Στο μυαλό του Τζίγκερ... (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Σκεφτόμουν ότι πιο πολύ και από το να βρει έναν καλό προπονητή ο Παναθηναϊκός μετράει το να αποφασίσει ο Γιάννης Βαρδινογιάννης τι προπονητή θέλει. Προσπαθούσα να καταλάβω τι κοινό έχουν ο Σουμ, ο Σάντος, ο Σκάζνι, ο Μαλεζάνι, ο Μπάκε –όλοι προπονητές τους οποίους διάλεξε ο μεγαλομέτοχος του ΠΑΟ. Και τότε κατάλαβα ότι πιθανότατα, πεντέμισι σχεδόν χρόνια μετά την είσοδό του στα διοικητικά του Παναθηναϊκού, ο Τζίγκερ εξακολουθεί να είναι ένα μυστήριο για όλους μας.

Θα κάνω μια έκθεση ερασιτεχνικής ψυχολογίας σήμερα και παρακαλώ να με συγχωρήσετε. Θα σας γράψω για κάτι που δεν ξέρω και που δυσκολεύομαι να καταλάβω: μιλάω για την ψυχολογία του Γιάννη Βαρδινογιάννη.

Θεωρίες

Στον Παναθηναϊκό, το προφανές είναι ότι έχει γίνει κακό μάνατζμεντ. Η ομάδα αρχίζει τα τελευταία τρία χρόνια με τα ίδια περίπου προβλήματα. Ο προπονητής γίνεται εύκολα στόχος, είτε λέγεται Σουμ είτε Σκάζνι είτε Μαλεζάνι είτε Μπάκε. Για να στηριχθεί, κυκλοφορεί μια θεωρία. Οταν ανέλαβε ο Σκάζνι, λεγόταν ότι ξέρει καλά την ομάδα διότι την παρακολουθούσε καιρό. Οι δυσκολίες του Μαλεζάνι καλύπτονταν από αναφορές σε ένα πενταετές πλάνο, ο Μπάκε προσλήφθηκε επειδή δεν ζητούσε πίστωση χρόνου. Ο ΠΑΟ τα τελευταία τρία χρόνια μόνο άλλαξε πάνω από 25 ποδοσφαιριστές – δεν διέλυσε μόνο την ομάδα της Ριζούπολης, αλλά και αυτή του νταμπλ! Οι παίκτες του αρχίζουν πάντα τη σεζόν αγχωμένοι: το είπε και ο Χαραλαμπίδης. Η πίεση δεν έχει να κάνει μόνο με τα αποτελέσματα (ο ΠΑΟ ένιωθε πίεση και μετά το ντάμπλ), αλλά και με την ελκυστικότητα του παιχνιδιού ή την αξιοποίηση των παικτών: είναι φανερό (από τα φιλικά ακόμα) ότι τον ΠΑΟ τον καταδιώκει μια παράξενη μουντάδα – όλοι αισθάνονται ότι δίνουν συνεχώς εξετάσεις. Το θέμα είναι γιατί;

Χούγια

Διάβασα διάφορα τις τελευταίες μέρες για τους προπονητές του ΠΑΟ, τη διοικητική διάρθρωση της εταιρείας, τα χούγια του μεγαλομετόχου. Ενας άνθρωπος που βάζει στο ποδόσφαιρο τα λεφτά του δεν μπορεί να λειτουργεί σκοπίμως λανθασμένα – στην προκειμένη περίπτωση, πίσω από τις αποφάσεις του Τζίγκερ υπάρχει μια καλή πρόθεση. Μόνο που αυτές οι καλές προθέσεις καμιά φορά αντί να λύνουν προβλήματα, δημιουργούν μεγαλύτερα. Οταν ο Χαραλαμπίδης μιλάει για υπερβολικό άγχος της ομάδας, δεν λέει κάτι καινούργιο. Απλώς παραδέχεται δημόσια το προφανές. Ποιος όμως έχει αγχώσει τους παίκτες; Ο Μπάκε; Αποκλείεται, ήταν αλλού! Ο Μήτσου; Με τίποτα. Ο Λιβαθηνός; Αμφιβάλλω πολύ αν μιλάει με κάποιους απ' όλους. Ο Βέλιτς; Ούτε να το συζητάτε. Ο Αποστολάκης; Δεν μου προκύπτει. Ο κόσμος του Παναθηναϊκού; Γιατί; επειδή πήγε στην Πάτρα να γεμίσει το γήπεδο κι έστησε μια αληθινή γιορτή πριν αρχίσει το ματς; Παραδόξως ο Παναθηναϊκός αγχώνεται από τους τρόπους του αφεντικού του. Κάποιον μπορεί να τον αγχώνεις και όταν απαιτείς και όταν δεν μιλάς.

Οδηγός

Υποπτεύομαι ότι άθελά του ο Τζίγκερ κάνει ένα λάθος: απαιτεί από τους παίκτες τη συμπεριφορά που είχε ο ίδιος όταν ως οδηγός έκανε πρωταθλητισμό. Ο Τζίγκερ υπήρξε στον χώρο του αυτοκινήτου ένας μεγάλος μοναχικός πρωταθλητής. Επένδυε, «σκοτωνόταν», δεν σταματούσε πουθενά: κυρίως, λένε όσοι έχουν δουλέψει μαζί του, είχε τρομακτικά αναπτυγμένο το αίσθημα της ευθύνης. Καταλάβαινε τον πρωταθλητισμό ως ευκαιρία να ξεπεράσει κάποια στάνταρ που ο ίδιος έβαζε. Οταν τα έπιανε, έβαζε μεγαλύτερα και σχεδόν ποτέ δεν επαναπαυόταν. Μου λένε ότι την πρώτη φορά που έτρεξε στους πάγους των εκατό λιμνών του φινλανδικού ράλι ήταν τόσο καλός γνώστης των ιδιαίτερων συνθηκών, που άνετα θα μπορούσε να δώσει συμβουλές στους πιο έμπειρους! Πάνω απ' όλα όμως πρόσεχε το τιμ των συνεργατών του, διότι πάντα θεωρούσε ότι αφού είναι μαζί του, είναι οι καλύτεροι. Οι απαιτήσεις του από αυτούς ήταν σιωπηλές, σχεδόν τηλεπαθητικές!

Γουστάρει

Αθελά του ο μεγαλομέτοχος έχω την εντύπωση ότι είναι δέσμιος της γνώσης του δικού του πρωταθλητισμού. Απαιτεί από τους παίκτες να έχουν τη δική του επαγγελματική συμπεριφορά και τη δική του ροπή προς τον περφεξιονισμό. Θέλει οι προπονητές να καταλαβαίνουν τις ανάγκες και να χαίρονται με τις ευθύνες, ακριβώς όπως αυτός. Γουστάρει τα ορκισμένα παιδιά και θέλει να βλέπει πάθος. Πού είναι το λάθος; Οτι ένας ποδοσφαιρικός σύλλογος δεν θα μπορούσε να έχει ποτέ 25 πρωταθλητές με τα δικά του μυαλά – ζήτημα είναι να έχει τρεις-τέσσερις.

Επιχειρήσεις

Λένε ότι ο Τζίγκερ δεν αγαπάει το ποδόσφαιρο. Δεν ισχύει. Και το αγαπάει και παιδεύεται να το μάθει και συζητάει γι' αυτό με τις ώρες. Πολύ φοβάμαι όμως ότι δυσκολεύεται να καταλάβει τους ανθρώπους του. Οι ποδοσφαιριστές του καιρού μας δεν είναι άνθρωποι που «σκοτώνονται» προσπαθώντας να κάνουν καριέρα. Κάποιοι το κάνουν, αλλά είναι ελάχιστοι. Οι πιο πολλοί λειτουργούν ως μικρές επιχειρήσεις, με προσωπικές προτεραιότητες. Αλλοι βλέπουν τον ΠΑΟ σαν ευκαιρία ζωής, άλλοι σαν υποχρεωτικό πέρασμα, άλλοι σαν λύση γιατί δεν βρήκαν κάτι καλύτερο. Κάποιοι μπορεί να έχουν ηγετικά προσόντα, κάποιοι άλλοι όχι. Κάποιοι μπορεί να αγαπούν τη δουλειά τους και κάποιοι να τη βλέπουν σαν θητεία που όπου να 'ναι θα ολοκληρωθεί. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στον ΠΑΟ, συμβαίνει σε όλες τις ομάδες του κόσμου: οι χαρακτήρες είναι διαφορετικοί και είναι μάλλον αδύνατο να τους προσεγγίσεις όλους με τον ίδιο τρόπο. Το βέβαιο είναι ότι αποκλείεται όλοι αυτοί να σκέφτονται τον κόσμο, τον πρωταθλητισμό, τη νίκη και την ήττα όπως εσύ.

Τύχη

Ο Γιάννης Βαρδινογιάννης πιθανότατα θα ήθελε έναν προπονητή λίγο να του μοιάζει, ώστε να μπορεί να συνεννοηθεί μαζί του - ίσως και να τον βρει. Η αληθινή τύχη του ΠΑΟ θα ήταν πάντως να βρεθεί κάποιος που να τον κάνει να αγαπήσει αυτή την καταραμένη διαφορετικότητα των παικτών. Μόνο αυτός ο άνθρωπος θα τον βοηθήσει να καταλάβει όχι πώς να ξοδέψει σωστά τα χρήματά του, αλλά πώς θα διοικήσει μια ομάδα καλύτερα...

Στην πράσινη γραμμή

Οι νέες επιτυχίες του Μάρκου Παγδατή μου δίνουν την ευκαιρία να δημοσιεύσω μια επιστολή που μου είχε στείλει πριν από λίγο καιρό ο φίλος Πέτρος Κατιμετρτζόγλου, ο μπαμπάς του οποίου, ο Κυργιάκος, είναι ένας από τους πιο πιστούς αναγνώστες της εφημερίδας. Ο Πέτρος υπηρέτησε τη στρατιωτική θητεία του στην Κύπρο και καταθέτει μια παρατήρηση εξαιρετικά παρήγορη. Μου γράφει λοιπόν:
«Εδώ και καιρό θέλω να μοιραστώ μαζί σας ένα περιστατικό από την Κύπρο που μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση. Οντας στρατιώτης της ΕΛΔΥΚ στη Λευκωσία σχεδόν όλο τον περασμένο χρόνο, είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω από κοντά την ιδιομορφία της συνύπαρξης δύο διαφορετικών λαών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Στην περίπτωση που δεν το γνωρίζετε, σας ενημερώνω ότι τα τελευταία χρόνια (από το 2004) οι πολίτες της Κύπρου, Ελληνες και Τούρκοι, μπορούν πλέον να μετακινούνται ελεύθερα στο νησί (με μεγάλη μου χαρά μάλιστα διάβασα σε μία συνέντευξη του Μιχάλη Κωνσταντίνου για τη συνήθεια των αδερφών μας Ελληνοκύπριων να ξοδεύουν τεράστια ποσά στα καζίνο της Κυρήνειας σε εβδομαδιαία βάση, την οποία επιβεβαιώνω πλήρως!). Στο θέμα μας όμως. Προφανώς θα αντιλαμβάνεστε την αξία της επιτυχίας του Μάρκου Παγδατή για τον λαό της Κύπρου. Αυτό που ίσως ο κόσμος αγνοεί είναι ότι ο Μάρκος ένωσε κατά κάποιον τρόπο τα πιτσιρίκια που χωρίζονται καθημερινά από την πράσινη γραμμή, μια νεκρή ζώνη πλάτους δύο οικοδομικών τετραγώνων που λειτουργεί ως σύνορο. Κατά τη διάρκεια των εξόδων μου στην πόλη της Λευκωσίας, είχα την ευκαιρία να παρακολουθώ από κοντά αυτοσχέδιους αγώνες τένις μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων ηλικίας 10-14 ετών. Τόπος διεξαγωγής είναι το προαύλιο του Ιδρύματος Εθνάρχου Μακαρίου. Τα παιδιά έπαιζαν χωρίς ρακέτες (χρησιμοποιώντας τις τεντωμένες παλάμες των χεριών τους), ενώ τα όρια του γηπέδου δίνονταν από τις μεγάλες πλάκες του προαυλίου. Με εξαίρεση τις διαστάσεις, οι υπόλοιποι κανόνες του παιχνιδιού τηρούνται κατά γράμμα. Ολα τα παιδιά είχαν την ωριμότητα να μην τσακώνονται ΠΟΤΕ για τις αμφισβητούμενες φάσεις, επιδεικνύοντας ένα fair play αγωγής. Ενιωθες ότι γίνονταν πραγματικά διεθνείς αγώνες! Μερικά χρόνια αργότερα τα παιδιά αυτά θα προστατεύουν την πατρίδα τους από την απειλή του σημερινού συμπαίκτη τους λίγα μέτρα πιο κει. Εύχομαι τα συρματοπλέγματα να είναι απλώς ένα διαφορετικό διαχωριστικό στο αυτοσχέδιο καινούργιο γήπεδό τους».