«Εσβησε» ο Καλύτερος…

«Ξόδεψα το 90% της περιουσίας μου σε γυναίκες, αλκοόλ και αυτοκίνητα. Το υπόλοιπο 10% το σπατάλησα…», είχε δηλώσει κάποτε ο «Καλύτερος». Κάποια άλλη στιγμή είχε πει πως «η ύψιστη τιμή στη ζωή μου ήταν το ότι ο Πελέ με αποκάλεσε τον μεγαλύτερο ποδοσφαιριστή στον κόσμο». Δεν χρειάζονται πολλά λόγια να περιγράψεις τον Τζορτζ Μπεστ. Σε αυτές τις δύο ατάκες του θαρρείς πως χωρά μια ολόκληρη ζωή. Άλλωστε ο ίδιος γνώριζε καλύτερα από όλους και την «ευχή» και την «κατάρα» του. Μέχρι και την ύστατη ώρα έκανε αυτό που ήξερε καλύτερα από όλους. Να ντριπλάρει και να γελοιοποιεί τον αντίπαλό του. Όμως η τελευταία «μάχη» αποδείχθηκε άνιση. Ο Θάνατος δεν «τσίμπησε». Το μεσημέρι της Παρασκευής, το πέμπτο «σκαθάρι» ταξίδεψε για τη γειτονιά των αγγέλων, αφήνοντας πίσω του το μοναδικό πράγμα που του είχε απομείνει. Τις αναμνήσεις και τα έργα μιας τέχνης ανεπανάληπτης, που δημιουργήθηκε πάνω σε ένα πράσινο καμβά 105x70…

Ο θρύλος του ποδοσφαίρου δεν ζει πια ανάμεσα μας. Ο Τζορτζ Μπεστ, σε ηλικία 59 ετών «πάλεψε» τον θάνατο, αλλά στο τέλος λύγισε και άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο Κρόμγουελ του Λονδίνου. Ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχε υποστεί λοίμωξη στον πνεύμονα που οδήγησε σε εσωτερική αιμορραγία. Ο Βορειοιρλανδός ήταν κλινήρης από την 1η Οκτωβρίου όταν εισήχθη στην εντατική μονάδα αρχικά με συμπτώματα γρίπης και στη συνέχεια με νεφρική ανεπάρκεια.

Ο Τζορτζ Μπεστ γεννήθηκε στις 22 Μαΐου του 1946 στο Μπέλφαστ. Παρά το γεγονός ότι ήταν μικρός στο δέμας, το ταλέντο του έγινε γρήγορα αντιληπτό και σε ηλικία μόλις 16 ετών εντάχθηκε στο δυναμικό της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Έναν χρόνο αργότερα (1963) πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με τη φανέλα των «κόκκινων διαβόλων» στη νίκη με 1-0 επί της Γουέστ Μπρόμουιτς Άλμπιον με 1-0. Το πρώτο του γκολ δεν άργησε να έρθει, αφού δύο εβδομάδες μετά βρήκε δίχτυα στην άνετη νίκη επί της Μπέρνλι με 5-1.

@2@Στον πρώτο του χρόνο από τους 11 συνολικά, που παρέμεινε στη Γιουνάιτεντ, ο Μπεστ κατέθεσε τα διαπιστευτήριά του πετυχαίνοντας έξι γκολ και βοήθησε την ομάδα του να τερματίσει στην δεύτερη θέση του πρωταθλήματος. Ό,τι δεν κατάφερε το 1964 ο Τζορτζ Μπεστ το κατέκτησε το 1965 έχοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στον τίτλο που ήρθε χάρη στη διαφορά τερμάτων από τη Λιντς Γιουνάιτεντ. Ο σερ Ματ Μπάσμπι είχε ήδη αποφασίσει να χτίσει την ομάδα που θα προσπαθούσε να κατακτήσει ό,τι το αεροπορικό δυστύχημα του 1958 της είχε στερήσει, έναν ευρωπαϊκό τίτλο δηλαδή, γύρω από τον Τζορτζ Μπεστ. Ένας ακόμη τίτλος ακολούθησε το 1967. Έναν χρόνο αργότερα η ιστορία φρόντισε να αποκαταστήσει την αδικία του 1958. Στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών απέναντι στη Μπενφίκα του μεγάλου Εουσέμπιο, ο Τζορτζ Μπεστ με προσωπική ενέργεια έδωσε στην ομάδα του προβάδισμα στην παράταση με 2-1 για να ακολουθήσουν ακόμη δύο τέρματα (4-1). Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν Πρωταθλήτρια Ευρώπης, ενώ ο Τζορτζ Μπεστ αναδεικνυόταν κορυφαίος ποδοσφαιριστής της Ευρώπης και είχε όλο τον κόσμο στα πόδια του. Η φήμη του είχε αρχίσει να παίρνει διαστάσεις ανάλογες με αυτή των pop-star της εποχής, εξ’ου και το παρατσούκλι «το πέμπτο σκαθάρι» (fifth beatle) που του έδωσε ο Τύπος.

Το χρήμα και το εκτυφλωτικό φως της δημοσιότητας, ωστόσο, αποπροσανατόλισαν τον Μπεστ, που άφησε σε δεύτερη μοίρα το ποδόσφαιρο και στράφηκε στις γυναίκες, τον τζόγο και το αλκοόλ. Το τελευταίο ήταν και η προσωπική του καταστροφή. Η αποχώρηση του Ματ Μπάσμπι από τον πάγκο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ σήμανε ταυτόχρονα και την απουσία του ανθρώπου που θα μπορούσε να τον χαλιναγωγήσει. Οι παρουσίες του στα μπαρ και τις παμπ είχαν αρχίσει να γίνονται συχνότερες από αυτές στις προπονήσεις της ομάδας του, ενώ η απόδοσή του μοιραία είχε αρχίσει να παίρνει την κατιούσα. Η υπομονή των διοικούντων της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ εξαντλήθηκε το 1974, όταν ο Μπεστ για μια ακόμη φορά απουσίασε αδικαιολόγητα από τις υποχρεώσεις της ομάδας. Η απόφαση να τον αποπέμψουν ήταν γεγονός. Στο επόμενο διάστημα ο άνθρωπος που πολλοί είχαν σπεύσει να συγκρίνουν με τον Πελέ μετατράπηκε σε γυρολόγο. Αγωνίστηκε στη Φούλαμ, στη Στόκπορτ Κάουντρι, στη Ντάνσταμπλ Τάουν, στη Χιμπέρνιαν στους Λος Άντζελες Άζτεκς, στους Σαν Χοσέ Έρθκουεϊκς και στη Μπέρνμουθ, προτού αποφασίσει να αποσυρθεί το 1983 σε ηλικία 37 ετών. Μακριά από το ποδόσφαιρο, πλέον, ο Μπεστ συνέχισε να έχει αυτοκαταστροφικές τάσεις. Το 1984 καταδικάστηκε σε τρίμηνη φυλάκιση για οδήγηση σε κατάσταση μέθης και επίθεση σε αστυνομικό και πέρασε 12 εβδομάδες πίσω από τα σίδερα. Το πρόβλημα με τον αλκοολισμό του συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια. Το 2002 υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση ήπατος, που κρίθηκε επιβεβλημένη προκειμένου να παραμείνει ζωντανός, ωστόσο ούτε αυτή η περιπέτεια στάθηκε αρκετή για να τον συνετίσει. Εθεάθη πολλές φορές να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ δημοσίως, ενώ τον Ιανουάριο του 2004 τιμωρήθηκε με αφαίρεση άδειας οδήγησης για 20 μήνες, όταν και πάλι συνελήφθη να οδηγεί μεθυσμένος. Το Σεπτέμβριο του 2005 εισήχθη εσπευσμένα στη μονάδα εντατικής θεραπείας νοσοκομείου του Λονδίνου, όταν διαπιστώθηκε πως τα φάρμακα που του χορηγούνταν για να μην αποβάλλει το μόσχευμα του είχαν προκαλέσει δυσλειτουργία στους νεφρούς. Οι γιατροί κατάφεραν να αντιμετωπίσουν ακόμη και την εσωτερική αιμορραγία που παρουσίασε, ωστόσο την προηγούμενη Παρασκευή η κατάστασή του παρουσίασε επιδείνωση. Στις αρχές της εβδομάδας παρουσίασε σημάδια ανάκαμψης και βγήκε από την καταστολή. Μάλιστα στις λίγες αυτές ώρες επικοινωνίας του με το περιβάλλον φρόντισε να στείλει το δικό του μήνυμα. Κατόπιν επιθυμίας του δημοσιεύτηκε σε αγγλική εφημερίδα φωτογραφία του στην κατάσταση που βρισκόταν (χλωμός και εμφανώς αδυνατισμένος) με το μήνυμα «Μην πίνετε γιατί θα πεθάνετε σαν εμένα». Τα ξημερώματα της Τετάρτης παρουσίασε εσωτερική αιμορραγία σε πολλά ζωτικά όργανα και η κατάσταση ήταν πλέον μη αναστρέψιμη.

Στην καριέρα του ο Τζορτζ Μπεστ είχε 466 εμφανίσεις με τη Μαν.Γιουνάιτεντ σε όλες τις διοργανώσεις πετυχαίνοντας 178 γκολ. Με τους «κόκκινους διαβόλους» κατέκτησε δύο τίτλους (1965, 1967) και ένα Κύπελλο Πρωταθλητριών (1968). Φόρεσε τη φανέλα της εθνικής ομάδας της Βόρειας Ιρλανδίας 37 φορές σκοράροντας 9 γκολ.

Είπαν για τον «καλύτερο»

Σερ Άλεξ Φέργκιουσον: «Ήταν ένας πραγματικά φανταστικός παίκτης. Ένας από τους καλύτερους όλων των εποχών. Είναι θλιβερό γιατί εκτός από ένας εξαιρετικός ποδοσφαιριστής ήταν και ένας πραγματικά υπέροχος άνθρωπος. Μας άφησε εκατομμύρια αναμνήσεις. Όλες τους καλές».

«Σερ Μπόμπι Τσάρλτον (συμπαίκτης του στη Μαν. Γιουν.): «Όποιο όνομα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου και να αναφέρεις, ο Μπεστ ήταν τουλάχιστον εξίσου καλός».

Ντένις Λόου (συμπαίκτης του στη Μαν. Γιουν.): «Από το 1964 έως το 1969, ήταν ο καλύτερος παίκτης της χώρας. Είναι πολύ λυπηρό που κανείς μας δεν τον είδε στα καλύτερά του».

Αρσέν Βενγκέρ: «Φαίνεται απίστευτο το ότι αυτός ο παίκτης σταμάτησε το ποδόσφαιρο μόλις στα 28 του. Είναι σαν να σταματήσει τώρα ο Ανρί».

Στιβ Μπρους (προπονητής Μπέμινγχαμ): «Όταν συζητάς με τους ανθρώπους στο Μάντσεστερ για τους καλύτερους ποδοσφαιριστές και αναφέρεις ονόματα όπως Μπεκενπάουερ, Πελέ και Κρόιφ, στην «εξίσωση» μπαίνει πάντα και το όνομά του».

Μάρτιν Γιολ (προπονητής Τότεναμ): «Εάν έχεις το ταλέντο δεν το χάνεις ποτέ. Αυτό που είχε ο Μπεστ ήταν κάτι το πραγματικά ιδιαίτερο. Ένα «δώρο» του Θεού που μόνο λίγοι το είχαν».

Φιλ Χιουζ (προπονητής του Μπεστ): «Πήγε κάπου όπου κανείς δεν μπορεί πλέον να τον πειράξει. Είναι ασφαλής».

Οι ομάδες που αγωνίστηκε

1963-1974 Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (361 εμφανίσεις - 136 γκολ στο αγγλικό πρωτάθλημα)
1975 Στόκπορτ Κάουντι, Λος Άντζελες Άζτεκς, Κορκ Σέλτικ
1976 Φούλαμ
1978 Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς
1979 Χιμπέρνιαν
1980 Σαν Χοσέ Έρθκουικς
1983-1984 Μπόρνμουθ

Το παλμαρέ του

Κύπελλο Πρωταθλητριών (Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 1968), Πρωτάθλημα Αγγλίας (Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 1964-65, 1966-67), Κορυφαίος Άγγλος ποδοσφαιριστής της χρονιάς (1968), Κορυφαίος Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής (1968)

Βόρειος Ιρλανδία: 37 συμμετοχές 1964-1977, 9 γκολ

Οι ημερομηνίες που σημάδεψαν τη ζωή του

1961 - Πηγαίνει στην Αγγλία να προπονηθεί με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1963 - Σεπτέμβριος: Κάνει το ντεμπούτο του ως παίκτης της Μάντσεστερ απέναντι στην Γουέστ Μπρόμγουιτς Άλμπιον σε ηλικία 17 ετών
1964 - Κάνει το ντεμπούτο του με την εθνική της Βορείου Ιρλανδίας απέναντι στην Ουαλία, μετά από συμμετοχή σε μόλις 15 αγώνες στο αγγλικό πρωτάθλημα με τη φανέλα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1965 - Μέλος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που αναδεικνύεται πρωταθλήτρια Αγγλίας
1966 - Αιχμή του δόρατος στη νίκη της Μάντσεστερ με 5-1 επί της Μπενφίκα στη Λισαβόνα για το προημιτελικά του Κυπέλλου πρωταθλητριών. Βαφτίζεται «Ελ Μπιτλ».
1967 - Αναδεικνύεται πρωταθλητής Αγγλίας για δεύτερη φορά σε τρεις σεζόν.
1968 - Η Μάντσεστερ νικά την Μπενφίκα με 4-1 και κατακτά το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Ο Μπεστ πετυχαίνει ένα εκπληκτικό γκολ στον τελικό του Γουέμπλεϊ. Ψηφίζεται κορυφαίος Άγγλος ποδοσφαιριστής και κορυφαίος Ευρωπαίος πρωταθλητής της χρονιάς.
1970 - Γίνεται ο ποδοσφαιριστής με τα περισσότερα γκολ σε έναν αγώνα στην ιστορία της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, όταν πετυχαίνει έξι γκολ στη μεγάλη νίκη με 8-2 επί της Νορθάμπτον στο Κύπελλο Αγγλίας.
1972 - Ανακοινώνει την απόφασή του να αποσυρθεί από την ενεργό δράση σε ηλικία 26 ετών
1973 - Επιστρέφει για μικρό χρονικό διάστημα με τη φανέλα της Μάντσεστερ
1974 - Μπαίνει στη λίστα μεταγραφών της Μάντσεστερ και δίνει έναν μικρό αριθμό αγώνων με την αδύναμη Ντάνσταμπλ Τάουν
1975 - Η FIFA τιμωρεί με παγκόσμιο αποκλεισμό τον Μπεστ, αλλά αποσύρει την τιμωρία μόλις μία ημέρα αργότερα. Δίνεται δανεικός στη Στόκπορτ και σκοράρει σε δύο στους τρεις αγώνες που συμμετέχει. Μεταγράφεται στους Λος Άντζελες Άζτεκς και στους Κορκ Σέλτικς
1976 - Υπογράφει στη Φούλαμ (τότε ομάδα Β΄ κατηγορίας), και σκοράρει οκτώ φορές σε 42 αγώνες
1977 - Τελευταία συμμετοχή του στην Εθνική Βορείου Ιρλανδίας
1978 - Υπογράφει στους Φορτ Λόντερντειλ Στράικερς. Παντρεύεται την πρώτη σύζυγό του, Άντζελα ΜακΝτόναλντ Τζέιμς. Με αίτημα της αγγλικής Ομοσπονδίας, ο Μπεστ τιμωρείται και πάλι από τη FIFA, εξαιτίας διαμάχης με τη Φούλαμ για το συμβόλαιό του. Ο αποκλεισμός αίρεται μετά από έξι μήνες
1979 - Αγωνίζεται στην σκοτσέζικη Χιμπέρνιαν
1980 - Υπογράφει στην Σαν Χοσέ Έρθκουεϊκς. Ζητά βοήθεια για να θεραπευτεί από τον αλκοολισμό
1982 - Πτωχεύει
1983 - Αγωνίζεται σε πέντε αγώνες με την Μπόρνμουθ, τελευταίοι του ως επαγγελματίας, σε ηλικία 37 ετών
1984 - Καταδικάζεται σε ποινή κάθειρξης έως 12 εβδομάδων για οδήγηση σε κατάσταση μέθης και για προσβολή αστυνομικού. Παραμένει οχτώ εβδομάδες στη φυλακή. Παίρνει διαζύγιο απ' την πρώτη του σύζυγο. Το ζευγάρι έχει έναν γιο, τον Κάλουμ.
1985 - Αρχίζει δεύτερη επαγγελματική καριέρα ως ειδήμων της τηλεόρασης
1992 - Απαλλάσσεται από τη χρεοκοπία
1995 - Παντρεύεται, για δεύτερη φορά, την πρώην αεροσυνοδό, Άλεξ Πέρσεϊ
2000 - Γίνεται μέλος του Χολ οφ Φέιμ της FIFA. Μπαίνει στο νοσοκομείο με πρόβλημα στο ήπαρ, εξαιτίας της χρόνιας χρήσης υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ
2002 - Ιούλιος: Υποβάλλεται σε επιτυχημένη μεταμόσχευση ήπατος
2003 - Σεπτέμβριος: Χωρίζει με τη δεύτερη γυναίκα του, όταν το φως της δημοσιότητας βλέπουν φωτογραφίες με τον Μπεστ να πίνει αλκοόλ, ενώ τα ΜΜΕ κάνουν λόγο και για σειρά απιστιών
2004 - Του αφαιρείται το δίπλωμα οδήγησης για διάστημα 20 μηνών, ενώ του επιβάλλεται και πρόστιμο. Βγαίνει το διαζύγιο με τη δεύτερη σύζυγό του
2005 - Οκτώβριος: Εισάγεται στο νοσοκομείο Κρόμγουελ μετά από λοίμωξη στο νεφρό. Παραμένει στην εντατική για διάστημα τριών εβδομάδων
Μέσα Νοεμβρίου: Η κατάστασή του επιδεινώνεται και πεθαίνει στο νοσοκομείο στις 25 Νοεμβρίου

Επιμέλεια: Χρήστος Ρομπόλης, Γιάννης Ντούζγος