Πιόνια σε παραγοντικό παιχνίδι (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Είχα προβλέψει σε ένα κομμάτι που είχα γράψει το Πάσχα ότι θα δούμε πολλά και μεγάλα διαιτητικά λάθη στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Δεν ήταν δα και καμιά δύσκολη πρόβλεψη: το παιχνίδι με τον καιρό έχει γίνει τόσο γρήγορο ώστε είναι σχεδόν αδύνατο να το διαιτητεύσει κανείς. Αυτό που δεν περίμενα ήταν ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του ποδοσφαίρου θα γινόταν τέτοια κατάχρηση κίτρινης κάρτας. Μετά τα πέναλτι, τις κόκκινες και τα σημαιάκια των βοηθών, ανακαλύφθηκε και ένα νέο όπλο για να ξεπαστρεύουν τις ομάδες που δεν γουστάρουν: οι εύκολες κίτρινες.

Η κίτρινη κάρτα μπήκε στο ποδόσφαιρο στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Οι Αγγλοι, που γουστάρουν τις παραδόσεις, την έβαλαν στο πρωτάθλημά τους λίγα χρόνια αργότερα από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, διατηρώντας λίγο παραπάνω από τους άλλους το παλιό σύστημα των παρατηρήσεων. Πριν από την κίτρινη κάρτα, ο διαιτητής έκανε δύο παρατηρήσεις και μετά έβγαζε απευθείας κόκκινη. Το ποδόσφαιρο ήταν σαφώς σκληρότερο από σήμερα και γι' αυτόν τον λόγο οι παρατηρήσεις είχαν χαρακτήρα νουθεσίας και όχι προειδοποίησης. Η κίτρινη κάρτα είναι ένα είδος τιμωρίας.

Γαλάζια

Λίγοι γνωρίζουν ότι στα μέσα της δεκαετίας του '90 οι Βραζιλιάνοι με την άδεια της ΦΙΦΑ (δηλαδή του Χαβελάνζε) λάνσαραν στο Εθνικό τους Κύπελλο και τη γαλάζια κάρτα! Αυτή την έβγαζε ο διαιτητής για φάουλ ιδιαιτέρως σκληρά και όποιος την έπαιρνε, δεν έπρεπε να κάνει κανένα φάουλ μέχρι το τέλος του ματς, γιατί αν έκανε ένα μόνο (ακόμα και το πιο ανώδυνο ή κουτό), αυτομάτως αποβαλλόταν. Η γαλάζια κάρτα δημιούργησε απίστευτα μπλεξίματα και ως ιδέα εγκαταλείφθηκε. Πάλι καλά. Γιατί αν υπήρχε ο Μπλάτερ τον καιρό που δοκιμάστηκε, στο φετινό Μουντιάλ θα τη χρησιμοποιούσαν και αυτήν οι διαιτητές. Ισως ακόμα πιο πολύ από όσο χρησιμοποιούν την κίτρινη στα γήπεδα της Γερμανίας.

Οδηγίες

Γιατί βγαίνουν τόσες πολλές κίτρινες; Προφανώς γιατί οι διαιτητές έχουν οδηγίες να τις μοιράζουν χωρίς δεύτερη σκέψη και για το παραμικρό. Είναι στατιστικά παράξενο ότι μόνο ο Πολ έβγαλε τρεις σε έναν παίκτη: με την ευκολία που βγάζουν κίτρινες οι διαιτητές, θα πρεπε να την έχουν πατήσει κι άλλοι! Αλλωστε, όποιος διαιτητής κάνει αυτό το λάθος, δεν έχει να φοβηθεί και πολλά. Οταν ο Κοντογιαννίδης στο ματς της Παναχαϊκής με τον Ολυμπιακό Βόλου άφησε στο γήπεδο παίκτη με δύο κίτρινες, όχι μόνο δεν τιμωρήθηκε, αλλά ο αθλητικός δικαστής έκρινε και ότι πολύ καλά έκανε! Το ματς δεν επαναλήφθηκε και ο διαιτητής κρίθηκε αθώος. Ειπώθηκε μάλιστα στην εκδίκαση της έφεσης ότι αφού δεν βγήκε κόκκινη, λάθος δεν έγινε και καλώς ο παίκτης έμεινε στο γήπεδο με δύο κάρτες! Ε, το 'μαθαν το δεδικασμένο Κοντογιαννίδη στη ΦΙΦΑ και είπαν να το θεσμοποιήσουν.

Γέλια

Φυσικά κάνω πλάκα. Ομως, πέρα από την πλάκα, αρκετές από τις συμπεριφορές των διαιτητών είναι για γέλια. Δεν νομίζω ότι μέχρι στιγμής κάποιοι ευνοούνται ή αδικούνται συστηματικά. Απλώς, οι πιο πολλοί διαιτητές είναι πανικόβλητοι. Ας πούμε ότι τους μάντρωσαν ένα μήνα τώρα οι άνθρωποι του Μπλάτερ στη Γερμανία και τους πιπίλισαν το μυαλό, εξηγώντας τους ότι μόνο αν βγάλουν πολλές κάρτες, θα γίνουν τα ματς καλύτερα. Το ότι χωρίς κανένα κριτήριο εφαρμόζουν αυτή την υπόδειξη δείχνει την έλλειψη προσωπικότητας που τους χαρακτηρίζει: ένας διαιτητής χωρίς προσωπικότητα είναι χειρότερος και από έναν κακό διαιτητή.

Κράτη

Μέρες τώρα παρακολουθώ διαιτητές που έχουν μια τεράστια αδυναμία να κατανοήσουν πού βρίσκονται και τι ακριβώς ματς καλούνται να διαιτητεύσουν. Οι πιο πολλοί συμπεριφέρονται λες και θέλουν να αποδείξουν σε αυτούς που τους διάλεξαν, δηλαδή στον Βιγιάρ και στον Μπλάτερ, πόσο τους ακούν! Αν τους πουν «βγάλτε κάρτες», βγάζουν δέκα σε κάθε ματς. Αν τους πουν «σταματήστε», δεν έχουν κανένα πρόβλημα να αφήσουν τους παίκτες να σπάνε τα πόδια τους. Τρανό παράδειγμα η διαιτησία του Μεξικανού Μπενίτο Τέλεζ στο ματς Ελβετία–Ουκρανία. Του είπαν «κάνε κράτει» μετά τα όσα κωμικά έγιναν στα ματς Πορτογαλία-Ολλανδία και Ιταλία-Αυστραλία κι αυτός άφησε ένα σωρό φάουλ ατιμώρητα.

Τάση

Κάθε Μουντιάλ διαμορφώνει μια τάση στη διαιτησία και δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότερες αλλαγές στους κανονισμούς ξεκίνησαν να εφαρμόζονται σε Παγκόσμια Κύπελλα. Το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι η βιτρίνα του ποδοσφαίρου, όχι μόνο στο αγωνιστικό κομμάτι, αλλά και στα υπόλοιπα. Διαμορφώνει τάσεις, σχολές, σκέψεις, εν τέλει ήθος. Οταν η Νότιος Κορέα, τέσσερα χρόνια πριν, σπρώχτηκε με χυδαίο τρόπο, από τη μία το διασκέδασα (αφού, όπως και να το δεις, είχε πλάκα το χουνέρι που σκάρωσαν οι Κορεάτες στους Ευρωπαίους), αλλά από την άλλη ήμουν βέβαιος ότι όσα έγιναν θα αποτελούσαν το ιδανικότερο άλλοθι για τα λαμόγια και τους διεφθαρμένους. Το Μουντιάλ του 2002, δικαιώνοντας τη διαφθορά, στάθηκε αιτία για να δράσουν ανενόχλητα οι Σάπινα, Χόιτσερ και Μότζι: το επιχείρημα όλων αυτών ήταν ότι «αυτά (δηλαδή οι ατιμίες και τα κατά παραγγελία σφάλματα) στο μοντέρνο ποδόσφαιρο συμβαίνουν, θυμηθείτε τι έγινε στο Παγκόσμιο Κύπελλο». Το χειρότερο στην περίπτωση αυτή δεν είναι η έλλειψη ενιαίου κριτηρίου: αυτό οι ποδοσφαιριστές και κατά συνέπεια οι ομάδες το έχουν συνηθίσει. Το αληθινό πρόβλημα είναι το μήνυμα που βγαίνει από το φετινό Παγκόσμιο Κύπελλο.

Συμπέρασμα

Το συμπέρασμα που προκύπτει από το φετινό είναι ακόμα πιο επικίνδυνο: με την τυφλή συγκατάθεσή τους στις νουθεσίες του Μπλάτερ και του Βιγιάρ, οι διαιτητές του Μουντιάλ στέλνουν στην ποδοσφαιρική ανθρωπότητα το μήνυμα ότι η διαιτησία είναι υπόθεση κάποιων δυνατών παραγόντων που μπορούν να χρησιμοποιούν τους διαιτητές ως πρόθυμα πιόνια. Τρέμω την ελληνική πρακτική εφαρμογή του συγκεκριμένου συμπεράσματος...

Δεν ξεχνώ

Αν τελείωνε τώρα το Παγκόσμιο Κύπελλο, δεν θα ξεχνούσα ποτέ:
-Το ατελείωτο ξύλο στο Πορτογαλία–Ολλανδία 1-0.
-Το δεύτερο γκολ των Αργεντινών στο ματς με τη Σερβία (αυτό του Καμπιάσο) και το γκολ–πρόκριση του Μάξι Ροντρίγκεζ στο ματς των Αργεντινών με το Μεξικό.
-Το παιχνίδι του Εσιέν στο Γκάνα–Τσεχία 2-0.
-Τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο ζει τα ματς ο Γιούργκεν Κλίνσμαν.
-Το φάουλ–γκολ του Μπέκαμ στο ματς Αγγλία – Εκουαδόρ 1-0.
-Τον Γκους Χίντινκ με εμφάνιση α λα Γκαγκάτση, δηλαδή φορώντας πουκάμισο με μανικετόκουμπα, αλλά χωρίς γραβάτα.
-Τον πανηγυρισμό («παίζω βιολί») του Τζιλαρντίνο στο γκολ εναντίον των Αμερικανών.
-Τις γραβάτες του Λα Βόλπε.
-Τον τερματοφύλακα της Ανγκόλας Ρικάρντο, που ήταν έναν χρόνο άνεργος.
-Το παιχνίδι του Κλόζε στο Γερμανία – Σουηδία 2-0.
-Τις δηλώσεις του προπονητή του Ιράν, Μπράνκο Ιβάνοβιτς, εναντίον των δημοσιογράφων.
-Τις επεμβάσεις του Καβαγκούτσι στο πρώτο ημίχρονο του ματς της Ιαπωνίας με τη Βραζιλία.
-Τον Καλί της Ανγκόλας, δηλαδή τον «Μιχάλη Καψή των φτωχών».
-Τον Ζιντάν να χτυπάει τον πάγκο από τα νεύρα του μετά το ματς της Γαλλίας με τη Νότιο Κορέα.
-Τον τραυματισμό του Μάικλ Οουεν.
-Τις τρεις κίτρινες κάρτες του Πολ στον Σίμουνιτς.
-Το κακό πέναλτι του Σεβτσένκο στο ματς Ουκρανία – Ελβετία.
-Το γκολ του Φράι στο ματς της Ελβετίας με την Κορέα, κυρίως γιατί συνέχισε να παίζει, τη στιγμή που οι Κορεάτες είχαν σταματήσει, πιστεύοντας ότι είναι οφσάιντ.
-Την πρώτη εμφάνιση του Μπόρχα.
-Τον Γιορκ αμυντικό χαφ.
-Το ότι παίζω κάθε βράδυ πόσα ελεύθερα θα εκτελέσει ο τερματοφύλακας κάποιας ομάδας. Διαστροφή;
-Την «πιπίλα» του Τότι.