Καημένε Τρίτση, εσύ έπρεπε να δουλέψεις μόνος...(Sportday/Διονύσης Ελευθεράτος)

Η απολαυστική γελοιογραφία του πασίγνωστου σκιτσογράφου Στάθη (Σταυρόπουλου), αυτήν την οποία θυμήθηκε τούτες τις ημέρες ο γράφων, χρονολογείται από τη δεκαετία του '80. Τότε που υπουργός Παιδείας ήταν ο -μακαρίτης, πλέον - Αντώνης Τρίτσης. Ο Στάθης απεικόνιζε τον υπουργό, στο βήμα της Βουλής, να εκφωνεί λόγο στην αρχαΐζουσα. Αν δεν με απατά η μνήμη μου, τα λόγια του ήταν, περίπου, τα εξής: «Και ηκούσθη, κύριοι συνάδελφοι, “τι ποιώ σοι ημετέρα μήτηρ -ουαί, ουαί...”». Κάπως έτσι.

Αυτό που «ηκουσθη», σε νεοελληνική απόδοση, ήταν το τυποποιημένο soundtrack της ερωτικής πράξης: «Τι σου κάνω μάνα μου -ωχ, ωχ...». Για να καταλάβετε, όμως, τι ακριβώς σατίριζε ο σκιτσογράφος, επιβάλλεται ένα φλας μπακ στην εποχή εκείνη: ο Αντ. Τρίτσης επιθυμούσε διακαώς να επαναφέρει τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στα σχολεία. Εκείνο που δεν επιθυμούσε, βεβαίως, ήταν να ενταθεί και να επεκταθεί ο αναβρασμός, ο οποίος επί των ημερών του άρχισε να εκδηλώνεται σε αρκετά πανεπιστήμια.

Δυστυχώς για τον ίδιο, όμως, το «κακό» κλιμακώθηκε. Το 1987 έμελλε να γίνει έτος τεράστιων, δυναμικών φοιτητικών διαδηλώσεων, καταλήψεων αλλά και άγριου ξύλου από τα ΜΑΤ: όσοι βρέθηκαν, Νοέμβρη μήνα -ήταν μάλιστα Παρασκευή και 13- στην οδό Σταδίου, συνειδητοποίησαν για τα καλά γιατί ο τότε αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ., ο Νίκων Αρκουδέας, είχε γίνει, ήδη, έμψυχο σήμα κατατεθέν του «δημόσιου βίου» των 80ς. Κάτι σαν μύθος...

Όσο ο ΑΝΤ. Τριτσης έβλεπε «το κακό με δρασκελιές να έρχεται» τόσο ολίσθαινε προς τη σπασμωδικότητα και την αδεξιότητα. Κάποια στιγμή εκτόξευσε την υποτιθέμενη βόμβα: κατήγγειλε ότι στις φοιτητικές εστίες γίνονταν σεξουαλικά όργια. Τι ακριβώς εννοούσε; Ε, να, ότι οι κοπέλες τρόφιμοι των εστιών είχαν αποκτήσει την ευχέρεια να καλούν εκεί τους ερωτικούς συντρόφους τους. Τέτοια «Σόδομα και Γόμορα», δηλαδή. Ε, αποφάσισε κι ο Στάθης (Σταυρόπουλος) να συνενώσει τα αρχαία του υπουργού με την ανατριχιαστική αποκάλυψη ότι οι φοιτήτριες... κάνουν σεξ και έτσι δημιουργήθηκε η γελοιογραφία που προαναφέραμε.

Τότε «Έπρεπε» να στιγματιστούν οι φοιτητικές κινητοποιήσεις κι ανέλαβε κοτζάμ υπουργός να αναμοχλεύσει τις πιο παράλογες φοβίες του πλέον συντηρητικού τμήματος της ελληνικής κοινωνίας. Σήμερα, όταν εκτός των άλλων «πρέπει» να καταργηθεί και το πανεπιστημιακό άσυλο, κανένα κυβερνητικό στέλεχος δεν χρειάζεται να φλερτάρει τόσο έντονα με τον κίνδυνο να γελοιοποιηθεί: ορισμένα τηλεοπτικά κανάλια πρόθυμα διεκπεραιώνουν το «έργο» αυτό.

Γιατί να διστάσουν; Σε τελική ανάλυση, όταν καλύπτονται (τουλάχιστον) οι δύο από τις τρεις πτυχές της συνταγής «αίμα-ψέμα-σπέρμα», το γαργαλιστικό εμπόριο του φόβου έχει επιτυχία μάλλον εγγυημένη. Επιτυχία στην τηλεθέαση, αλλά και «επιτυχία» πολιτική για τους κυβερνώντες –και για όσα ΜΜΕ προσβλέπουν σε κάποια κυβερνητική εύνοια.
Όλος τυχαίος, λοιπόν, συνέβη κι αυτό: την περίοδο της δεδηλωμένης κυβερνητικής βούλησης να καταντήσει το άσυλο σαν δίχτυ του μπάσκετ που το πετσοκόβουν οι οπαδοί των θριαμβευτών, ώστε να το κρατήσουν ως ενθύμιο, ανακινήθηκε η συζήτηση για το εάν τα ΑΕΙ έχουν γίνει τόπος... διακίνησης ναρκωτικών και σεξουαλικών παρενοχλήσεων! Κοίτα κάτι συμπτώσεις, βρε παιδί μου. Χρόνια τώρα, κανείς δεν πήρε χαμπάρι τίποτε. Τώρα, όμως, την κατάλληλη στιγμή... Θαύμα, θαύμα.

Είναι εντυπωσιακή η ευκολία και η απλοϊκότητα με την οποία μπορεί να στηθεί το κωμικοτραγικό σκηνικό της «τηλεοπτικής αποκάλυψης». Ποια είναι τα υλικά; Δύο-τρεις σκόρπιες αναφορές σε «καταγγελίες». Ένας παρουσιαστής που γουρλώνει διαρκώς τα μάτια και ενίοτε τσιρίζει, για να προσδώσει δραματικούς τόνους στο «θέμα» του. Ένας πρύτανης, όπως αυτός του Πανεπιστημίου Κρήτης, ο οποίος αδημονεί να φθάσει στην «ταμπακιέρα», προσπερνώντας γρήγορα τις διάφορες περικοκλάδες και «ενδιάμεσες βαθμίδες».

Τι εισηγείται ο εν λόγω πρύτανης; Να διαλύει η Αστυνομία τις καταλήψεις που κάνουν οι φοιτητικοί σύλλογοι, για οποιονδήποτε λόγο και για οποιοδήποτε αίτημα, έστω κι αν αυτές έχουν αποφασιστεί -κανονικά- από συνελεύσεις. Ο άνθρωπος προφανώς θεωρεί ότι τα πανεπιστήμια όλου του κόσμου (θα έπρεπε να) λειτουργούν με τους όρους και τους περιορισμούς που έθετε... εμπράκτως ο Νίξον στις ΗΠΑ του 1970.

Για τον συγκεκριμένο πρύτανη, τα πανεπιστήμια (πρέπει να) υπόκεινται σε κανόνες ιδιωτικής επιχείρησης: αυτή ανήκει σε έναν ιδιοκτήτη κι αν εκείνος θέλει να πετάξει με τις κλοτσιές κάποιον ενοχλητικό «παρείσακτο», καλεί την Αστυνομία ή τους σεκιουριτάδες του. Δικαίωμά του είναι να πρεσβεύει για τα ΑΕΙ ό,τι θέλει -ακόμα και την επιστροφή στην ποινή του ραβδισμού για όσους φοιτητές υποστηρίζουν ιδέες ή προβάλλουν αιτήματα που του προκαλούν αλλεργία. Εστιάστε, όμως, στην κυνική ειλικρίνειά του: ΑΥΤΟΣ είναι ο λόγος για τον οποίο το άσυλο θα πρέπει να «πάει αδιάβαστο». Όλα τ' άλλα αποτελούν προφάσεις εν αμαρτίαις.

ΑΣ επανέλθουμε όμως στις μεγάλες, άρτι αποκαλυφθείσες, «αμαρτίες» των ΑΕΙ: τη... διακίνηση ναρκωτικών και τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις. Πραγματική τηλεοπτική ιλαροτραγωδία –έτσι όπως ο γράφων την «απόλαυσε» παρακολουθώντας, προ ημερών, κεντρικό δελτίο καναλιού. Για να στοιχειοθετηθεί «θέμα», θα έπρεπε να υποστηριχτεί, αναγκαστικά, η άποψη ότι έχουν σημειωθεί κάμποσα -αν όχι πολλά– τέτοια κρούσματα. Έλα όμως που κάτι τέτοιο δεν προέκυπτε. Έλα που ένας, δύο καλεσμένοι δεν ήθελαν να διακινδυνεύσουν τη σοβαρότητά τους. Στο κάτω κάτω της γραφής, διάβολε, για πανεπιστήμια μιλάμε. Για χώρους κατ' εξοχήν πολυσύχναστους, όχι για τον ερημικό λόφο πάνω από το Κτήμα Βεΐκου, που αποτελεί προνομιακό χώρο επίδοξων βιαστών ή επιδειξιών.

Η εξέλιξη της εκπομπής, σουρεαλιστική. Οι παρεμβάσεις και τα σχόλια των δημοσιογράφων κυμαίνονταν από το «φοβερά πράγματα είναι αυτά» -μη ρωτάτε «ποια ακριβώς;», όλα ήσαν γενικές «καταγγελίες»- μέχρι αναπόφευκτες διαπιστώσεις όπως: «Μα, εκ των πραγμάτων, τα ΑΕΙ δεν προσφέρονται για τέτοια». Την τελική «ετυμηγορία» την ανακοίνωναν οι τίτλοι: «Ναρκωτικά και βιασμοί στα ΑΕΙ». Πάει και τελείωσε. Εάν οι ακροατές είναι περισσότερο οπτικοί τύποι παρά ακουστικοί, το θέμα (;) «δικαιώθηκε»...

Λένε Ότι η ηλιθιότητα εγκυμονεί έναν κίνδυνο για όσους τη συνηθίζουν: απειλεί να τους κάνει κι αυτούς ηλίθιους. Ευτυχώς, όμως, φαίνεται ότι δεν επεκτάθηκε τόσο το κακό -σε αντίθετη περίπτωση, η σχετική φιλολογία περί ΑΕΙ «που έχουν γίνει άντρα βιαστών κι εμπόρων ναρκωτικών» θα άντεχε μερικές ημέρες πριν ξεφουσκώσει. Μένει να δούμε τι άλλο ετοιμάζουν, τώρα, οι έμποροι του τρόμου. Μήπως, «καταληψίας φοιτητής στα Γιάννενα αφόδευσε σε τοίχο της σχολής;». Εδώ που έφθασαν...