O Τσιάρτας που τόσο λείπει (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Ο Βασίλης Τσιάρτας δεν υπήρξε απλώς ένα «χαρισματικό δεκάρι», υπήρξε πολύ περισσότερο ένας από τους μεγάλους πρωταγωνιστές μιας εποχής που σιγά σιγά φεύγει: της εποχής που οι Ελληνες ποδοσφαιριστές κατάλαβαν πόσο σπουδαίος και πόσο πρωταγωνιστικός είναι ο ρόλος τους. Ο Τσιάρτας δεν ήταν μόνο ένας χαρισματικός παίκτης που έβγαζε μπαλιές κι έκανε μαγικά στα γήπεδα του κόσμου, αυτά τα έκαναν κι άλλοι (ο Δομάζος, ο Δεληκάρης, ο Χατζηπαναγής, ο Κούδας) και ίσως καλύτερα. Ομως κανείς από αυτούς δεν είχε το σταριλίκι του πρώην άσου της ΑΕΚ και της Εθνικής ομάδας.

Γιατί σταμάτησε έτσι ξαφνικά ο Βασίλης Τσιάρτας; Πριν από λίγους μήνες είχε υπογράψει στον Εθνικό κι έμοιαζε εκεί στη Β' Εθνική να έχει ξαναβρεί τη χαρά του παιχνιδιού. Προφανώς τα προβλήματα παραγοντικής εσωστρέφειας της ομάδας του Πειραιά και οι πολλές διοικητικές αναστατώσεις του συλλόγου τον κούρασαν. Ο Τσιάρτας πάντα αγαπούσε το ποδόσφαιρο και πάντα σιχαίνονταν τα «παραγοντικά». Αυτά τα «παραγοντικά», στην όποια τους μορφή τον καταδίωκαν: όταν τα ξαναβρήκε μπροστά του, τον αηδίασαν και τον ανάγκασαν να πει «αντίο».

Αντίο

Από αυτό το ξαφνικό αντίο δεν θα βγει χαμένος ο Βασίλης Τσιάρτας, θα βγει χαμένο πιο πολύ το ελληνικό ποδόσφαιρο. Φέτος υπάρχει ένας πρωτοφανής έρωτας για τους μικρούς. Στην ΑΕΚ καμαρώνουν για τον Κονέ, τον Τόζερ, το Χετεμάι και κυρίως τον Παπασταθόπουλο και στενοχωριούνται όταν βλέπουν ότι ο Καπετάνος και ο Κυριακίδης δεν έχουν την αναμενόμενη πρόοδο: είναι φανερό ότι όλη η προσοχή τους βρίσκεται εκεί. Στον Παναθηναϊκό ο Νίνης υπήρξε το καλύτερο νέο σε μια χρονιά με αρκετά κακά μαντάτα. Στον ΠΑΟΚ βλέπουν ότι το μέλλον είναι ο Αραμπατζής, ο Ηλιάδης, ο Μπαλάφας, ο Μουμίν, ο Φερνάντες και χαίρονται που τους έχουν. Ακόμα και στον Ολυμπιακό που σπανίως δίνει ευκαιρίες σε μικρούς, η μονιμοποίηση στην ενδεκάδα του Καστίγιο και η απόκτηση του Τοροσίδη έκαναν κατανοητό πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει σε μία ομάδα νέο αίμα. Θα μπορούσε να πει κανείς, αν εξέταζε το πράγμα επιδερμικά, ότι ο Τσιάρτας φεύγει από ένα ποδόσφαιρο που δεν τον χρειάζεται. Ενα ποδόσφαιρο που δεν θέλει παίκτες που έχουν κάνει μεγάλη διαδρομή και σπουδαία καριέρα κι έχουν άποψη για πολλά, αλλά προτιμάει παιδιά με όνειρα και χαμηλό κασέ.

Τρέμουν

Είναι όμως έτσι; Μια προσεκτικότερη ματιά «δείχνει» άλλα πράγματα. Στο Ολυμπιακό τρέμουν μην πάθουν κάτι οι 35χρονοι Ριβάλντο και Τζόρτζεβιτς, που θα κληθούν να σηκώσουν την ομάδα στις πλάτες τους και του χρόνου. Στην ΑΕΚ όταν λείπουν ο Ζήκος, ο Δέλλας –σύντροφοι του Τσιάρτα και στην Εθνική πολλά χρόνια– κι ο Εμερσον εμφανίζεται ξαφνικά έλλειψη ποιότητας. Στον ΠΑΟΚ ο Γεωργιάδης και ο Ζαγοράκης μαζί με τον Μίετσελ κάνουν τη διαφορά: οι μικροί απλώς τρέχουν για χάρη τους. Ο Ατρόμητος πήρε τα πάνω του όταν ξεκίνησε να σκοράρει ο Λουτσιάνο. Η Λάρισα για να σωθεί θα στηριχθεί στις υπερπολύτιμες υπηρεσίες του Νίκου Νταμπίζα, στον Αρη είναι πάντα χρήσιμος ο Γιώργος Κολτσίδας, στον Ηρακλή κανείς δεν διανοήθηκε να βγάλει από την ενδεκάδα τον Ηλία Πουρσανίδη και όλοι προβληματίζονται πώς θα αντικατασταθεί ο Τάσος Κατσιαμπής. Ολοι αυτοί είναι κοντά στην ηλικία του Τσιάρτα που σταμάτησε και κάποιοι είναι και μεγαλύτεροι από αυτόν -όλοι όμως συνεχίζουν. Και λογικά: το ελληνικό πρωτάθλημα με τους αργούς του ρυθμούς και τη σκληράδα που διακρίνει τα παιχνίδια του προσφέρεται όσο κανένα για παίκτες με εμπειρία, γνώση και κλάση. Στην Ελλάδα για να κάνεις τη διαφορά δεν χρειάζεται να παίζεις πολύ, χρειάζεται να ξέρεις να παίζεις.

Πνευμόνια

Εβλεπα π.χ. χθες την ΑΕΚ. Η επισήμανση ότι η τωρινή ΑΕΚ δεν έχει έναν παίκτη σαν τον Τσιάρτα είναι τόσο εύκολη που δεν αξίζει να γίνει. Ενας τέτοιος παίκτης σαν τον Τσιάρτα (τον Δομάζο, τον Χατζηπαναγή, τον Κούδα κ.α.) εμφανίζεται στην Ελλάδα κάθε είκοσι χρόνια. Κι όμως σε αυτή ειδικά την ΑΕΚ ο 34χρονος Τσιάρτας θα ήταν ακόμα χρήσιμος: θα ηρεμούσε το παιχνίδι, θα έβαζε σε λειτουργία τον μηχανισμό της επίθεσης όταν (όπως αυτό τον καιρό) τα πνευμόνια είναι άδεια, θα έδειχνε στον Κονέ π.χ. πώς πρέπει να κινείται ένας μεσοεπιθετικός απέναντι σε μία πιεστική κλειστή άμυνα, θα μπορούσε να δώσει 45 λεπτά σπάνιας ποιότητας. Είναι κρίμα που η σχέση του με την ΑΕΚ τελείωσε τόσο άδοξα. Πριν από τρία χρόνια ο Τσιάρτας ήταν πρωταγωνιστής. Τώρα θα ήταν κάτι σπουδαιότερο: ένας χρήσιμος δάσκαλος που θα έκανε στους μικρούς μαθήματα ποδοσφαιρικού εγωισμού, θυμίζοντάς τους ότι ο σκοπός του μεγάλου παίκτη είναι η διάκριση κι όχι το βόλεμα.

Κρίση

Ο Τσιάρτας, μου λένε, είχε ένα μεγάλο πρόβλημα: παραγόντιζε. Στην Ελλάδα όποιος λέει τη γνώμη του χωρίς να κρύβεται πίσω από άσκοπες λέξεις, όποιος επισημαίνει τα λάθη, όποιος είναι σκληρός στην κρίση του, κατηγορείται για παραγοντισμό: κανείς ποτέ δεν κατηγορήθηκε για το αντίθετο. Κανείς π.χ. δεν κατηγορείται όταν γλείφει τους παράγοντες, όταν είναι δουλικός, όταν δεν μιλάει, όταν δεν παίρνει θέση: γι’ αυτό και το ποδόσφαιρό μας είναι σε τέτοια πτώση. Οχι γιατί δεν υπάρχουν παίκτες ή γιατί τα γήπεδα είναι άσχημα, αλλά γιατί οι ποδοσφαιριστές με προσωπικότητα έχουν καταλήξει να θεωρούνται κακό παράδειγμα.

Τουπέ

Ποτέ δεν ήταν φίλος μου ο Τσιάρτας, αλλά θα μου λείψει, όπως ακριβώς λείπει και στην ΑΕΚ. Θα μου λείψει η άνεσή του, η επιτήδευση του παιχνιδιού του, η ικανότητα του να δυσκολεύει το απλό, το τουπέ του –αποτέλεσμα μιας έπαρσης που χαρακτηρίζει όσους ξέρουν ποιοι είναι και τι θέλουν μέσα στο γήπεδο. Ελπίζω να συνεχίσει να ασχολείται με το ποδόσφαιρο και τους ανθρώπους του, να μιλάει περισσότερο τώρα, να νουθετεί, να συνεχίσει να μην κάνει δημόσιες σχέσεις με τις κατά καιρούς τοποθετήσεις του όπως τόσοι και τόσοι. Οι πρωταγωνιστές ποτέ δεν σταματάνε. Απλώς καμιά φορά μαθαίνουν νέους ρόλους.

Psycho 22

Και αυτή την εβδομάδα σας γράφω εκτάκτως σήμερα, Παρασκευή, τις προβλέψεις της πιάτσας για τη συμπεριφορά των διαιτητών το Σαββατοκύριακο, ώστε να βρουν χρόνο οι ενδιαφερόμενοι να κάνουν τα κουμάντα τους. Α, να μην το ξεχάσω: στον έλεγχο που θα δημοσιεύσω την Τετάρτη (Prozone 22) θα γράψω και τι θα πρεπε να ντυθεί κάθε διαιτητής λόγω Αποκριάς με βάση την εμφάνισή του το Σ/Κ.
Ζανετίδης (Αιγάλεω – Ιωνικός): Σε ματς του Ιωνικού έβαλαν τον φίλο του Κόττορου που είχε φάει ξύλο στη Νίκαια! Δηλαδή αν δεν είχε υποβιβαστεί ο Ιωνικός, τι θα του στέλνανε; Το εκτελεστικό απόσπασμα;
Κασναφέρης (ΠΑΟΚ – Αρης): Στον Αρη πανηγυρίζανε, μου λένε, γιατί εκτιμούν ότι μετά το πέρασμα του Σκόρδα από τη Συγγρού κάτι θ' αλλάξει. Κούνια που τους κούναγε! Η μόνη περίπτωση για να πάρουν κάνα κουκούτσι είναι να θυμώσει ο Γιώργαρος με το μπούρου μπούρου του «Ζαγόρ». Δράμα για τον Αρη οι επόπτες.
Πολατιάν (Ηρακλής – Εργοτέλης): Μυστήρια πράγματα. Η λογική λέει λίγο Ηρακλή, αλλά κάτι δεν μου βγαίνει καλά. Πάντως καλώ τον λαό της Σαλονίκης να δει το φαινόμενο Ιτσκος. Ο βοηθός της χρονιάς. (Το βοηθός χρησιμοποιείται κυριολεκτικά: βοηθάει πολύ).
Γερμανάκος (ΟΦΗ – Καλαμαριά): Μοιάζει με ενέδρα για τον Δαμήλο, που όμως είναι εφτάψυχος.
Καλόπουλος (Κέρκυρα – Ξάνθη): Δεν μπορώ να καταλάβω τι κάνει ο Σπύρος! Τουλάχιστον υπάρχει ο Παπαδόπουλος, «με κοντραμπάντο και δοξάρι…». Δύσκολο φεγγάρι.
Κάκος (Λάρισα – Πανιώνιος): Τον εκτιμώ και γιατί είναι γλεντζές άνθρωπος. Πέρυσι η Λάρισα μαζί του είχε νικήσει στο ίδιο ματς με 1-0, αλλά της είχε αρνηθεί ένα πέναλτι, για το οποίο ο Μπέος είχε πει ότι αυτός θα το 'δινε! Απειροι σχετικά οι επόπτες, σκληροί οι παρατηρητές.
Τεροβίτσας (ΑΕΚ – Παναθηναϊκός): Την περασμένη εβδομάδα στη Νίκαια τα 'κανε μούσκεμα –πράγμα εύκολο γιατί έβρεχε. Εμαθα ότι κάποιος που τον ξέρει έλεγε ότι θα ήταν καλύτερα να δηλώσει κώλυμα. Εντιμος άνθρωπος, αλλά φέτος τον έχουν τρελάνει στην πίεση. Οι επόπτες είναι της «Μεγάλης Σχολής Κάζνα», «ψημένα» παιδιά, ένας από δω ένας από εκεί, 1-1. Αλλά για τελικό σκορ δεν ξέρω. Τουλάχιστον δεν υπάρχει προδιάθεση…
Παπασταμάτης (Ολυμπιακός – Ατρόμητος): Λίγο δημόσιες σχέσεις, λίγο επίδειξη κλάσης. Ο,τι και να του πουν στο τέλος («μπράβο κ.τ.λ.») να μην το πάρει στα σοβαρά…