Ζινεντίν Ζιντάν: Από το μηδέν, στη «διάλυση» των στερεοτύπων και την κορυφή του ποδοσφαιρικού κόσμου

Τον γνωρίσαμε ως Ζινεντίν Ζιντάν. Ήταν ο άνθρωπος που σήκωσε στον ουρανό του Παρισιού το τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1998 και έκανε πραγματικότητα το όνειρο των Γάλλων, να κατακτήσει η χώρα τους ένα Μουντιάλ. Ήταν η μέρα που η επιτυχία της εθνικής ομάδας, ήταν αρκετή για να την ενοποίηση ενός ολόκληρου έθνους. Ο «Ζιζού» ήταν εκεί, ο πρωταγωνιστής, τα είχε καταφέρει! Ωστόσο, τα πράγματα δεν ήταν πάντα έτσι γι' αυτόν.

Τα παιδικά του χρόνια

Ο μικρός Ζιντεντίν, Αλγερινός μετανάστης δεύτερης γενιάς, μεγάλωσε στη σκληροπυρηνική γειτονιά της Μασσαλίας «La Castellane», με την ανεργία στα ύψη και τις ευκαιρίες να κάνει κάποιος το βήμα παραπάνω... μηδαμινές. Τότε, τον φώναζαν Γιαζ, από το Γιαζίντ, το μεσαίο του όνομα. Παρέμενε πολύ ταπεινός, το μόνο που ήθελε ήταν μια δερμάτινη μπάλα και ένα ποδήλατο, όπως όλα τα παιδιά που μεγαλώνουν στο Γαλλικό Νότο. Ο Ζιντάν εντάχθηκε στον πρώτο του ποδοσφαιρικό σύλλογο στις Κάννες το 1982, τη χρονιά που οι «τρικολόρ» ηττήθηκαν στα πέναλτι στον ημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου από τη Δυτική Γερμανία, με τους συμπατριώτες του να βράζουν από απογοήτευση, για μια ακόμη χαμένη ευκαιρία της χώρας του.

Τα πράγματα δεν ήταν έτσι και για τη Γαλλία. Μια χώρα ταραγμένη από φυλετικές διακρίσεις, διχασμένη στο μεταναστευτικό ζήτημα, με ακροδεξιούς πολιτικούς, όπως ο Ζαν Μαρί Λε Πεν, να υποστηρίζουν πως οι άνθρωποι από την Αλγερία, το Μαρόκο, τη Νέα Καληδονία, όλες τις αφρικανικές χώρες και οποιοιδήποτε κατάγονται από διαφορετική χώρα, δεν αντιπροσωπεύουν το έθνος της Γαλλίας.

Ο μικρός Γιαζ δεν πτοήθηκε ποτέ από τις παραπάνω τοποθετήσεις. Δεν τις άκουσε καν. Το μόνο που ήθελε ήταν να παίζει ποδόσφαιρο στην πλατεία της γειτονιάς με Αλγερινούς συμμαθητές του. Αυτό ήταν που του έδινε χαρά, αυτό ήταν που ήθελε να κάνει ως επάγγελμα. Και το κατάφερε.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός, αρκετά χρόνια μετά, ως ποδοσφαιριστής της Γιουβέντους έπαιζε ποδόσφαιρο σε μια πλατεία του Τορίνο με Αλγερινούς φίλους του. Ο τότε προπονητής της «γηραιάς κυρίας», Μαρσέλο Λίπι, φεύγοντας από ένα εστιατόριο είδε με τα μάτια του το περιστατικό, φτάνοντας πολύ κοντά στο... έμφραγμα. Τότε ο Ζιντάν του απάντησε πως είναι κάτι που τον κάνει χαρούμενο, πως μέσα από αυτό είχε φτάσει έως εκεί που έφτασε ως τότε. Ο Ιταλός τεχνικός δεν μπορούσε να του φέρει αντίρρηση, το μόνο που του είπε ήταν να προσέχει για να μην τραυματιστεί, τίποτα άλλο.

Αυτή ήταν και η πραγματικότητα, στις πλατείες της Μασσαλίας διαμορφώθηκε σαν άνθρωπος, έμαθε να λειτουργεί μέσα σε ένα σύνολο, απέκτησε το προσωπικό του στυλ, χωρίς ωστόσο να αποβάλλει το αλγερινό DNA του. Τότε ήταν που από Γιαζ έγινε Ζινεντίν.



Το κεφάλαιο Εθνική Γαλλίας

Έχοντας αποτύχει να προκριθεί στα δύο προηγούμενα Παγκόσμια Κύπελλα, υπήρχε τεράστια πίεση στην προετοιμασία της εθνικής ομάδας της Γαλλίας για το Μουντιάλ του 1998, το οποίο θα γινόταν στη χώρα τους. Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία προσέλαβε για προπονητή τον Εμέ Ζακέ, ο οποίος κάλεσε για πρώτη φορά τον 22χρονο σταρ της Μπορντό, Ζινεντίν Ζιντάν. Η παρουσία του στην εθνική ομάδα φάνηκε εξ αρχής πως θα είναι εντυπωσιακή. Ο νεαρός μέσος μπήκε ως αλλαγή σε ένα παιχνίδι κόντρα στην Τσεχία, σκόραρε δύο τέρματα και έδωσε το έναυσμα της αλλαγής της κατάστασης. Μετά το τέλος της αναμέτρησης, ο Ζακέ δήλωσε πως ο «Ζιζού» δεν ήταν ένας συνηθισμένος παίκτης, ήταν κάτι διαφορετικό.

Μέχρι το Euro του 1996 ο Ζιντάν είχε γίνει ο εγκέφαλος στο κέντρο της εθνικής Γαλλίας, παίρνοντας τα σκήπτρα από τον Ερίκ Καντόνα, ο οποίος είχε τιμωρηθεί με 9μηνο αποκλεισμό, όταν σε ένα παιχνίδι Κρίσταλ Πάλας-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχε κλωτσήσει έναν οπαδό των γηπεδούχων. Ωστόσο, οι Γάλλοι απέτυχαν για μία ακόμη φορά, με την πίεση να γίνεται ακόμα μεγαλύτερη. Ο «Ζιζού» δεν είχε πει την τελευταία του λέξη.



Οι ένδοξες μέρες του 1998

12 Ιουνίου 1998. Η Γαλλία αντιμετωπίζει τη Νότια Αφρική στη γενέτειρα του Ζιντάν, τη Μασσαλία. Ο ίδιος πραγματοποιεί εξαιρετική εμφάνιση, σερβίρει το πρώτο γκολ στον Ντουγκαρί και η ομάδα του επικρατεί άνετα 3-0. Οι «τρικολόρ» πλέον είναι μια πολύ διαφορετική ομάδα. Ο Τύπος, αλλά και ολόκληρη η χώρα, έχουν μια συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς οι κακές αναμνήσεις του παρελθόντος δεν έχουν ξεθωριάσει ακόμη.

Το τέλος της φάσης των ομίλων βρίσκει τους Γάλλους στην πρώτη θέση με 9 βαθμούς, με τον «Ζιζού» να είναι απολαυστικός. Χωρίς ακόμη να έχει σκοράρει.

28 Ιουνίου. Στάδιο «Φελί Μπολεάρ». Φάση των «16». Η Παραγουάη έχει δυσκολέψει υπερβολικά τους οικοδεσπότες. Το παιχνίδι πηγαίνει στην παράταση, με το άγχος στις κερκίδες να είναι εμφανέστατο. Ο Λοράν Μπλαν με πέναλτι στο 114’ λύνει τον «γόρδιο δεσμό» και στέλνει τους Γάλλους στον προημιτελικό.

Πέντε βράδια αργότερα, ο Μπλαν δίνει και πάλι την πρόκριση στους Γάλλους, αυτή τη φορά στη διαδικασία των πέναλτι, με τον Ζιντάν να πετυχαίνει το πρώτο και να βάζει και αυτός το λιθαράκι του.

Οι Γάλλοι κάνουν την ανατροπή στον ημιτελικό κόντρα στην Κροατία με 2-1 και προκρίνονται στον τελικό. Στους δρόμους του Παρισιού επικρατεί πανζουρλισμός. «Αφρικανοί, Αλγερινοί, Άραβες, Μαροκινοί ήταν όλοι στο παράθυρό τους με γαλλικές σημαίες, ανακατεύονταν με Γάλλους και όλοι τραγουδούσαν μαζί και είχαν τα πρόσωπά τους βαμμένα με μπλε, λευκό και κόκκινο χρώμα», ήταν τα λόγια του Μαρσέλ Ντεσαγί σε ντοκιμαντέρ του BBC.

12 Ιουλίου. «Σταντ ντε Φρανς». Τελικός Παγκοσμίου Κυπέλλου με τους οικοδεσπότες να αγωνίζονται απέναντι στη Βραζιλία, μια ομάδα με φανταστικούς ποδοσφαιριστές και κάτοχο της προηγούμενης διοργάνωσης. Οι Γάλλοι φίλαθλοι βρίσκονται από νωρίς στο γήπεδο. Ο ενθουσιασμός, το πάθος, η ένταση τους για την επιθυμία τους να κατακτήσει η χώρα τους το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν περιγράφεται με λόγια.

Ο Ζινεντίν Ζιντάν είναι πανέτοιμος να οδηγήσει τη Γαλλία, τη χώρα που αγαπά, σε μια τεράστια επιτυχία. Κι έτσι ήταν γραφτό να γίνει. Ο 26χρονος πλέον αστέρας, πετυχαίνει τα δύο πρώτα γκολ της ομάδας του, πριν βάλει ο Πετί το «κερασάκι στην τούρτα» για το 3-0. Το παιχνίδι έχει τελειώσει. Η Γαλλία, με τον «Ζιζού» πρωταγωνιστή, φτάνει για πρώτη φορά στην κορυφή του ποδοσφαιρικού κόσμου. Ο νέος ηγέτης της εθνικής ομάδας σηκώνει το βαρύτιμο τρόπαιο του Μουντιάλ στον ουρανό του Παρισιού.



Η διάλυση των στερεοτύπων

Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στα Ηλύσια Πεδία για να γιορτάσουν την επιτυχία των «νεοστεφανωμένων» ηρώων τους το 1998, με το πρόσωπο ενός βορειοαφρικανού μετανάστη να «ακτινοβολείται» στην Αψίδα του Θριάμβου.

«Ευχαριστούμε Ζιντάν», «Πρόεδρος Ζιντάν» ήταν μερικά από τα συνθήματα των Γάλλων, μέσα σε τεράστια αποθέωση. Ο «Ζιζού» όχι μόνο είχε φέρει για πρώτη φορά το Παγκόσμιο Κύπελλο στη χώρα του. Κατάφερε κάτι πολύ πιο σημαντικό. Έκανε όλους τους ανθρώπους στη χώρα του να νιώθουν «ένα». «Γκρέμισε» όλα τα στερεότυπα.





Ντροπαλός, σεμνός, ταπεινός και περήφανος για τις οικογενειακές του ρίζες, προερχόμενος από την περιοχή Καμπιλί της Αλγερίας, σπάνια έχει εκφράσει τις πολιτικές του απόψεις. Όπως δήλωσε ο αδερφός του, Νορντίν, «υπάρχουν πάρα πολλοί καρχαρίες που θέλουν να τον χρησιμοποιήσουν για πολιτικούς σκοπούς».

Ο Ζιντάν ήταν ένα κοινωνικό φαινόμενο, ο ρόλος του στη νίκη της Γαλλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο και αυτό που σήμαινε για τη χώρα τόσο στην πολιτιστική απελευθέρωση όσο και στον αθλητικό θρίαμβο έγινε γνωστό ως L'effet Zidane - το φαινόμενο Ζιντάν. Ξεπέρασε τον αθλητισμό, τη φυλή και τη θρησκεία, οι καλλιτέχνες ζωγράφισαν το πρόσωπο του σε τεράστιες τοιχογραφίες στους δρόμους και ψηφίστηκε πάνω από τον Μάικλ Τζόρνταν ως ο μεγαλύτερος αθλητής του κόσμου εκείνη την εποχή. Και αυτή ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία του.

Ο μικρός Γιαζ πίστεψε στο όνειρο και τα κατάφερε, δίνοντας σε πολλά παιδιά ανά τον κόσμο την ελπίδα να μπορούν κι αυτά να κάνουν το ίδιο, έχοντας «καρφωμένη» στο μυαλό τους τη φράση «σαν τον Ζιντάν, απ'το μηδέν Μουντιάλ».