Η απόφαση Μπoσμάν μέσα από τον καθρέφτη (Sportday / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Ο φίλος μου ο Γιώργος είναι τακτικός και απαιτητικός αναγνώστης. Προχθές μου έστειλε ένα mail με μία είδηση που μετέδωσαν όλα τα πρακτορεία ειδήσεων την περασμένη εβδομάδα, με την οποία ο Γιώργης πιστεύει ότι δεν ασχοληθήκαμε όσο της άξιζε. Και έχει δίκιο. Διότι αυτό που φαινόταν ως μία ενδιαφέρουσα είδηση δεν αποκλείεται να εξελιχθεί σε μία βόμβα, όπως εκείνη που έσκασε τον Δεκέμβριο του 1995 και το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο άλλαξε για πάντα. Είχαν προηγηθεί δύο μεγάλες καταστροφές, δύο μεγάλες τραγωδίες, το Χέιζελ και το Χίλσμπορο, που ενώ έπληξαν κυρίως το αγγλικό ποδόσφαιρο και το ανάγκασαν να αλλάξει τελείως, αποτέλεσαν αφετηρία και κίνητρο για τις αλλαγές στο πρόσωπο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.

Αλλαγές που θα αργούσαν να ολοκληρωθούν, αν δεν ερχόταν εκείνη η απόφαση του ευρωπαϊκού δικαστηρίου στην προσφυγή του Ζαν Μαρκ Μποσμάν. Εκείνη η απόφαση οδήγησε σε δραστικές αλλαγές στο συλλογικό ποδόσφαιρο της Ευρώπης, απελευθερώνοντας τους παίκτες από τα ασφυκτικά χαρακτηριστικά του συστήματος μεταγραφών που ίσχυαν μέχρι τότε. Ομως, την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησε η δικαστική διερεύνηση μιας υπόθεσης στο Βέλγιο, η οποία ενδέχεται να αλλάξει τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στους συλλόγους και τις εθνικές ομάδες. Ο Abdelmajid Oulmers, ένας νεαρός Μαροκινός από τους πολλούς που βρίσκουν στο Βέλγιο τον δρόμο για μία καλύτερη ζωή, παίζει στον βελγικό σύλλογο Σαρλερουά. Πέρυσι τον Νοέμβριο είχε πάρει άδεια να συμμετάσχει σε διεθνές φιλικό παιχνίδι της χώρας του. Επέστρεψε σοβαρά τραυματισμένος. Ο παίκτης δεν ήταν διαθέσιμος για μήνες και ο βελγικός σύλλογος, που βασιζόταν στον Oulmers, ακολούθησε καθοδική τροχιά στο εγχώριο πρωτάθλημα.

Τώρα, η Σαρλερουά κατέθεσε αγωγή εναντίον της ΦΙΦΑ, ζητώντας να της επιδικαστεί αποζημίωση για τον ποδοσφαιριστή της που τραυματίστηκε συμμετέχοντας σε παιχνίδι της εθνικής του ομάδας. Φυσικά, στο πλευρό της Σαρλερουά σε αυτή τη νομική μάχη έσπευσε αμέσως η ποδοσφαιρική G-14, η Ενωση των 18 ισχυρότερων συλλόγων της Ευρώπης, που πρώτη είχε θέσει δημόσια ένα παρόμοιο αίτημα λίγο πριν από το Μουντιάλ του 2002. Σύμφωνα με τους κανόνες της ΦΙΦΑ, οι σύλλογοι οφείλουν να απελευθερώνουν τους παίκτες τους για μια ορισμένη περίοδο και να διασφαλίζονται για τον κίνδυνο τραυματισμού του παίκτη.

Με λίγα λόγια, εάν ο παίκτης επιστρέψει τραυματισμένος, είναι σαφές ότι ο σύλλογος έχει υποστεί ζημία, για την οποία όμως δεν προβλέπεται η περίπτωση οικονομικής αποζημίωσης. Ομως, η Σαρλερουά διεκδικεί με τη δικαστική της προσφυγή αυτό ακριβώς. Την οικονομική αποζημίωση. Πιθανόν, σε πολλούς η ιστορία αυτή να ακούγεται σαν δοκίμιο παραλογισμού, αν μετρήσουμε τα πράγματα με τους κλασικούς οικονομικούς όρους. Ποια άλλη βιομηχανία, αν θεωρήσουμε τις εθνικές ομάδες ως επιχειρήσεις, ζητεί από έναν εργοδότη να παραδώσει ένα πολύτιμο περιουσιακό του στοιχείο, αν θεωρήσουμε περιουσιακά στοιχεία των ομάδων τους ποδοσφαιριστές, και να μην πάρει αποζημίωση σε περίπτωση καταστροφής του; Ενα σημείο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι οι κανόνες της ΦΙΦΑ θεσπίστηκαν χωρίς τη συμβολή και τη σύμφωνη γνώμη των συλλόγων. Η ΦΙΦΑ θεωρεί ότι οι σύλλογοι οφείλουν να βασίζονται μόνο στις εθνικές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες για την προώθηση των απόψεών τους στα διεθνή Fora.

Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, η ΦΙΦΑ δεν αναγνωρίζει τη G-14 ή άλλες ενώσεις συλλόγων, γιατί θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο των κανόνων του παιχνιδιού. Αν το αποτέλεσμα της δικαστικής προσφυγής είναι αρνητικό για τη Σαρλερουά, είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο βελγικός σύλλογος θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αν και η απόφαση θα κάνει τρία με τέσσερα χρόνια για να εκδοθεί. Πάντως, η G-14 φαίνεται να πιστεύει ότι οι μεγάλες ποδοσφαιρικές επιχειρήσεις είναι όπως οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις που θεωρούν ότι το έθνος-κράτος εμποδίζει την ανάπτυξη. Είναι όμως έτσι; Θα περιμένουμε μία δικαστική απόφαση για να δούμε.