέπει να απαιτήσει εξηγήσεις. Κουράγιο, καρντάσια, δεν είναι αργά…