Άμυνα με τους χαφ (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Την επόμενη εβδομάδα έχω σκοπό να σας γράψω για το Μουντιάλ όσα δεν πρόλαβα. Για τον Ροναλντίνιο, τον Πέκερμαν, τον Μέσι, τον Καναβάρο, τους Αφρικανούς. Θέλω να καθαρίσω το συρτάρι μου από τις σημειώσεις, να μη μείνει καμία εκκρεμότητα. Μετά, σιγά σιγά θα γυρίσουμε στα δικά μας, που είναι σαφώς πιο πληκτικά, μιας και -όπως βλέπετε- το μεταγραφικό καλοκαίρι είναι πιο βαρετό και από τον χειμώνα που περάσαμε. Σήμερα κι αύριο δύο σημειώματα –πολύ βαρετά για κάποιους, πολύ ενδιαφέροντα για κάποιους άλλους. Δύο σημειώματα που αφορούν τις τακτικές που είδαμε στη Γερμανία. Τη φάση της άμυνας και αυτή της επίθεσης.

Είχα γράψει μόλις τελείωσε ο πρώτος γύρος ότι το Παγκόσμιο Κύπελλο θα το κερδίσει αυτός που θα βρει πρώτος μια καλή άμυνα. Κάποιος μπορεί να πει ότι έπεσα μέσα, μιας και οι Ιταλοί στηρίχτηκαν στην αμυντική γραμμή τους: δεν είναι έτσι ακριβώς. Την καλύτερη άμυνα στο τουρνουά την έπαιξαν οι Γάλλοι: αυτοί, αν ήταν παγκόσμιοι πρωταθλητές, θα το χρωστούσαν σχεδόν αποκλειστικά στη γραμμή των μετόπισθεν.

Εύκολο

Σε ένα τουρνουά κουρασμένων παικτών οι άμυνες δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι ομάδες είναι υποχρεωμένες να ζήσουν με τη στατικότητά τους –το μεγαλύτερο πρόβλημα των προπονητών σε αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο ήταν πώς θα βρουν τρόπους να μασκαρέψουν αυτή την αδυναμία. Αν κάποιος ανακεφαλαιώσει τους αγώνες, μπορεί να φτάσει στο συμπέρασμα ότι παρακολουθήσαμε ένα Μουντιάλ μεγάλων κεντρικών αμυντικών. Ο Καναβάρο, ο Αγιάλα, ο Τουράμ και ο Γκαλάς, ο Φέρντιναντ, ο Καρβάλιο και ο Μέιρα, έκαναν εξαιρετικό τουρνουά. Πολύ σωστά. Αν όμως εξαιρέσει κανείς την περίπτωση του Καναβάρο, οι υπόλοιποι απλώς απορρόφησαν σωστά τους λίγους κραδασμούς των ομάδων τους στη μεσαία γραμμή. Οι στόπερ δεν έκοβαν, αλλά «σκούπιζαν».

Λίμπερο

Η μόνη ομάδα που έπαιξε με ένα λίμπερο και δύο στόπερ σε όλα τα ματς ήταν πιθανότατα η Ουκρανία. Οι υπόλοιποι, για να το απλοποιήσω, δεν έπαιξαν με δύο στόπερ και χωρίς λίμπερο, αλλά με δύο λίμπερο! Προσοχή, δεν μιλάω για εφαρμογή της ζώνης, που έτσι κι αλλιώς προβλέπει οι παίκτες να παίρνουν χώρο. Μιλάω για βάθος άμυνας. Το αξιοπρόσεκτο σε αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι ότι είδαμε ελάχιστες φορές άμυνες να παίζουν με 4 παίκτες στην ευθεία: το έκαναν πιθανότατα μόνο οι Αφρικανοί, οι Ολλανδοί, οι Αυστραλοί και οι Ισπανοί. Οι υπόλοιποι έπαιζαν με δύο παίκτες στο κέντρο της άμυνας, πίσω από μια τετράδα παικτών που αμύνονταν περίπου στο ίδιο ύψος! Για να το απλοποιήσω με νούμερα, πιο πολύ και από 4-4-2 είδαμε 2-4-3-1 (Αργεντινή, Γαλλία) ή 2-4-2-2 (Βραζιλία) ή 2-3-3-2 (Γερμανία, Μεξικό) ή 2-4-3-1 (Ιταλία σε ημιτελικό και τελικό). Αυτή η παραδοξότητα γεννήθηκε κυρίως από το γεγονός ότι οι δύο αμυντικοί χαφ ήταν σχεδόν πάντοτε στο ίδιο ύψος με τους πλάγιους αμυντικούς και σε ουκ ολίγες περιπτώσεις (σε ματς που δεν υπήρχε στο γήπεδο «δεκάρι») έδιναν βοήθειες στα πλάγια.

Σέντερ χαφ

Εξαιτίας αυτού του τρικ, οι περισσότερες ομάδες (κυρίως οι ευρωπαϊκές και η Αργεντινή) αμύνθηκαν συνειδητά με έξι μπλοκαρισμένους παίκτες. Τα μπακ που πλαγιοκόπησαν ήταν ελάχιστα, όπως ελάχιστοι ήταν και οι αμυντικοί χαφ (θα έλεγα οι μέσοι γενικότερα) που πήραν επιθετικές πρωτοβουλίες. Στην καλύτερη των περιπτώσεων είδαμε κάποιους μέσους που, επειδή ήξεραν μπάλα, έκαναν τη δουλειά του παλιού σέντερ χαφ, του παίκτη δηλαδή που στέκεται μπροστά από την άμυνα, αλλά έχει ταυτόχρονα την αποστολή της οργάνωσης της επίθεσης από τα μετόπισθεν. Τέτοιοι ήταν ο Αργεντινός Μασεράνο (καλύτερος όλων ίσως στη φάση της κάλυψης της άμυνας), ο Φρινγκς (παίκτης–«κλειδί» των Γερμανών, που έλειψε πολύ με την Ιταλία στον ημιτελικό), ο Χάργκριβς (πιθανότατα ο πιο μυαλωμένος Αγγλος μέσος και ο μόνος με τακτική παιδεία), ο Εμερσον (που δεν φάνηκε, γι' αυτό και υπέφερε η Βραζιλία), ο Μάρκες (όταν χρησιμοποιήθηκε σε αυτή τη θέση στο ματς του Μεξικού με την Αργεντινή). Οι Ιταλοί είχαν την τύχη να έχουν τον Πίρλο, που σύνδεσε σωστά άμυνα και μεσαία γραμμή. Και οι Γάλλοι είχαν δύο παίκτες σε αυτή τη θέση, δηλαδή τον Μακελελέ και τον Βιεϊρά, γι' αυτό και βρήκαν την καλύτερη άμυνα από όλους.

Ετικέτα

Θα έλεγα, για να βάλω μια ετικέτα, ότι τελικά ήταν το Παγκόσμιο Κύπελλο των αμυντικών χαφ, κυρίως επειδή ποτέ άλλοτε τα αμυντικά χαφ δεν έπαιξαν τόσο πίσω! Η τετράδα που σχημάτιζαν τα δύο αμυντικά χαφ και οι δύο ακραίοι αμυντικοί ήταν αυτή που καθόριζε τη συμπεριφορά των ομάδων: όταν αυτή η τετράδα ήταν αρκετά ψηλά (για παράδειγμα, στα παιχνίδια του πρώτου γύρου), είχαμε αρκετά γκολ νωρίς και αρκετή κατοχή της μπάλας λίγο-πολύ απ' όλα τα φαβορί. Οταν αυτή η τετράδα έμενε πίσω, είχαμε ένα συμπαγές αμυντικό παιχνίδι απ' όλους. Οποιος κινείτο καλύτερα στον άξονα, διακρινόταν: θυμηθείτε τον Ζε Ρομπέρτο, τον Βιεϊρά (ειδικά στο Γαλλία–Ισπανία 3-1), τον Μανίς, τον Τουρέ στο ματς της Ακτής Ελεφαντοστού με την Αργεντινή.

Κανονισμοί

Εχει πλάκα να παρατηρήσει κανείς πώς στο μεταξύ αφομοιώθηκαν οι νέοι κανονισμοί: η μπάλα, για παράδειγμα, μπορεί να μη γυρνάει στον τερματοφύλακα, γυρνάει όμως πολύ στον στόπερ, που παίζει είκοσι μέτρα πίσω από τον αμυντικό χαφ: ο χρόνος που «τρώγεται» είναι ο ίδιος! Από τον β' γύρο κι έπειτα, όταν μπήκε στο παιχνίδι η σκοπιμότητα του αποτελέσματος, οι ομάδες έγιναν πιο σφικτές, μένοντας στα μετόπισθεν. Αυτό το σφίξιμο δεν φαινόταν μόνο όταν αμύνονταν με εννέα παίκτες πίσω από την μπάλα, όπως οι Ιταλοί στον τελικό, οι Γερμανοί στην παράταση με την Αργεντινή και την Ιταλία, οι Πορτογάλοι σχεδόν συστηματικά: το έβλεπες κυρίως όταν κρατούσαν τους έξι μπλοκαρισμένους παίκτες ακόμα και στη φάση της ανάπτυξης. Το ρίσκο που πήραν όλοι για επιθετικό παιχνίδι ήταν ελάχιστο.

Αύριο

Τι σόι επιθετικό παιχνίδι προσπάθησαν να κάνουν, θα προσπαθήσω να σας το εξηγήσω αύριο...

Εξαιρέσεις

Επειδή έγραψα διάφορα για τη συμπεριφορά του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή αυτές τις μέρες (εξοργίζοντας και ουκ ολίγους φίλους), θα ήθελα να επισημάνω την εξαιρετική στάση που κράτησαν ο Μίμης Ανδρουλάκης και ο Απόστολος Κακλαμάνης, δύο βουλευτές της αντιπολίτευσης που αποδεδειγμένα αγαπούν και τον αθλητισμό και το ποδόσφαιρο και που ίσως γι' αυτό, αντίθετα με άλλους, κατάλαβαν ότι είναι απαραίτητο ένα κόμμα, όπως το ΠΑΣΟΚ, να παίρνει αποστάσεις από αδίστακτους απατεώνες. Οταν στο ράδιο του Αlpha ζήτησαν ένα σχόλιο από τον Ανδρουλάκη για το θέμα της ρήξης της κυβέρνησης με την ΕΠΟ, ο πανέξυπνος Μίμης όχι μόνο δεν άρχισε να βρίζει τον Ορφανό και να υπερασπίζεται τα λαμόγια, όπως οι διαπρεπείς συνάδελφοί του, αλλά σταμάτησε κάθε συζήτηση. «Δεν ασχολούμαι. Δεν ξέρω τι λάθη έκανε ο Ορφανός και ούτε με ενδιαφέρει. Αυτό που ξέρω είναι ότι όταν μιλάμε για ποδοσφαιροπαράγοντες, απ' όπου κι αν τους πιάσεις, βρομάνε», είπε. Και πρόσθεσε ότι «θα ήταν ευχής έργον κάποτε το κράτος να στείλει κάνα δυο-τρία τομάρια φυλακή, μήπως και σοβαρευτούν οι υπόλοιποι». Ακόμα πιο καυστικός ήταν στη Βουλή ο Απόστολος Κακλαμάνης, που χαρακτήρισε «λυπηρό γεγονός» ότι το ελληνικό κοινοβούλιο δέχτηκε να συζητήσει σοβαρά με απατεώνες τους οποίους η χώρα περιφρονεί και αποδοκιμάζει σε κάθε ευκαιρία. Ο πρώην πρόεδρος της Βουλής μάλιστα το πήγε ακόμα πιο μακριά, λέγοντας ότι ελπίζει πως κάποτε αυτή τη χώρα θα την κυβερνήσει ένα κόμμα που δεν θα έχει τον παραμικρό ενδοιασμό να στείλει στη φυλακή όλους εκείνους με τους οποίους κάποτε συνεργάστηκε, όταν διαπιστώσει ότι αυτοί τραυματίζουν ή μολύνουν την ηθική του τόπου. Ο Κακλαμάνης είπε με τρεις γραμμές όσα δεν τολμάει το ΠΑΣΟΚ τρία χρόνια!

Για τους τομεάρχες και τους λοιπούς αρμόδιους για θέματα αθλητισμού του ΠΑΣΟΚ, που ούρλιαζαν στη Βουλή και στα τηλεοπτικά παράθυρα αυτές τις μέρες, εξακολουθώ να απορώ: δεν έχω καταλάβει τι ποδόσφαιρο θέλουν και με τι είδους ανθρώπους στη διοίκησή του. Δικαίωμά τους να θέλουν τους κατάπτυστους –ας το πουν!

Είναι εύκολο να ζητάς παραιτήσεις υφυπουργών. Ας φύγει ο Ορφανός, κανείς δεν έχει αντίρρηση. Για να είσαι όμως πειστικός ως προς το ηθικό των απαιτήσεών σου, πρέπει να έχεις το θάρρος να ζητήσεις παραιτήσεις και από τα κομματικά στελέχη σου που διασύρουν τη χώρα με τις πράξεις τους. Το κόμμα πιθανότατα έχει συνηθίσει να το κάνουν ρόμπα. Η χώρα, όμως, για την εικόνα της οποίας οι τομεάρχες ισχυρίζονται ότι ανησυχούν, θα 'πρεπε να τους νοιάζει περισσότερο...