Μια βραδιά στο Λιχτενστάιν, κάπου μέσα στη χλιδή... (Sportday / Διονύσης Ελευθεράτος)

Ξέρετε ποιος ήταν ο πιο τυχερός Αγγλος χούλιγκαν απ' όσους έχουν μπει ποτέ σε φυλακή; Εκείνος που πέρασε μια νύχτα σε κελί... πολυτελείας, στο Λιχτενστάιν, την άνοιξη του 2003. Η εν λόγω φυλακή αραιά και πού στεγάζει κάποιον, συνήθως «κυριλέ εγκληματία»: υπεξαιρέσεις, παραχαράξεις, ξέπλυμα χρήματος, κ.λπ. Ποιο άλλο έγκλημα θα ανθούσε σε αυτό το κρατίδιο-φορολογικό παράδεισο, με τους 35.000 κατοίκους και ένα από τα μεγαλύτερα κατά κεφαλήν εισοδήματα στον κόσμο;

Πάντως, η... κεφαλή του Αγγλου χούλιγκαν που διανυκτέρευσε στην «κυριλέ φυλακή» ήταν ζαλισμένη, όταν αυτός ξύπνησε. Πιθανότατα θα ευθυνόταν το ποτό: υπό την επήρειά του «ξεμούδιασαν» σπάζοντας τζαμαρίες κάμποσοι από τους 900 Αγγλους οπαδούς που ταξίδεψαν στο Βαντούζ, για να δουν την εθνική τους ομάδα αγωνιζόμενη εκεί.

Στον μοναδικό χούλιγκαν που διανυκτέρευσε στη φυλακή προσφέρθηκε παυσίπονο και ένα κατευόδιο ανακούφισης. Επιτέλους, όλα είχαν τελειώσει με τρόπο σχεδόν... άψογο! Γιατί; Διότι όσα έγιναν στο κρατίδιο έμοιαζαν με αθώες νηπιακές ασκήσεις σε σύγκριση με τα της Ζυρίχης, από την οποία είχαν περάσει νωρίτερα οι Αγγλοι οπαδοί: δύο μαχαιρωμένοι, σφαίρες καουτσούκ και δακρυγόνα από την Αστυνομία, 25 συλλήψεις...

Οι αρχές του Λιχτενστάιν, που διαθέτει λίγες δεκάδες αστυνομικών, περίμεναν τους Αγγλους προετοιμασμένες για πολύ χειρότερα: δανείστηκαν δύο «κανονάκια» νερού και 700 αστυνομικούς από την Ελβετία και την Αυστρία! Τελικά οι «εισαγόμενες ενισχύσεις» δεν έδρασαν. Μερικά σπασίματα ήταν μόνο...

Την ίδια χρόνια, λίγο αργότερα, στο Σάντερλαντ αναμετρήθηκαν οι εθνικές ομάδες Αγγλίας και Τουρκίας. Πέντε χιλιάδες Τούρκοι παρακολούθησαν το παιχνίδι. Η βρετανική Αστυνομία είχε λάβει δρακόντεια μέτρα, φοβούμενη κυρίως το ενδεχόμενο σύρραξης Τούρκων και Κούρδων, αλλά και τη χρόνια βεντέτα των οπαδών της Λιντς με Τούρκους. Η βία ξέσπασε, αλλά ήταν αμιγώς εγγλέζικη! Συνελήφθησαν περίπου 100 άτομα. Ουδείς Τούρκος ανάμεσά τους -κάτι που δύσκολα μπορεί να αποδοθεί, βεβαίως, σε «φιλική διάθεση» της βρετανικής Αστυνομίας απέναντί τους. Στα επεισόδια πρωτοστάτησαν οπαδοί της Λιντς, της Σάντερλαντ, της Νιούκαστλ. Επιτέθηκαν, έξαλλοι, εναντίον των πούλμαν που μετέφεραν Τούρκους και κατόπιν αποφάσισαν να ρημάξουν και μερικά μπαρ.

Τα ίδια τα αγγλικά γήπεδα κατά κανόνα θυμίζουν «θέατρα». Όμως οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα πλήθυναν τα τελευταία χρόνια. Το «θέατρο» του Γκούντισον Παρκ έγινε «θέατρο μάχης» -και δη πετροπόλεμου- μεταξύ οπαδών, μετά τη λήξη ενός αγώνα Έβερτον-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Η πειστική «καταμέτρηση»: πέντε τραυματίες αστυνομικοί, 33 συλλήψεις, τραυματισμός από κέρμα του Ρόι Κάρολ, τερματοφύλακα των φιλοξενουμένων.

Στο ποινικό μητρώο του άνεργου Μάικλ Λιούις, οπαδού της Μπέρνλι, φιγουράριζαν «καμαρωτές» 24 καταδίκες για πρόκληση επεισοδίων σε ποδοσφαιρικούς αγώνες -αρχής γενομένης από το 1989! Ο «κατά συρροήν χούλιγκαν» εξέτιε (;) ποινή αποκλεισμού τριών χρόνων από κάθε γήπεδο, όταν εισέβαλε στον αγωνιστικό χώρο για να «τα πει ένα χεράκι» στον Ρόμπι Σάβατζ της Μπλάκμπερν. Κατά τη διάρκεια του ίδιου αγώνα, ο αμυντικός της Μπλάκμπερν Ζαν Λουί Βαλουά κέρδισε ένα «παράσημο» στο κεφάλι από κέρμα.

Η Έβερτον επέβαλε ισόβιο αποκλεισμό από τα παιχνίδια της στον οπαδό που στόχευσε επιτυχώς το κεφάλι του Κάρολ. Ο Λιούις ίσως δυσκολευτεί πολύ να «μπουκάρει» πάλι σε αγωνιστικό χώρο -αν και δεν θα στοιχηματίζαμε γι' αυτό. Ομως, εν προκειμένω, το θέμα μας δεν είναι πώς ακριβώς τα αντιμετωπίζουν όλα αυτά στην Αγγλία, όσο κι αν θα παρουσίαζε ενδιαφέρον μια τέτοια καταγραφή. Συν τοις άλλοις, επειδή θα καταδείκνυε πόσο ευέλικτες και πολυμήχανες είναι οι βρετανικές αρχές -κι ας πιστεύουμε εμείς ότι κινούνται μόνο με πυξίδα το δόγμα «συλλάβαμε, φυλακίσαμε, τελειώσαμε».

Ας συγκρατήσουμε κάτι άλλο: τα τελευταία 15 χρόνια, κατά τα οποία εμείς μακαρίζουμε τους Αγγλους που «ξεμπέρδεψαν» με τον χουλιγκανισμό, οι ίδιοι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι ανησυχούν. Βλέπουν τον χουλιγκανισμό που εκτοπίστηκε από τα γήπεδα να ξεσπά αγριότερα στους δρόμους. Τον βλέπουν έτοιμο να μπει στα γήπεδα, έστω και με το σταγονόμετρο, αν βρει την παραμικρή χαραμάδα. Τον βλέπουν να τιθασεύεται με χίλια ζόρια όταν η εθνική ομάδα ταξιδεύει. Τον βλέπουν να διασυνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα.

Ας αποτελέσουν όλα αυτά τροφή για σκέψη: δεν ξέρω πόσα «αγγλικής έμπνευσης» μέτρα θα μας άρεσαν ή όχι (ποικίλλουν οι απόψεις), ας δανειστούμε όμως κάτι από τη διάθεσή τους να αναγνωρίζουν το πρόβλημα σε όλες του τις διαστάσεις. Πολύ φοβάμαι ότι εμείς, εδώ, αν καταφέρναμε να διαμορφώσουμε μια ανεκτή κατάσταση στα γήπεδα, θα σηκώναμε αδιάφορα τους ώμους για τα ανοιγμένα κεφάλια στις συνοικίες...