Βία «νικημένη», αλλά... Λερναία Ύδρα! (Sportday / Διονύσης Ελευθεράτος)

Εκτός από το «μηδένα προ του τέλους μακάριζε» (θα έπρεπε να), υπάρχει το «μηδένα μακάριζε πριν τον ρωτήσεις»! Είπαμε, εμείς μακαρίζουμε τους Αγγλους που «ξεμπέρδεψαν» με τον χουλιγκανισμό, εκείνοι όμως ανησυχούν. Εστω κι αν έχουν εξαλείψει σε ποσοστό άνω του 90%-95% τη βία που εκδηλώνεται στις κερκίδες.

Να τι έγραφε στη «SportDay» πριν από λίγο καιρό ο Χρίστος Χαραλαμπόπουλος: «Τα γήπεδα πλέον θυμίζουν θέατρα, αλλά το βρετανικό Υπουργείο Εσωτερικών κάνει λόγο για την αυξητική τάση ενός νέου τύπου χουλιγκανισμού, με ρατσιστικά και εθνικιστικά χαρακτηριστικά, οι εκπρόσωποι του οποίου συγκρούονται μακριά από τα γήπεδα και κυρίως στο κέντρο των πόλεων». Ενίοτε, βεβαίως, τα παρατράγουδα «φλερτάρουν» με τους πέριξ των γηπέδων χώρους.

Τα φίδια άρχισαν να ζώνουν τις βρετανικές Αρχές στη δύση της δεκαετίας του 1990, εποχή κατά την οποία έγιναν έντονες και οι ανησυχίες της ΟΥΕΦΑ για την αφύπνιση του χουλιγκανισμού ανά την Ευρώπη: φοβερά επεισόδια στο Όφενμπαχ με εκατό (!) τραυματίες, εισβολή οπαδών στον αγωνιστικό χώρο κατά τη διάρκεια παιχνιδιού στη Λειψία, μαχαιρώματα στη Σλοβενία, καταστροφές στο Ρότερνταμ.

Το 1999 ξέσπασαν σοβαρά επεισόδια μετά την αναμέτρηση Μπέρμιγχαμ - Γουλβς. Οι ντετέκτιβ που ερεύνησαν τα κίνητρα των «πρωτοπαλίκαρων» εξεπλάγησαν: οι περισσότεροι ήταν μάλλον εύποροι, ντυμένοι με ακριβά ρούχα και με σήμα κατατεθέν καπέλα του μπέιζμπολ φίρμας «Μπέρμπερις». Πρότυπο αφάνταστα διαφορετικό από την κλασική φιγούρα του Αγγλου χούλιγκαν: άνεργος ή περιστασιακά απασχολούμενος, παιδί φτωχής οικογένειας, η οποία ποτέ δεν συνήλθε από τις συνέπειες της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής της Θάτσερ. Ναι, αυτής της μέγαιρας, που πρώτα διαμόρφωσε όλες τις κοινωνικές προϋποθέσεις για να ανθήσει ο χουλιγκανισμός και κατόπιν έκανε σταυροφορία εναντίον του!

Τι συνέβη, λοιπόν; Απέκτησε η Αγγλία κι άλλον τύπο χουλιγκανισμού, εκτός από αυτόν που υπηρετούν οι παρορμητικοί περιθωριοποιημένοι; Ναι, επιβεβαίωσε το 2001 ο Μπράιαν Ντρου, επικεφαλής της NCIS, της Βρετανικής Ειδικής Υπηρεσίας κατά του Εγκλήματος: «Το 85% των επεισοδίων συμβαίνει αρκετά μακριά από τα γήπεδα, αλλά οι πρωταγωνιστές είναι αρκετά διαφορετικοί απ' ό,τι ξέραμε έως τώρα. Περισσότερο οργανωμένοι. Η βία ελκύει κι άλλες εγκληματικές δραστηριότητες, όπως είναι το εμπόριο ναρκωτικών και η πλαστογραφία».

Τα δύο «είδη» χουλιγκανισμού, η βία των «απόκληρων» και εκείνη των «δικτυωμένων», βρίσκουν και δεύτερο συνδετικό κρίκο -ο πρώτος είναι, φυσικά, η αχαλίνωτη κατανάλωση μπίρας. Τον εθνικισμό και τον ρατσισμό. Ετσι βρίσκουν συνειδησιακό άλλοθι -αν και όποτε το χρειάζονται– οι χούλιγκαν, που νιώθουν «εντός κλίματος» όταν δέρνουν στο όνομα της φυλής και του μεγαλείου της γηραιάς Αλβιώνας! Πώς στην ευχή θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά με την όλη περιρρέουσα ατμόσφαιρα; Επί χρόνια, το ένα μεγάλο πολιτικό κόμμα, οι Συντηρητικοί, λάνσαρε σλόγκαν που πρόθυμα θα προσυπέγραφαν οι νεοναζί: «Κρατήστε τη Βρετανία λευκή». Ο δε «κεντροαριστερός» (κι εκεί είσαι ό,τι δηλώσεις!) πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ επέβαλε τσουχτερό πρόστιμο, υπό μορφή χαρατσιού, σε όσους μετανάστες διεκδικούσαν δικαστικώς την παραμονή τους στη χώρα, λες και διέπρατταν αδίκημα! Κατά τα άλλα, τα κροκοδείλια δάκρυα των πάσης φύσεως αρμοδίων για τις εξάρσεις του ρατσισμού μέσα κι έξω από τα γήπεδα κυλούν σαν τον Τάμεση...

Το «καμπανάκι» χτύπησε την περίοδο 2000-01, όταν, για πρώτη φορά ύστερα από τέσσερα χρόνια, αυξήθηκαν οι συλλήψεις που έγιναν κατά τη διάρκεια αγώνων: δεν έγινε σκληρότερη η Αστυνομία, αυτή ήταν ήδη κέρβερος. Η ροπή προς τη βία έγινε εντονότερη. Οταν η εθνική Αγγλίας αγωνίζεται εκτός συνόρων, ο φόβος της «εξαγωγής χουλιγκανισμού» γίνεται μόνιμος πονοκέφαλος των Αρχών, από το Βέλγιο και τη Ζυρίχη μέχρι το... Λιχτενστάιν.

Μη βιαστείτε να πείτε «τουλάχιστον στην Αγγλία δεν ανοίγει μύτη». Ανοιξαν –και πολλές– λίγη ώρα μετά τη λήξη του αγώνα Αγγλία - Τουρκία (2-0), το 2003. Ποιος επιτέθηκε σε ποιον; Εδώ σας θέλω: η περίπτωση του αγώνα εκείνου είναι ενδιαφέρουσα. Του Λιχτενστάιν έχει και λίγη... πλάκα. Θα πούμε περισσότερα για αμφότερες την επόμενη φορά. Μαζί με το τι γίνεται μέσα στα αγγλικά γήπεδα, όπως και μερικές σκέψεις μας. Αλβιώνα είναι αυτή, τρία άρθρα τα αξίζει.