Το ποδόσφαιρο και η σύνδεσή του με την κοινωνία (SportDay / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Πάρα πολλές φορές συζητούμε για τη δυναμική και την αποδοχή που έχει το ποδόσφαιρο σε όλο τον κόσμο, αλλά προσπερνάμε ορισμένες πολύ ενδιαφέρουσες πτυχές που προκύπτουν από την αξεπέραστη δημοτικότητα του «βασιλιά των σπορ».
Δεν έχω σκοπό να αναφερθώ -για μία ακόμα φορά- στις οικονομικές προοπτικές των ομάδων μας, αλλά επειδή από καιρό με ενδιέφερε, αποφάσισα να ερευνήσω ένα πολύ συγκεκριμένο θέμα, το οποίο δεν νομίζω ότι είναι ιδιαίτερα ελκυστικό στους πολλούς. Οι σχέσεις των ομάδων με τις τοπικές κοινωνίες, ιδιαίτερα στις περιοχές στις οποίες βρίσκεται η έδρα τους, είναι μια πτυχή που μπορεί να αποκαλύψει τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιες οι ομάδες και οι άνθρωποι που τις διοικούν αντιλαμβάνονται και τον κοινωνικό χαρακτήρα του ποδοσφαίρου. Πριν από μία εξαετία είχα νιώσει πολύ μεγάλη έκπληξη, όταν ένας Ιταλός συνάδελφος με πληροφόρησε για μία πολιτική της ομάδας της Ιντερ. Η ομάδα του Μιλάνου συνήθιζε κάθε χρόνο να διοργανώνει μία πολιτιστική ημερίδα αφιερωμένη εξ ολοκλήρου στη χώρα από την οποία προερχόταν κάποιο από τα νέα μεταγραφικά αποκτήματά της. Το σκεπτικό του συλλόγου ήταν να δώσει τη δυνατότητα στους οπαδούς και τους φίλους της ομάδας να γνωρίσουν κάποια στοιχεία που αφορούν τον πολιτισμό και το σύγχρονο πρόσωπο μιας άλλης χώρας, για την οποία δεν γνώριζαν κάτι ή γνώριζαν ελάχιστα πράγματα. Δεν ξέρω πόσοι από εσάς έχουν αναρωτηθεί τι μας επιστρέφουν οι ομάδες ως «αντάλλαγμα», ως «αντιπαροχή» αυτών που εμείς τους αφιερώνουμε, κυρίως χρόνο και χρήμα. Και δεν εννοώ μόνο την ικανοποίηση μιας νίκης ή μιας μεγάλης διάκρισης. Οσο και αν ισχυριστεί κάποιος ότι η επέκταση του επαγγελματισμού αποξενώνει τις ομάδες από τις τοπικές κοινωνίες, αφού τις μεταβάλλει σε επιχειρήσεις που επιδιώκουν τη μεγιστοποίηση του κέρδους, αυτός ο ισχυρισμός είναι η μισή αλήθεια.

Οι ομάδες έχουν ή θα έπρεπε να έχουν και ένα στοιχείο κοινωνικής προσφοράς, πράγμα που στις ελληνικές ομάδες είναι από μηδαμινό έως ανύπαρκτο. Θα μπορούσα να αναφερθώ στη γενικότερη πολιτική προσφορών των ομάδων απέναντι στους «πελάτες» τους, αλλά σας προκαλώ να σκεφθείτε τον τρόπο με τον οποίο οι ομάδες -ιδίως της Α' Εθνικής- συμπεριφέρονται απέναντι στους συνανθρώπους μας με ειδικές ανάγκες, για παράδειγμα. Οταν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ολοκλήρωσε την ανακατασκευή του «Ολντ Τράφορντ», θυσίασε ένα μεγάλο μέρος της κερκίδας πίσω από τη μία εστία για να διαμορφώσει χώρο για τα καροτσάκια των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα.

Οι οποίοι, σημειωτέον, κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού έχουν στη διάθεσή τους τρεις φυσιοθεραπευτές και ένα γιατρό. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν άμεση πρόσβαση στο γήπεδο χωρίς να έχουν και την ανάγκη ενός δικού τους ανθρώπου για να τους οδηγήσει στην κερκίδα. Και αν η πολιτική των ομάδων απέναντι στους συνανθρώπους μας με ειδικές ανάγκες μπορεί να θεωρηθεί πολύ «εξειδικευμένη», νομίζω ότι αξίζει να αναφέρω κάποια στοιχεία που δείχνουν πώς οι αγγλικές ομάδες αντιλαμβάνονται τη σχέση τους με την κοινωνία. Ιδιαίτερα το στοιχείο της κοινωνικής προσφοράς. Παρά το γεγονός ότι ο δείκτης επαγγελματισμού στο αγγλικό ποδόσφαιρο είναι ασύγκριτα υψηλότερος από τον αντίστοιχο ελληνικό και παρά το γεγονός, επίσης, ότι περισσότερες από τις μισές ομάδες της Πρέμιερσιπ παρουσίασαν ζημίες τη χρονιά που πέρασε, οι 20 ομάδες δώρισαν ένα ποσόν που ξεπέρασε τα 4,5 εκατ. ευρώ σε αυτό που ονομάζουμε «φιλανθρωπικές δράσεις».

Και εκτός από αυτό, πάρα πολλές ομάδες έχουν ένα ειδικό τμήμα που έχει την ευθύνη να υποστηρίζει διάφορα προγράμματα εκπαίδευσης μικρών παιδιών στις νέες τεχνολογίες, προπονητικής παιδιών στις ηλικίες 8-12, ενίσχυσης φιλανθρωπικών σωματείων και πολιτιστικών συλλόγων της τοπικής κοινωνίας, διάφορα επιμορφωτικά προγράμματα καταπολέμησης του ρατσισμού και της ξενοφοβίας ή και χορήγησης υποτροφιών για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Αυτές οι δράσεις ενδυναμώνουν τους δεσμούς της ομάδας με τους φιλάθλους και φωτίζουν και μία άλλη πλευρά του ποδοσφαίρου. Μία πλευρά που συμβάλλει στην αναβάθμιση αυτού που ονομάζουμε ποδοσφαιρική παιδεία και αποδεικνύει ότι το ποδόσφαιρο είναι ένα κομμάτι της κοινωνίας και όχι κάτι ουδέτερο και ξεκομμένο, όπως πολλοί θα ήθελαν.

Ήρθε η σειρά της Αρσεναλ;


Mετά και την εξαγορά της Λίβερπουλ από Αμερικανούς εκατομμυριούχους «επενδυτές», η μόνη μεγάλη ομάδα της Πρέμιερσιπ που έχει μείνει σε αγγλικά χέρια είναι η Αρσεναλ.

Και όλοι οι οικονομικοί δείκτες της ομάδας, παρά τα χρέη που έχει δημιουργήσει με τον δανεισμό στον οποίο προσέφυγε για την κατασκευή του καινούργιου γηπέδου της, δείχνουν ότι μπορεί να εξυπηρετεί τις τραπεζικές υποχρεώσεις της χωρίς δυσκολία, ενώ παράλληλα θα μπορεί να εξασφαλίζει στον προπονητή της τα κεφάλαια που χρειάζεται για να κινηθεί στη μεταγραφική αγορά.
Βέβαια, ο Βενγκέρ την τελευταία τετραετία έδωσε μεγαλύτερο βάρος στην ανάπτυξη των ακαδημιών και του σκάουτινγκ, με αποτέλεσμα να έχει στα χέρια του αρκετούς νέους και ταλαντούχους ποδοσφαιριστές, οι οποίοι μπορούν άνετα να είναι το ανταγωνιστικό «αύριο» των «κανονιέρηδων».

Ολη αυτή η εικόνα της λονδρέζικης ομάδας βγάζει μια υγεία που απομακρύνει, για να μη γράψω εκμηδενίζει, την πιθανότητα να ακολουθήσει ένα δρόμο παρόμοιο με αυτό που ακολούθησαν η Μάντσεστερ, η Λίβερπουλ και η Αστον Βίλα. Πριν από περίπου ένα μήνα υπήρξαν κάποιες ανησυχίες για έναν τέτοιο πιθανό κίνδυνο, όταν η Αρσεναλ υπέγραψε μία συμφωνία συνεργασίας με μία αμερικανική ομάδα ποδοσφαίρου, ιδιοκτησίας ενός πολυεκατομμυριούχου, αλλά τόσο ο Βενγκέρ όσο και άλλοι εκπρόσωποι του συλλόγου τόνισαν ότι πρόκειται για μία καθαρά εμπορική συμφωνία.

Ομως προχθές μία κίνηση στο χρηματιστήριο του Λονδίνου αναζωπύρωσε τις φήμες για πιθανή εξαγορά και της Αρσεναλ στο κοντινό μέλλον. Ο μεγαλύτερος ιδιώτης μέτοχος των «κανονιέρηδων», ο Ντάνι Φίτζμαν, πούλησε κάποιες μετοχές από το χαρτοφυλάκιό του με αποτέλεσμα το ποσοστό του από 25,1% να πέσει στο 24,11%.
Ο Φίτζμαν, που είναι γνωστό ότι ετοιμάζεται να αλλάξει οικονομική «υπηκοότητα», από αυτή τη συναλλαγή κέρδισε γύρω στα 6 εκατ. ευρώ, αλλά το σημαντικό στοιχείο εδώ αφορά τη μείωση του ποσοστού του σε λιγότερο από 25%. Αυτό, σύμφωνα με τα ισχύοντα στη Βρετανία, σημαίνει ότι ο Φιτζμαν, ο οποίος ήταν ο μόνος που μπορούσε να θέσει βέτο στο ενδεχόμενο αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του συλλόγου, χάνει αυτό το δικαίωμα. Για λογαριασμό ποιου, άραγε, αναρωτιούνται στο λονδρέζικο χρηματιστήριο.