«Τι να μου πουν εμένα τώρα…» (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Από κάποιες μικρές κι ασήμαντες απαντήσεις καταλαβαίνει κανείς πολλά για τον χαρακτήρα των ανθρώπων. «Δεν ξέρω τι έγινε στον τελικό του Μουντιάλ, δεν είδα τον αγώνα», δήλωσε ο Ροναλντίνιο, όταν τον ρώτησαν πώς είδε την ιστορική πλέον κουτουλιά του Ζινεντίν Ζιντάν. Δεν μου κάνει εντύπωση που ο Βραζιλιάνος δεν παρακολούθησε τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Θα με εντυπωσίαζε ειλικρινά το αντίθετο.

Παρακολουθούν οι ποδοσφαιριστές ποδόσφαιρο; Αν κρίνω απ' αυτούς που έχω γνωρίσει, όσο πιο φίρμες είναι, τόσο λιγότερο ποδόσφαιρο βλέπουν. Υπάρχει μία μικρή μειοψηφία μανιακών με την μπάλα που αποτελούν την εξαίρεση του κανόνα. Οι πολλοί δεν βλέπουν τίποτα, που δεν τους αφορά. Το να πάνε στο γήπεδο δεν το συζητάω καν. Για τους περισσότερους, η εξέδρα είναι μαρτύριο. Οταν είναι εν ενεργεία, η εξέδρα είναι αφόρητη. Οταν γίνονται παλαίμαχοι, πάνε στο γήπεδο. Οχι μόνο για να είναι κοντά στην ατμόσφαιρα του παιχνιδιού και να θυμούνται τις μέρες που μεγαλουργούσαν, αλλά και για να κάνουν τις απαραίτητες δημόσιες σχέσεις με τους παράγοντες. 'Η απλώς πηγαίνουν γιατί πρέπει να τους δουν οι νεότεροι: θυμηθείτε τον Ντιέγκο Μαραντόνα στη Γερμανία σε ρόλο εμψυχωτή των προικισμένων «παιδιών του».

Χαρά
Οι πιο πολλοί ποδοσφαιριστές ανακαλύπτουν τη χαρά της παρακολούθησης ενός αγώνα όταν σταματήσουν. Οταν ακόμα παίζουν, το να παρακολουθούν ποδόσφαιρο τούς μοιάζει διαστροφή. Οσοι έχουν αναπτύξει αναλυτικές ικανότητες ενός αγώνα, εννιά φορές στις δέκα δυσανασχετούν με προπονητές και συμπαίκτες. Οσοι θεωρούν ότι είναι χαρισματικοί και ότι (κατ’ επέκταση του συλλογισμού τους) θα 'πρεπε να είναι αυτοί οι πρωταγωνιστές παντού και πάντα, ή τα παίρνουν στο κρανίο για την ευκαιρία που έχασαν να είναι αυτοί οι πρωταγωνιστές της βραδιάς ή σνομπάρουν τους υπόλοιπους, γιατί βρίσκονται αδίκως -κατά τη γνώμη τους- στην πρώτη γραμμή επικαιρότητας -οπότε πάλι δυσανασχετούν. Τέτοια είναι η περίπτωση του Ροναλντίνιο: δεν είδε τον τελικό του Μουντιάλ επειδή κατά βάθος πιστεύει ότι χωρίς τη δική του παρουσία το ματς δεν υπήρχε λόγος να γίνει.

Φαίνονται
Οι ποδοσφαιριστές που παρακολουθούν ποδόσφαιρο φαίνονται. Παίζουν γνωρίζοντας καλά τον συμπαίκτη τους, ξοδεύουν πολύ χρόνο για να βοηθήσουν την ομάδα να παίξει καλύτερα, έχουν μία πλήρη εικόνα του αντιπάλου τους. Ο Νίκος Νιόπλιας, ο Ανδρέας Νινιάδης, ο Νίκος Αναστόπουλος, ο Βασίλης Μπορμπόκης, ο Ιλια Ιβιτς πέρασαν ώρες βλέποντας ποδόσφαιρο, όχι για να κατανοήσουν το σπορ (μέσα στο γήπεδο έχουν αποδείξει από μικροί ότι κατείχαν τα μυστικά της μπάλας πολύ καλά), αλλά για να φτάσουν στην αληθινή ουσία του, καταλαβαίνοντας γιατί αυτό είναι απόλαυση για τον φίλαθλο. Ολοι τους γνωρίζουν ότι είναι άλλο πράγμα να κλοτσάς μια μπάλα σωστά κι άλλο να μπορείς να παρακολουθείς αντιπάλους και συμπαίκτες, όπως άλλο είναι να ξέρεις να γράφεις κι άλλο να μπορείς να γράφεις ένα μυθιστόρημα.

Βιβλίο
Δεν είναι υποχρεωτικό ένας ποδοσφαιριστής να παρακολουθεί ποδόσφαιρο, για τον ίδιο λόγο που ένας καλλιγράφος δεν είναι απαραίτητο ότι θα αποκτήσει την έμπνευση για να γράψει ένα βιβλίο. Ο Ντέμης Νικολαΐδης βλέπει περισσότερο ποδόσφαιρο τώρα που ανέλαβε πρόεδρος της ΑΕΚ απ' ό,τι όταν έπαιζε, το ίδιο κι ο Βέλιμιρ Ζάετς, ο Τάκης Γκώνιας, ο Βασίλης Χατζηπαναγής. Αναφέρομαι επίτηδες σ' αυτούς που υπήρξαν προικισμένοι παίκτες για να φανεί η αντίφαση: ο προικισμένος παίκτης δεν είναι θεατής των υπόλοιπων ικανών, όχι μόνο γιατί θεωρεί τον εαυτό του «θέαμα», αλλά και γιατί συνήθως πιστεύει ότι η Τέχνη του πρέπει να στηρίζεται στην καθαρότητα της δικής του ματιάς. Το «τι να μου πουν αυτοί εμένα…» στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι κατανοητό: όταν έχεις κάνει τα δικά σου «θαύματα», σταματάς να αισθάνεσαι θαυμασμό, όχι απλά για τα «θαύματα» των υπολοίπων, αλλά για την ίδια την ουσία του «θαύματος». Ολοι αυτοί θα έβλεπαν ευκολότερα να παίζουν πιτσιρίκια παρά επαγγελματίες.

Καλλιγράφος
Το ίδιο κι ο Ροναλντίνιο. Ο Βραζιλιάνος είναι ο Καλλιγράφος –αυτή είναι η Τέχνη του. Απογειώνοντας την καλλιγραφία σε επίπεδα που δύσκολα μπορεί να φανταστεί άνθρωπος, ο Βραζιλιάνος περιορίζεται στο να κάνει την Τέχνη του, αδιαφορώντας για την ιστορία, τη φύση ή το περιεχόμενό της. Ο Ροναλντίνιο δεν είναι ποδοσφαιρόφιλος, είναι Δημιουργός – μόνο που το χάρισμά του δεν το έχει αναπτύξει έπειτα από μια σπουδαία διδασκαλία που του έγινε στις οργανωμένες Ακαδημίες του Αγιαξ, αλλά το βρήκε μέσα του. Σε αυτό, π.χ., (και ίσως μόνο σε αυτό) μοιάζει πολύ με τους Ελληνες ποδοσφαιριστές, που σπανίως παρακολουθούν ποδόσφαιρο: κι αυτοί, όπως και ο Βραζιλιάνος, ακριβώς επειδή δεν έφτασαν στην επαγγελματική τους καταξίωση από ένα, λογικό ή στρωμένο δρόμο, πιστεύουν ότι το ποδόσφαιρο το ανακάλυψαν μόνοι τους και ως εκ τούτου δεν έχουν πολλά να μάθουν. Γι' αυτό άλλωστε σπάνια όλοι αυτοί μιλούν για ποδόσφαιρο. Οταν το κάνουν, το κάνουν συνήθως με αρκετή πίεση, σαν ένα είδος συζήτησης που θα ήθελαν να αποφύγουν. Στην καλύτερη των περιπτώσεων μιλάνε για το δικό τους ποδόσφαιρο, το μόνο που ξέρουν καλά. Δεν τους κακίζω. Μου θυμίζουν λίγο τους τραγουδιστές που πάνε να παρακολουθήσουν έναν συνάδελφό τους. Τη στιγμή που ο οικοδεσπότης τούς δίνει το μικρόφωνο, σπανίως τραγουδούν ένα τραγούδι του για να τον τιμήσουν: προτιμούν πάντα ένα δικό τους σουξέ.

Κατάσταση
Για τον Ροναλντίνιο το να παρακολουθήσει τον τελικό θα ήταν μια δύσκολη κατάσταση. Θα του έρχονταν στο μυαλό τα περασμένα. Tα άσχημα παιχνίδια που έκανε ή ο τελικός πριν από τέσσερα χρόνια που κέρδισε θα τον ταλαιπωρούσαν το ίδιο. Θα τον έτρωγε το σαράκι γιατί δεν βρίσκεται στο γήπεδο -και θα 'χε και τους τριγύρω να του το θυμίζουν. Το σαρτρικό συμπέρασμα «η Κόλαση είναι ο διπλανός μου», στην πλήρη εφαρμογή του…