Γιατί η ποδοσφαιρική αγορά στην Ευρώπη τραβάει τα εκατομμύρια;(Sportday / Χρ.Χαραλαμπόπουλος)

Tην ίδια ώρα που οι συζητήσεις για την εξαγορά της Λίβερπουλ από την οικογένεια των πολυεκατομμυριούχων Αράβων, που κυβερνούν το Ντουμπάι, προχωρούν και φαίνεται ότι μία ακόμα αγγλική ομάδα θα καταλήξει σε χέρια «επενδυτών» που δεν είναι Αγγλοι, μία ακόμα εξαγορά σκάει σαν βόμβα στη γειτονιά μας. Στα Βαλκάνια. Ο Ινδός μεγιστάνας Πράμοντ Μίταλ και ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης επιχείρησης στον τομέα του χάλυβα παγκοσμίως -με 320 χιλιάδες εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο και κέρδη, πέρυσι, 3,5 δισ. δολαρίων- ετοιμάζεται να εξαγοράσει την ΤΣΣΚΑ Σόφιας.

Το τίμημα λέγεται ότι θα φτάσει τα 14 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία μπορούν να θεωρηθούν «ψίχουλα», όταν το καλοκαίρι ο Μίταλ εξαγόρασε αντί 32 δισ. δολαρίων την ανταγωνίστρια πολυεθνική Arcelor. Η ΤΣΣΚΑ αγοράστηκε από τον Βασίλ Μπόζκοβ το 2000, ο οποίος θεωρείται ο πλουσιότερος άνθρωπος στη Βουλγαρία. Από τον περασμένο Απρίλιο, όμως, όταν ο Μπόζκοβ απέλυσε τον Σέρβο προπονητή Μίοντραγκ Γιέσι, βρίσκεται σε διαμάχη με τους οπαδούς της ομάδας, με αποτέλεσμα να κλείσουν τρεις θύρες του γηπέδου, εκεί ακριβώς που συγκεντρώνονταν οι πιο ένθερμοι οπαδοί της ΤΣΣΚΑ.

Αν η επιχείρηση εξαγοράς της ΤΣΣΚΑ ολοκληρωθεί από τον Μίταλ -που έχει επιχειρηματικά συμφέροντα στη Βουλγαρία- είναι πολύ πιθανό το καλοκαίρι να δούμε να χτίζεται μια «Τσέλσι των Βαλκανίων», που ίσως θα έχει πολύ μεγαλύτερες οικονομικές δυνατότητες από τη λονδρέζικη ομάδα. Ενα ερώτημα, κρίσιμο, αφορά τους λόγους που ωθούν πολλούς -διαφορετικής καταγωγής και επιχειρηματικού προφίλ- μεγιστάνες να μπαίνουν στον χώρο του ποδοσφαίρου. Προφανώς, είναι διαφορετικές οι συνθήκες για την «επένδυση» του Αχμέτοφ στη Σαχτάρ ή ενός Ρώσου μεγιστάνα σε ομάδα της χώρας του, του Μίταλ στη Βουλγαρία και των Αράβων στο Λίβερπουλ.

Μία κοινή διαπίστωση -στην πλειονότητα- των περιπτώσεων εξαγορών ομάδων αφορά την ανεπάρκεια μηχανισμών ελέγχου προέλευσης και νομιμότητας των κεφαλαίων που χρησιμοποιούνται για την εξαγορά. Ενας λόγος που σχετίζεται με τον προηγούμενο, έχει να κάνει με το «ξέπλυμα» χρήματος και σε κάποιες άλλες περιπτώσεις φαίνεται ότι η εξαγορά μιας ομάδας προσφέρει δημοσιότητα, δυνατότητες πολιτικής πίεσης και προσβάσεις σε διάφορα πεδία της οικονομικής δραστηριότητας. Κατά τόπους και πανευρωπαϊκά. Ενας ακόμα λόγος έχει να κάνει με τα περιθώρια κερδοφορίας που μπορεί, πλέον, να αποφέρει η ενασχόληση με το ποδόσφαιρο.

Μια ενασχόληση που διαπλέκεται άνετα τόσο με τον τζόγο, τα ΜΜΕ, όσο και τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις. Βέβαια, απ' όσο θυμάμαι, στο πρόσφατο παρελθόν η ενασχόληση των μεγιστάνων με το ποδόσφαιρο δεν είχε -μακροπρόθεσμα- ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα για το ποδόσφαιρο και τις ομάδες. Θυμηθείτε τη Φιορεντίνα, την Πάρμα και τη Λάτσιο στην Ιταλία. Ο πρωταθλητισμός και ο ανταγωνισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν ένα κόστος που αποδείχτηκε δυσβάστακτο για πάρα πολλές ομάδες στη γηραιά ήπειρο. Πέρα από μία σειρά και άλλων αιτίων που οδήγησαν στην οικονομική κατάρρευση των συλλόγων, ένα από τα βασικά-αλλά αγνοημένα- είναι ότι οι πόλεις που οι ομάδες είχαν ως έδρα δεν ήταν σε θέση να συντηρήσουν οικονομικά συλλόγους με εξωπραγματικούς προϋπολογισμούς.

Σύμφωνα με έναν υπολογισμό που πραγματοποίησαν οι «Financial Times» πριν από περίπου δύο χρόνια, κάθε μήνα μία ομάδα από μία μεσαίου μεγέθους ευρωπαϊκή πόλη -με πληθυσμό από 150 χιλιάδες έως 1 εκατομμύριο- «χανόταν» από τον χάρτη του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου από το 1995 και μετά. Προφανώς, για διαφορετικούς λόγους, χάθηκαν από την παρέα των πρωταγωνιστών ομάδες από πόλεις όπως το Λιντς, η Γλασκώβη, το Ντόρτμουντ, το Αμστερνταμ, το Νότιγχαμ, η Μασσαλία ή ομάδες με δυναμική από τη Σκανδιναβία. Η παγκοσμιοποίηση αλλάζει τα δεδομένα. Δεδομένα που θα αλλάξουν στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο και με τη Λευκή Βίβλο για τον αθλητισμό, που θα ανακοινώσει το ερχόμενο καλοκαίρι η Ε.Ε. Και ίσως οι μεγάλοι παίκτες να ετοιμάζονται να πάρουν θέση πριν το νέο πανευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο τεθεί σε ισχύ.

Τέλος εποχής

Το ρόστερ του Ολυμπιακού ούτε μεγάλο -αριθμητικά- είναι ούτε κάποιων ιδιαιτέρων δυνατοτήτων, τουλάχιστον όταν αντιμετωπίζει τις ευρωπαϊκές προκλήσεις, έτσι που είναι εύκολο να διαβάσει κάποιος τον τρόπο ανάπτυξης των «ερυθρολεύκων» και να τους εξουδετερώσει.

Αν κάποιος περιορίσει τον Ριβάλντο, η μπάλα περνά σπανίως μπροστά, με αποτέλεσμα οι ευκαιρίες να είναι ακόμα σπανιότερες. Η Σαχτάρ επέλεξε να δώσει χώρο στον Ολυμπιακό περιορίζοντας με τον Τίμοστσουκ τον Ριβάλντο και παρά το γεγονός ότι οι «ερυθρόλευκοι» είχαν την κατοχή και έναν δραστήριο Μάριτς, δεν έκαναν ούτε μία μεγάλη ευκαιρία -πέρα από δύο τρία μακρινά σουτ-, αν και η ουκρανική άμυνα πελαγοδρομούσε πολύ συχνά.
Στο 27ο λεπτό ένα λάθος του Νικοπολίδη και ένα γενικότερο μπλακάουτ της άμυνας σε ένα κόρνερ έβαλαν τους Ουκρανούς μπροστά στο σκορ. Ο Ολυμπιακός, στο πρώτο ημίχρονο, προσπαθούσε να σκοράρει με μακρινά σουτ ή με αυτογκόλ των Ουκρανών.

Ο Σόλιντ έκρινε ότι χωρίς σέντερ φορ η επίθεση θα είχε ποικιλία και αποτελεσματικότητα. Και είχε. Την ποικιλία της ερήμου και την αποτελεσματικότητα μιας αρκούδας σε χειμερία νάρκη. Η ίδια 11άδα ξεκίνησε το δεύτερο ημίχρονο και μετά την ισοφάριση του Καστίγιο στο 54' οι «κόκκινοι» πίεσαν έντονα τους Ουκρανούς για ένα εξάλεπτο. Ισως τόσο μόνο άντεχαν.

Στο 75' κάποιος που φώναζε δυνατά, μάλλον ο Μπάμπης, ξύπνησε τον Σόλιντ, που έβαλε στο γήπεδο τον Κωνσταντίνου, αλλά έβγαλε λάθος άνθρωπο. Τον Πάντο, για να κάνει πιο επιθετική την ομάδα. Οι Ουκρανοί όμως ήταν αυτοί που έκαναν τη μεγάλη ευκαιρία.

Οι αλλαγές των Μπόρχα και Γεωργάτου στο 82' ήρθαν αργά. Στις καθυστερήσεις ο Σόλιντ άλλαξε το αγωνιστικό σύστημα από 4-3-3 σε «βουρ κι ό,τι κάτσει». Δεν έκατσε όμως κάτι και με τον διπλό αποκλεισμό γράφτηκε με κουρασμένα γράμματα το τέλος εποχής για μία ομάδα που κάποτε πολύ αγαπήθηκε. Τώρα θα φανούν οι βασικές γραμμές του σχεδίου ανανέωσης της ομάδας, αν υποθέσουμε ότι υπάρχει κάποιο τέτοιο σχέδιο.