Πραγματικές ευκαιρίες (Sportday / Αντώνης Πανούτσος)

Το πρόβλημα της ΑΕΚ στα περασμένα ματς ήταν ότι καταγράφονταν σαν ευκαιρίες σέντρες στα περιστέρια, σουτ του Λυμπερόπουλου από θέσεις που δεν έχει βάλει γκολ στη ζωή του και προσπάθειες του Ζούλιο Σέζαρ σε τέτοιες γωνίες βολής, που θα τρόμαζαν και τον Ρόνι Ο' Σάλιβαν στο σνούκερ. Αλλο όμως ευκαιρίες του Γαλάνη και άλλο πραγματικές ευκαιρίες. Οι χθεσινές ευκαιρίες της ΑΕΚ δεν ήταν σουτ των 25 μέτρων και κεφαλιές στην περιοχή, αλλά αυτό που θεωρείται στο ποδόσφαιρο «ευκαιρία». Αυτό που το κρίνεις με το μάτι και όχι με τους κανόνες της στατιστικής.
Το θετικό για την ΑΕΚ ήταν ότι μπόρεσε να αξιοποιήσει τις μισές από τις ευκαιρίες που της παρουσιάστηκαν. Το ανησυχητικό, ότι οι ευκαιρίες των δύο πρώτων γκολ είναι δημιουργίες του Τάσου Κατσαμπή.

Ας πούμε λοιπόν ότι στο πρώτο γκολ μπορεί ένα στόπερ να κάνει το λάθος. Προσπαθώντας δηλαδή να αποκρούσει, να στείλει την μπάλα στο στήθος του επιθετικού και να δώσει έτσι την ευκαιρία στον Καπετάνο να φύγει μόνος με την μπάλα. Στο δεύτερο όμως γκολ από στημένη φάση, πώς γίνεται ένα στόπερ της Σούπερ Λίγκας να υπολογίσει την πορεία της μπάλας, να πηδήξει για κεφαλιά, να καταλάβει ότι έχει κάνει λάθος, να στρίψει το σώμα 90 μοίρες και να χάσει την κεφαλιά μισό μέτρο; Εδώ το γράφεις και χρειάζεσαι δύο τσιγάρα για να συνέλθεις. Πώς το κατάφερε ο «Γερμανός» να το κάνει σε τρία δευτερόλεπτα; Σταματάει το μυαλό του ανθρώπου.

Κατά τ' άλλα, στην ΑΕΚ μπορούν να είναι ευχαριστημένοι από το ότι ο Καπετάνος δεν έχασε το καθαρό μυαλό του, δίνοντας στον Λυμπερόπουλο μία από τις ωραιότερες ασίστ των τελευταίων χρόνων, και δυσαρεστημένοι από το ότι οι μεγάλες εμφανίσεις του Παναγιώτη Λαγού στα δεξιά συνεχίζουν να είναι το μισό ημίχρονο με τη Χαρτς και το φιλικό με την Μπενφίκα. Οσο για το να παίξει αριστερό μπακ, και μόνη η σκηνή με τον «Γουχού» να μπαίνει μόνος μπορεί να πείσει ότι, από το να επαναληφθεί με τον Ολυμπιακό, καλύτερα ο Λαγός να συνεχίσει στα δεξιά.

Το θετικότερο στοιχείο μέχρι στιγμής της Σούπερ Λίγκας είναι η απόδοση των διαιτητών. Για πρώτη φορά τα τελευταία 50 χρόνια οι διαιτητές μοιάζει να σφυρίζουν αυτό που βλέπουν και όχι αυτό που θα τους ήθελαν να βλέπουν οι «μεγάλοι». Υπάρχουν φυσικά λάθη διαιτητών. Οπως και οι διαιτητές δεν άλλαξαν τους χαρακτήρες τους. Οι τσαμπουκαλεμένοι τύπου Κασναφέρη παρέμειναν τσαμπουκαλεμένοι. Οι «εδράκηδες» τύπου Γερμανάκου παρέμειναν «εδράκηδες». Αλλά τουλάχιστον ο καθένας προσπαθεί να σφυρίξει ό,τι καταλαβαίνει και ό,τι τον φωτίσει ο Θεός, χωρίς να σκέφτεται ότι με το που στραβώσει ο πρώτος «μεγάλος» θα ξανασφυρίξει στα Περιφερειακά.

Αντίθετα, η δημοσιογραφία έμεινε σε άλλες εποχές. Διαβάζεις κριτική διαιτησίας και όταν ο διαιτητής έχει κάνει λάθος, είναι πάντα υπέρ της φιλοξενούμενης ομάδας. Και όταν το λάθος του διαιτητή είναι υπέρ των γηπεδούχων και τόσο κραχτό, που ο δημοσιογράφος δεν μπορεί να το αγνοήσει, βρίσκεται και ένα άσχετο υπέρ των φιλοξενουμένων για να μπορεί να γραφτεί ότι «ο διαιτητής έκανε λάθη που αδίκησαν και τις δύο ομάδες». Καμιά φορά όμως η κριτική της διαιτησίας φτάνει στον σουρεαλισμό. Για παράδειγμα, το ματς της Λάρισας με το Αιγάλεω. Δεν κουράστηκαν να επαναλαμβάνουν προχθές στο ραδιόφωνο οι τοπικοί ανταποκριτές ότι το δεύτερο γκολ του Αιγάλεω προήλθε από ανύπαρκτο κόρνερ; Να δεχτώ λοιπόν ότι το κόρνερ ήταν ανύπαρκτο. Τι αποδεικνύει αυτό; Τίποτα. Ενα κόρνερ είναι ένα κόρνερ. Και να δοθεί ανάποδα, δεν σημαίνει τίποτα στην οικονομία ενός παιχνιδιού. Οτι μπαίνει γκολ από το συγκεκριμένο κόρνερ είναι συμπτωματικό. Στη διαιτησία αυτό που ενδιαφέρει είναι αυτό που ξεφεύγει από το ανθρώπινο λάθος. Το εσκεμμένο. Πολλά ανθρώπινα λάθη παύουν να είναι ανθρώπινα. Το να κρίνεται όμως το ένα, έρχεται να κοντράρει τη μόνιμη επωδό του αθλητικού Τύπου. «Δεν θα γίνουμε ποτέ άνθρωποι». Εκτός αν η επωδός αφορά τη δημοσιογραφία.

Για να σταθεί η ελληνική διαιτησία στο ύψος της, πρέπει να της υπενθυμίζεται ότι οι εποχές άλλαξαν. Την πρώτη αγωνιστική αποβλήθηκε με δεύτερη κίτρινη κάρτα ο Ντομί, επειδή προσπάθησε να χτυπήσει την μπάλα με το χέρι. Την Κυριακή ο Νέρι Καστίγιο ρίχνει μετά τη φάση δύο κλοτσιές στον Σφακιανάκη. Ο Σφακιανάκης τα παίρνει και γυρίζει να πλακωθεί. Αμφότεροι «καθάρισαν» με μία κίτρινη. Εχω την εντύπωση ότι αν η ίδια φάση γινόταν στην πρώτη αγωνιστική. αμφότεροι θα είχαν «κοκκινιστεί». Αλλά το δίκαιο στο ποδόσφαιρο δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα του χρόνου, όπως με τα μέτρα της τροχαίας, που πρέπει να φυλάγεσαι την πρώτη εβδομάδα και από τη δεύτερη δεν τα θυμούνται ούτε οι τροχαίοι. Το ίδιο συνέβη χθες στο ματς της ΑΕΚ. Ο Καρατζάς αποφασίζει να σφυρίξει εγγλέζικα και πολύ καλά κάνει. Στη φάση που ο Εμερσον κλαδεύει τον Κατσιαμπή από πίσω δεν δίνει κίτρινη. Στη φάση που ο Επαλέ κλαδεύει τον Μόρα δεν δίνει ούτε φάουλ. Πιθανώς επειδή το κλάδεμα γίνεται από μπρος. Στη φάση όμως του πρώτου ημιχρόνου, όταν ο Εμερσον ρίχνει την τριφασική σπατουλιά (μπασκετικός όρος, που σημαίνει χτύπημα με ανοιχτή την παλάμη, με κίνηση σαν σπάτουλα για τον σοβά) στον Μαυρογενίδη, που είναι μισό μέτρο πίσω του, δεν μπορείς να μη δώσεις το κατιτίς. Εκτός αν δεν έχεις δει το φάουλ, αλλά ο Καρατζάς έχει σφυρίξει.

Στοιχειοθετεί αυτό εύνοια του Καρατζά στην ΑΕΚ; Οχι, αφού ο τρόπος που σφύριξε τις συγκεκριμένες φάσεις ήταν συμβατός με τα υπόλοιπα σφυρίγματά του. Καλά έκανε ο Καρατζάς; Οχι. Διότι ο τρόπος που οι Ελληνες διαιτητές σφυρίζουν είναι Vassar-Bryn Mawr για το αμερικανικό κολεγιακό πρωτάθλημα Γυναικών. Δεν μπορείς να σφυρίζεις εσύ Wimbledon-Leyton Orient χωρίς να δημιουργήσεις μια ζημιά. Οι παίκτες να σκέφτονται ότι επειδή σφυρίζει ο Καρατζάς, μπορούμε να ρίχνουμε την εκάστοτε ψιλούλα. Οταν όμως σφυρίζει ο Κουκλάκης, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, διότι είναι σπασίκλας. Το αντικείμενο για τη Σούπερ Λίγκα είναι να σταματήσει να ασχολείται ο κόσμος με το όνομα του διαιτητή. Και ο μόνος τρόπος που μπορεί να συμβεί, είναι τα σφυρίγματα να είναι ομοιόμορφα.

Παναθηναϊκός είχε αρνηθεί να πάρει εισιτήρια για τους οπαδούς του. Αρα, δεν είχε έμμεση ευθύνη για τις πράξεις τους, εξασφαλίζοντας την είσοδό τους στο γήπεδο. Το γεγονός όμως δεν αποθάρρυνε μια μερίδα οπαδών του Παναθηναϊκού να προσπαθήσουν να μπουν στο γήπεδο. Οχι να πάρουν εισιτήρια, αλλά να μπουν στο γήπεδο με «ντου». Η αστυνομία προσπάθησε εκτός γηπέδου να τους εμποδίσει, οι οπαδοί στην κερκίδα εν είδει πολιορκημένων προσπάθησαν να απομακρύνουν τους αστυφύλακες, πετώντας τους από τις κερκίδες ό,τι έβρισκαν, δεν πέτυχαν τον στόχο τους και οι οπαδοί του Παναθηναϊκού απογοητευμένοι ξεχαρμάνιασαν στα αυτοκίνητα των περιοίκων του γηπέδου. Μέσες-άκρες, το ρεπορτάζ κάπως έτσι κατέγραψε τα επεισόδια της Νέας Σμύρνης. Η καταγραφή όμως δεν βοηθάει κανέναν κάτοικο της περιοχής, που τη Δευτέρα το πρωί έψαχνε για ανταλλακτικάδικο να αγοράσει παρμπρίζ. Αυτόν θα έπρεπε να έχει βοηθήσει η αστυνομία, προλαβαίνοντας τις καταστροφές, γεγονός όμως που δεν συνέβη. Οι λόγοι είναι σαφείς και έχουν σχέση με την ψυχοπαθολογία της ελληνικής αστυνομίας.

Η ελληνική αστυνομία έχει κατ’ αρχάς μια νοοτροπία «ειδικοτήτων». Πρέπει να είμαστε η μόνη χώρα που αν σκοτώσεις άνθρωπο μπροστά σε τροχονόμο, θα έχεις πρόβλημα μόνο αν το αυτοκίνητό σου είναι διπλοπαρκαρισμένο. Αντίθετα, μπορείς να παρκάρεις το αυτοκίνητό σου στο Σύνταγμα και να δώσεις τα κλειδιά του στον εύζωνο για να το φυλάει, αν ο αστυφύλακας δίπλα του είναι του Αλλοδαπών. Οι Ελληνες αστυνομικοί είναι κάτι σαν τους γιατρούς. Αν το αδίκημα δεν υποπίπτει στην ειδικότητά τους, δεν ανακατεύονται. Υποπτεύομαι λοιπόν ότι η δύναμη που βρισκόταν έξω από το γήπεδο θεωρούσε ότι την αφορά τι συμβαίνει έξω από αυτό και σε μια λογική απόσταση.

Το ζητούμενο είναι να αλλάξει η αστυνομία νοοτροπία. Να δεχθούν ότι αυτό που κάνει ο οπαδός έξω από το γήπεδο είναι το ίδιο αξιόποινο με το αν θα το έκανε ο οποιοσδήποτε πολίτης. Επίσης, για να γίνω βιβλικός, να «σεβαστούν το αυτοκίνητο του πλησίον τους ως εαυτόν». Διότι εκτός από τις ειδικότητες, άλλη μια παθολογία της ελληνικής αστυνομίας είναι οι αξιωματικοί της να θεωρούν ότι αν κάτι δεν συμβεί στο πόστο τους, δεν τους αφορά. Για να το απλοποιήσω και να πάμε μπροστά, η αστυνομία πρέπει να χρησιμοποιήσει την κοινή και όχι τη γραφειοκρατική λογική. Διαφορετικά, θα σημαίνει ότι αφήνει τα επεισόδια να γίνονται, έτσι ώστε να επιστρέψουμε στο προηγούμενο καθεστώς των ματς κεκλεισμένων των θυρών προκειμένου τα μεροκάματα να πέφτουν για να φυλάνε άδειες εξέδρες.