Μετρημένα πορτοφόλια και κομμένες οι μίζες (Sportday / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Οι υπερβολικές δαπάνες των ποδοσφαιρικών συλλόγων στην Ευρώπη καθώς και οι μίζες των μάνατζερ και η επίδρασή τους στη φυσιογνωμία και τα χαρακτηριστικά του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου ήταν αντικείμενο της συνεδρίασης των υπουργών Αθλητισμού της Ε.Ε., που έγινε την περασμένη Δευτέρα στις Βρυξέλλες. Η θεματολογία της συνεδρίασης, επί της ουσίας, είναι συνέχεια της επεξεργασίας που είχε πραγματοποιήσει το δεύτερο μισό του 2005 η βρετανική προεδρία, οι βασικές αρχές της οποίας είχαν παρουσιαστεί, πέρυσι τον Δεκέμβριο, στη συνάντηση των υπουργών Αθλητισμού στη Λειψία.

Στη συνΕχεια, η ΟΥΕΦΑ, πάντα σε συνεργασία με την Ε.Ε., διοργάνωσε έναν ευρύ διάλογο με τους συλλόγους, τις ομοσπονδίες, τους αθλητές και τους φιλάθλους. Οι προτάσεις και τα συμπεράσματα αυτού του διαλόγου καταγράφηκαν από μία επιτροπή, στην οποία προΐστατο ο Πορτογάλος πρώην υπουργός Αθλητισμού, Χοσέ Λουίς Αρνό, και δημοσιοποιήθηκαν τον περασμένο Μάιο. Αυτή η «βίβλος του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου» θα συμπληρωθεί από τις νέες προτάσεις που επεξεργάστηκαν οι υπουργοί Αθλητισμού της Ε.Ε. Στόχος των προτάσεων αυτών είναι «η καλύτερη διοίκηση των ποδοσφαιρικών συλλόγων και η επίτευξη μιας οικονομικής πειθαρχίας», σε έναν τομέα όπου δεν υπάρχει κάποιος ουσιαστικός έλεγχος και όπου ο καθένας κάνει ό,τι θέλει.

Οι προτάσεις αυτές, βεβαίως, θα πλήξουν κυρίως εκείνους που ξοδεύουν ασύστολα, δηλαδή την Τσέλσι κατά πρώτο λόγο, δημιουργώντας μεγάλες ανισορροπίες στην ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική αγορά. Η ομάδα του Αμπράμοβιτς έχει ζημίες που φτάνουν τα 335 εκατομμύρια ευρώ, παρά το γεγονός ότι ο ιδιοκτήτης της Τσέλσι, μόνο για μεταγραφές τα δύο πρώτα χρόνια του, ξόδεψε γύρω στα 420 εκατομμύρια ευρώ. Οι υπουργοί Αθλητισμού της Ε.Ε. προτείνουν ένα είδος licensing project, με βάση το οποίο θα τεθεί μία οροφή στο ποσό που ξοδεύουν οι ομάδες για μεταγραφές, μισθούς και συμβόλαια ποδοσφαιριστών. Μία άλλη πρόταση, που υποστήριζε ότι πρέπει να τεθεί ένα όριο στις αμοιβές των ποδοσφαιριστών, απορρίφθηκε ως πρακτικά ανεφάρμοστη.

Παρ' ολο που δεν έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία αυτού του σχεδίου, που είναι μιας μορφής σάλαρι καπ, πιστεύεται ότι στην τελική της μορφή η πρόταση θα απαγορεύει στις ομάδες να ξοδεύουν περισσότερα από όσα εισπράττουν από εισιτήρια, τηλεοπτικά δικαιώματα και πωλήσεις αντικειμένων με το σήμα της ομάδας. Εδώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μπούσουλας ο κανόνας που ισχύει στις κατηγορίες κάτω από την Πρέμιερσιπ, όπου οι ομάδες δεν μπορούν να ξοδεύουν για μισθούς υπαλλήλων και ποδοσφαιριστών περισσότερα από το 60% των εσόδων τους.

ΕντοΥτοιΣ θα επιτρέπεται στις ομάδες να δανείζονται για την πραγματοποίηση έργων όπως η κατασκευή γηπέδων ή προπονητικών κέντρων. Σε ό,τι αφορά τους μάνατζερς, οι υπουργοί προτείνουν να υπάρξουν αυστηρότερες διατάξεις για τη χορήγηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος, να απαγορευτεί η «διπλή εκπροσώπηση» σύμφωνα με την οποία ένας μάνατζερ μπορεί να εκπροσωπεί και την ομάδα και τον ποδοσφαιριστή που διαπραγματεύεται μαζί της (και η εκπροσώπηση του ποδοσφαιριστή από δύο ή περισσότερους μάνατζερς) και να αλλάξει ο τρόπος αμοιβής των μάνατζερ. Η ομάδα των ισχυρότερων ευρωπαϊκών συλλόγων, πάντως, η G-14 φλερτάριζε με την ιδέα του σάλαρι καπ, από την ημερομηνία που ιδρύθηκε.

Η βασικΗ αντΙδραση των ομάδων στην υιοθέτηση και την εφαρμογή του σάλαρι καπ, ήταν ότι κάτι τέτοιο θα προκαλούσε την αντίδραση της Ε.Ε. καθώς θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι συνιστά παράβαση των κανόνων ανταγωνισμού. Ομως, από ό,τι φαίνεται, η Ε.Ε. τώρα πια το συζητάει. Η G-14 είχε αποφασίσει από καιρό να κινηθεί προς την κατεύθυνση του σάλαρι καπ που, φυσικά, δεν μπορεί να έχει τη μορφή που έχει στο NBA, για παράδειγμα. Από το 2003 οι ομάδες του ισχυρότερου ποδοσφαιρικού λόμπι είχαν συμφωνήσει σε ένα «προσχέδιο» του σάλαρι καπ, που εφαρμόζεται από το 2005.

Σύμφωνα με αυτό, οι ομάδες της G-14 αποφάσισαν να ξοδεύουν για μισθούς και συμβόλαια των ποδοσφαιριστών και των διοικητικών τους υπαλλήλων, ένα ποσό που δεν επιτρέπεται να ξεπερνά το 70% του συνολικού τους τζίρου. Αυτή η συμφωνία των μελών της G-14 που ισχύει κατ’ αρχήν μόνο για τα μέλη, ονομάζεται «σύμφωνο ελέγχου του κόστους». Σημειώστε, πάντως, ότι η Τσέλσι δεν είναι μέλος της G-14, παρ' όλο που το επιδίωξε αλλά «έφαγε πόρτα».

Οι άνθρωποι της G-14 θα ήθελαν να ισχύσει αυτό το σύμφωνο για όλες τις ευρωπαϊκές ομάδες -πράγμα που είναι αρκετά δύσκολο να γίνει, καθώς υπάρχουν νομικά κυρίως προβλήματα- και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο θα ξεκινήσουν μία μεγάλη καμπάνια πληροφόρησης των ευρωπαϊκών ομάδων. Ακόμη, όμως και αν εφαρμοσθεί το σάλαρι καπ ή μία μορφή του στην Ευρώπη, οι ισχυροί -οικονομικά- σύλλογοι πάντα θα μπορούν να αγοράζουν εκείνους που θέλουν και το κόστος του συμβολαίου του ποδοσφαιριστή ουσιαστικά θα παραμένει υψηλό, αφού εκεί θα ενσωματώνονται τα «πριμ» των δικαιωμάτων εικόνας (image rights) και οι αμοιβές από τους σπόνσορες και τις διαφημίσεις (που οι ισχυροί μπορούν να προσελκύσουν πιο εύκολα).

ΠΑντωΣ, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς για την «επί ίσοις» όροις επιχειρηματική συμπεριφορά των ομάδων στην Ευρωπαϊκή Ηπειρο, με την έννοια ότι είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστούν κοινοί κανόνες για όλους, εκτός και αν οι ομάδες μετατραπούν σε επιχειρήσεις, οπότε και θα ακολουθήσουν τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία των επιχειρήσεων.
ΑξΙζει να σημειώσουμε ότι οι προτάσεις των Ευρωπαίων υπουργών Αθλητισμού θα οριστικοποιηθούν στην επόμενη συνεδρίασή τους τον Νοέμβριο και θα υποβληθούν για συζήτηση στο Συμβούλιο Κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των μελών της Ε.Ε. που θα γίνει τον Δεκέμβριο. Για το τέλος, έχω μία απορία. Στο υπουργείο Αθλητισμού έχουν καταλάβει τι ακριβώς γίνεται στην Ε.Ε. και αν έχουν καταλάβει, έχουν ενημερώσει κανέναν;