Διαιτητικές ιστορίες παγκόσμιας αμφισβήτησης (Sportday / Εύη Μάνου)

Το πέναλτι, αλλά και η κόκκινη κάρτα που σημείωσε ο Κανταλέχο στο ματς της Ιταλίας με την Αυστραλία, είναι δύο ακόμα κρίκοι στην αλυσίδα των αμφισβητήσεων στην ιστορία των Μουντιάλ.

Ηδη σε αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο είχαμε τη μνημειώδη γκάφα του Πολ να βγάλει... τρεις κίτρινες κάρτες στον Σίμουνιτς μέχρι να τον αποβάλει στο παιχνίδι Αυστραλίας-Κροατίας, όπως και το ανύπαρκτο πέναλτι υπέρ της Γκάνας που σφύριξε ο Μερκ στη νίκη επί των ΗΠΑ. Και τον Παραγουανό Αμαρίγια, που είδε πέναλτι στο γλίστρημα του Σεβτσένκο και απέβαλε πολύ εύκολα έναν Τυνήσιο χωρίς δεύτερη σκέψη.

Τέσσερα χρόνια πριν, στην Απω Ανατολή, τι να πρωτοθυμηθεί κανείς; Την αποβολή του Τότι στο Ν. Κορέα–Ιταλία ή τη σκανδαλώδη ακύρωση του καθαρού γκολ των Ισπανών στον προημιτελικό, πάλι με του Κορεάτες ευνοημένους; Είχαμε επίσης την ακύρωση του πεντακάθαρου γκολ των Βέλγων στον προημιτελικό με τη Βραζιλία, αλλά και το πέναλτι που κέρδισαν οι μετέπειτα παγκόσμιοι πρωταθλητές στο τελευταίο λεπτό της πρώτης αναμέτρησής τους με την Τουρκία.

H φάση που αποτελεί το μεγαλύτερο διαχρονικά «ερωτηματικό» στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων είναι αν το γκολ του Αγγλου Τζεφ Χαρστ στον τελικό του 1966 κόντρα στη Δυτική Γερμανία πέρασε ή όχι τη γραμμή. Το σκορ ήταν 2-2 και το παιχνίδι βρισκόταν στην παράταση, όταν το σουτ του Χαρστ έστειλε την μπάλα στο οριζόντιο δοκάρι και μέσα ή έξω από τη γραμμή; Οι Δυτικογερμανοί διαμαρτυρήθηκαν ότι η μπάλα δεν πέρασε, αλλά ο Ελβετός διαιτητής Ντινστ έδειξε κατόπιν υπόδειξης του Σοβιετικού επόπτη Μπαχράμοφ τη σέντρα. Η Αγγλία νίκησε τελικά 4-2.

Και αν Σοβιετικός ήταν αυτός που... αδίκησε τους Γερμανούς, τότε τι θα πρέπει να πει η εθνική ομάδα της Σοβιετικής Ενωσης, που αδικήθηκε όχι μία, αλλά τρεις φορές σε αγώνα Μουντιάλ;

Στην προημιτελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του '70, η Σοβιετική Ενωση αντιμετώπισε την Ουρουγουάη. Το αποτέλεσμα ήταν 0-0, η μπάλα έφυγε καθαρά άουτ, αλλά ο Ουρουγουανός Χούλιο Κορτέζ κατάφερε να τη γυρίσει στον Εσπάραγκο, που σημείωσε το μοναδικό γκολ της συνάντησης και έστειλε την Ουρουγουάη στον ημιτελικό. Δεκαέξι χρόνια αργότερα, οι Σοβιετικοί, που είχαν ως βάση τους τη μεγάλη Ντιναμό Κιέβου, αντιμετώπισαν το Βέλγιο. Οι «κόκκινοι διάβολοι», με την ανοχή του Σουηδού διαιτητή Ερικ Φρέντρικσον, σημείωσαν δύο γκολ από θέση οφσάιντ και απέκλεισαν τους Σοβιετικούς με σκορ 4-3. Η μοίρα (και η ΦΙΦΑ) έφερε για μία ακόμα φορά στον δρόμο των Σοβιετικών τον Φρέντρικσον. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ιταλίας το 1990, ο Μαραντόνα πήρε την μπάλα με το χέρι και ο Τρόλιο άνοιξε το σκορ και παράλληλα τον δρόμο για τη νίκη της Αργεντινής επί της Σοβιετικής Ενωσης.

Πάντως, η χρησιμοποίηση του χεριού από τον Μαραντόνα δεν ήταν πρωτόγνωρη. Στο Μεξικό το '86, στην πρώτη συνάντηση της Αργεντινής με την Αγγλία μετά τον πόλεμο στα Φόκλαντς, ο Ντιεγκίτο, ύστερα από σέντρα που έγινε στην περιοχή, νίκησε στον αέρα τον Σίλτον και έστειλε με το χέρι την μπάλα στα δίχτυα. Βέβαια, αυτό που έχει μείνει βαθιά χαραγμένο στη μνήμη των φιλάθλων από εκείνον τον προημιτελικό είναι η κούρσα του Μαραντόνα, που περνώντας τη μισή εθνική Αγγλίας, σημείωσε το δεύτερο γκολ. Μετά τη λήξη του αγώνα, ο Αργεντινός σούπερσταρ έκανε την ιστορική δήλωση πως την μπάλα στα δίχτυα την έστειλε το χέρι του Θεού!

Πάντως, η ποδοσφαιρική κόντρα των δύο χωρών ξεκίνησε είκοσι χρόνια πριν από το ματς του Μεξικού, όταν στο Μουντιάλ της Αγγλίας οι δύο ομάδες βρέθηκαν αντιμέτωπες στην προημιτελική φάση. Ο διαιτητής απέβαλε τον Αντόνιο Ράτιν, αλλά ο Αργεντινός άσος αρνιόταν σχεδόν επί δέκα λεπτά πεισματικά να περάσει εκτός αγωνιστικού χώρου. Αυτή η φάση αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον πρώην διαιτητή Κεν Αστον, που βασιζόμενος στη λειτουργία του σηματοδότη, πρότεινε τη χρήση της κίτρινης και της κόκκινης κάρτας.

Μία αποβολή είχε γίνει αντικείμενο διαβουλεύσεων στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Χιλής το 1962. Στον ημιτελικό μεταξύ της διοργανώτριας και της Βραζιλίας, ο σκόρερ των δύο γκολ (από τα τέσσερα) της «σελεσάο» Γκάριντσα αποβλήθηκε. Ο Περουβιανός διαιτητής Αρτούρο Γιαμασάκι δεν ανέφερε όμως την αποβολή στο φύλλο αγώνα, κάτι που έδινε το δικαίωμα στον Βραζιλιάνο άσο να πάρει μέρος στον τελικό της διοργάνωσης κόντρα στην Τσεχοσλοβακία. Ο πρόεδρος της ΦΙΦΑ Στάνλεϊ Ράους, αφού συμβουλεύτηκε τον φίλο του (και διάσημο Βρετανό αρθρογράφο Μπράιαν Γκλάνβιλ), ανακοίνωσε πως «για το καλό του αθλήματος, ο Γκαρίντσα έπρεπε να αγωνιστεί στον τελικό». Και έτσι έγινε, με τον Γκαρίντσα να οδηγεί τη «σελεσάο» σε κατάκτηση του τροπαίου.

Το 1982, στη Σεβίλλη, έγινε ένα από τα σπουδαιότερα ματς στην ιστορία των Μουντιάλ. Η Γαλλία αντιμετώπιζε τη Δυτική Γερμανία και το σκορ στο 60' ήταν 1-1, όταν ο αμυντικός των «τρικολόρ» Πατρίκ Μπατιστόν βρέθηκε τετ α τετ με τον Τόνι Σουμάχερ. Ο Γερμανός τερματοφύλακας, με καθαρή πρόθεση να σταματήσει τον παίκτη (αφού η μπάλα είχε απομακρυνθεί), «μάζεψε» τον Μπατιστόν, που μετά το χτύπημα μεταφέρθηκε αναίσθητος με το ασθενοφόρο στο νοσοκομείο. Ο Ολλανδός διαιτητής Κόρβερ όχι μόνο δεν απέβαλε τον Σουμάχερ, αλλά δεν έδειξε καν κίτρινη κάρτα. Αντίθετα, υπέδειξε... άουτ! Το παιχνίδι, έπειτα και από την παράταση, έληξε ισόπαλο 3-3 και οδηγήθηκε στα πέναλτι. Ο Σουμάχερ έγινε ο ήρωας της διαδικασίας, η Γερμανία προκρίθηκε στον τελικό και ο Μπατιστόν, που έπαθε διάσειση, παρέμεινε για νοσηλεία σε ισπανικό νοσοκομείο περίπου έναν μήνα.

Ενα παρόμοιο περιστατικό έγινε και στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αμερικής το 1994. Η Ιταλία αντιμετώπισε την Ισπανία και σε ένα κόρνερ που κέρδισαν οι Ισπανοί, ο Μάουρο Τασότι έσπασε με αγκωνιά τη μύτη του Λουίς Ενρίκε, που διεκδικούσε την μπάλα. Μπορεί ο Ούγγρος διαιτητής Σάντορ Πουλ να άφησε ατιμώρητο τον Τασότι, αλλά η ΦΙΦΑ, ύστερα από μελέτη του βίντεο του αγώνα, τιμώρησε τον Ιταλό με αποκλεισμό οκτώ αγωνιστικών. Βέβαια, η Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία δεν επέβαλε καμία ποινή στον Ούγγρο ρέφερι, αλλά αντίθετα τον «επιβράβευσε», ορίζοντάς τον να διευθύνει τον μεγάλο τελικό μεταξύ της Ιταλίας και της Βραζιλίας.

Αυτή τη φορά όμως ο Μερκ, ο Πολ, ο Αμαρίγια και ο Κανταλέχο δεν πρόκειται να έχουν τέτοια τύχη!