Το θλιμμένο blues του Μπίλι Μπρέμνερ (SportDay / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Είναι μερικές συμπτώσεις που έχουν χαρακτηριστικά στενάχωρα. Δεν είναι ευχάριστες. Δεν είναι να τις διηγείσαι, αλλά δεν είναι και να τις αγνοείς. Πριν από δέκα μέρες, σχολιάζοντας με τον Χρήστο Σωτηρακόπουλο τη λίστα των 20 πλουσιότερων ομάδων που δημοσιοποίησε η Deloitte & Touch, θυμηθήκαμε και οι δύο ότι πριν από τρία χρόνια στη σχετική λίστα βρισκόταν και η Λίντς.

Το καμάρι του Γιορκσάιρ. Προχθές, αναζητώντας κάτι στη βιβλιοθήκη μου, ανακάλυψα ένα ξεχασμένο βιβλίο για την ιστορία της μεγάλης ομάδας του Ντον Ρέβι. Μία εκπληκτική ομάδα που ξαναγύρισε στο προσκήνιο στις αρχές της δεκαετίας του ’90 για να εξαφανιστεί από τον χάρτη πριν από τρία χρόνια. Από κάποια χρονική στιγμή -που δεν μπορώ να θυμηθώ- και μετά αρνήθηκα να παρακολουθήσω τον κατήφορο αυτής της ομάδας.

Ετσι, από σεβασμό στις μνήμες μου. Και τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές ξαναβλέπω μπροστά μου μία φωτογραφία που είχε δημοσιευτεί πριν από 6 χρόνια στην εφημερίδα «Guardian». Μία φωτογραφία προφητική. Εξω από το γήπεδο της Λίντς, στο «Ελαντ Ρόουντ» υπάρχει το άγαλμα του Μπίλι Μπρέμνερ.

Ενός παίκτη-συμβόλου για την ομάδα του Γιορκσάιρ, μια και η παρουσία του στην ομάδα και η αρχηγία του συνέπεσαν με την καλύτερη περίοδό της. Στη φωτογραφία εικονίζεται το άγαλμα του Μπρέμνερ με κρεμασμένη πάνω του μία πινακίδα που έγραφε «for Sale». Πωλείται. Και μπορεί η ποδοσφαιρική ιστορία, όσο κατοικεί στις μνήμες μας, να μην πωλείται, το γήπεδο όμως της Λίντς πουλήθηκε.

Για να εξοφληθεί ένα τμήμα από τα συσσωρευμένα χρέη της ομάδας. Και οι φίλαθλοι της ομάδας πρέπει να νιώθουν άσχημα που βλέπουν τη Λίντς να πληρώνει ενοίκιο για να αγωνιστεί σε αυτό που κάποτε ήταν το σπίτι της. Στην εποχή του Ρέβι, μπορεί το ταλέντο να είχε μεγαλύτερη σημασία από τα χρήματα, στη σημερινή εποχή όμως τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Και από τις αρχές του ’90 μέχρι και το 2003 η Λίντς ξόδεψε πάρα πολλά χρήματα για να δημιουργήσει μία ταλαντούχα ομάδα με υψηλές φιλοδοξίες. Υπολογίζεται ότι ξοδεύτηκαν περισσότερα από 140 εκατομμύρια ευρώ από τη διοίκηση του συλλόγου, αλλά οι τίτλοι και οι διακρίσεις δεν ήρθαν. Οπως μαζί τους δεν ήρθαν και τα μεγαλύτερα έσοδα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ένα χρονικό διάστημα 6 μηνών μέσα στο 2002 το έλλειμμά της τριπλασιάστηκε και η μετοχή της έχασε το 60% της αξίας της. Ενα πόρισμα ελέγχου των οικονομικών της ομάδας που δημοσιοποιήθηκε το 2004 αποκάλυπτε εγκληματικά λάθη στη διαχείριση.

Ενα τζετ στην ιδιοκτησία της ομάδας για να μετακινούνται οι ποδοσφαιριστές, στόλος 35 εταιρικών αυτοκινήτων, υπέρογκες αμοιβές στον πρόεδρο και τα μέλη του Δ.Σ. και άλλες απίστευτες υπερβολές. Το πέρασμα του ποδοσφαίρου στην εποχή της παγκοσμιοποίησης έγινε πολύ γρήγορα. Οι άνθρωποι δεν πρόλαβαν να ερμηνεύσουν τις νέες συνθήκες και να προσαρμοστούν σε αυτές.

Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, τις παρερμήνευσαν -και όχι μόνο στο Γιορκσάιρ. Υπέθεσαν ότι άρχιζαν οι εποχές της μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης και πολύ συχνά σε τέτοιες περιόδους της οικονομικής ιστορίας αυτό που γιγαντώνεται είναι η ανθρώπινη απληστία. Και το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο κινδυνεύει από την απληστία περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Στην έκθεση που συνέταξε η επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού του ευρωκοινοβουλίου για τις προοπτικές και το μέλλον του επαγγελματικού ποδοσφαίρου -μία έκθεση που πρόκειται να συζητηθεί τον επόμενο μήνα στο Στρασβούργο- επισημαίνεται ένα κυρίως πράγμα.

Οτι δεν μπορεί στον κόσμο -ακόμα και του επαγγελματικού- ποδοσφαίρου οι ομάδες να υιοθετούν χαρακτηριστικά επιχειρήσεων και να διέπεται η λειτουργία τους από νόμους ανάλογους με αυτούς που ισχύουν σε άλλους κλάδους της αγοράς. Δεν μπορεί να παραδοθεί το παιχνίδι στα χέρια της αγοράς, διότι τότε ακυρώνεται η τεράστια κοινωνική σημασία του ποδοσφαίρου ειδικά και του αθλητισμού γενικότερα.

Και αν η αγορά βρεθεί σε θέση κυρίαρχη και επιβάλει τους νόμους της, τότε ο Μπρέμνερ δεν θα είναι ο μόνος που θα σιγοτραγουδά ένα θλιμμένο blues έξω από ένα γήπεδο που κάποτε ήταν κάτι πολύ παραπάνω από ένα real estate piece.

Ο Ντέμης και ο χρόνος

Η προσπάθεια της ΑΕΚ να καταλάβει τη δεύτερη θέση στη βαθμολογία, που θα της δώσει το δικαίωμα να διεκδικήσει την πρόκρισή της στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ, δεν είναι τίποτε περισσότερο από μία προσπάθεια της διοίκησής της, ή του Ντέμη Νικολαΐδη, αν θέλετε, να αγοράσει χρόνο.

Τα χρήματα που θα μπορούσαν να μπουν στο ταμείο του «Δικέφαλου» από τη δεύτερη συμμετοχή του στους ομίλους θα χρησιμεύσουν για να αγοραστεί ο χρόνος που απαιτείται για να μπει η ομάδα σε άλλες ράγες. Σε άλλη ταχύτητα. Οι ομάδες δεν χτίζονται από τη μία μέρα στην άλλη και δεν χτίζονται μόνο με λεφτά, όσο και αν αυτά είναι απαραίτητα.

Αν αρκούσαν μόνο τα χρήματα, τότε ο Αμπράμοβιτς θα έπρεπε να πάρει σπίτι του την «κούπα» του Τσάμπιονς Λιγκ και να την επέστρεφε όταν θα βαριόταν να τη βλέπει ή όταν θα ανακάλυπτε ένα πιο σικ ανθοδοχείο. Οι ομάδες θέλουν χρόνο. Οι φίλαθλοι, όμως, είναι ανυπόμονοι.

Δεν μπορούν να περιμένουν και συχνά πιέζουν για επιτυχίες και διακρίσεις, τις περισσότερες φορές με λάθος ή και ακραίο τρόπο. Πιστεύω ότι το μεγαλύτερο λάθος του Ντέμη θα ήταν να υποκύψει σε αυτή την πίεση που δημιουργεί ο χρόνος. Μία πίεση που μπορεί να αναπαράγουν οπαδοί, φίλαθλοι, ΜΜΕ και συνεργάτες.

Πιθανόν να κάνω λάθος, αλλά η εντύπωσή μου είναι πως ο χωρισμός με τον Ιβιτς είναι η πρώτη υποχώρηση του Ντέμη Νικολαΐδη στην πίεση του χρόνου.

Γίνεται και ο ίδιος ανυπόμονος και επιζητεί αποτελέσματα με γρηγορότερους ρυθμούς. Ισως αυτό να σημαίνει η παραχώρηση όλων των εξουσιών για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των μεταγραφικών στόχων στον Σέρα Φερέρ.
Βέβαια, η απομάκρυνση στελεχών της ομάδας μπορεί να δείχνει τάσεις συγκεντρωτισμού στη διοίκηση, αλλά αυτό, αν συμβαίνει, είναι κάτι που θα φανεί στο μέλλον. Ακόμα και αν η ΑΕΚ δεν τερματίσει στη δεύτερη θέση, έχει ειπωθεί ότι τα χρήματα που απαιτούνται για τη μεταγραφική ενίσχυση θα μπουν στην ομάδα. Αυτό σημαίνει ότι την επόμενη χρονιά η ΑΕΚ πάει φουλ για πρωτάθλημα.

Και δεν νομίζω ότι ακόμα και όσοι έκαναν υπομονή μέχρι τώρα μπορούν να δώσουν και άλλες προθεσμίες. Είναι, όμως, πολύ ενδιαφέρον να δούμε εάν αυτή την πίεση του χρόνου, εκτός από τον Ντέμη, μπορεί να τη διαχειριστεί και ο Φερέρ.