Οι τρεις που τρέχουν, ο ένας που παραπατάει και το ερώτημα για το αν τα ντέρμπι ή οι γκέλες θα κρίνουν τον τίτλο

Το θέαμα στο ελληνικό πρωτάθλημα δεν είναι πάντα μέτρο σύγκρισης. Όλοι έχουν τις στιγμές τους, τις καλές, τις μέτριες, τις κακές. Και δεν παίζουν μόνοι τους. Οι αντίπαλοι είναι… εκεί πια, οργανωμένοι, πειθαρχημένοι, με πλάνο και θράσος. Ο τίτλος παραμένει υπόθεση τριών, τεσσάρων ομάδων, αυτό δεν θα αλλάξει, ωστόσο τα τελευταία χρόνια οι μικρομεσαίοι δεν μπαίνουν στα ματς για να… χάσουν! Μπαίνουν για να παίξουν και να διεκδικήσουν πράγματα. Και αυτό κάνει τις νίκες των «μεγάλων» πιο δύσκολες, πιο απαιτητικές και, τελικά, πιο ουσιαστικές για το «ταμείο» στο φινάλε της σεζόν.

Ολυμπιακός, ΑΕΚ και ΠΑΟΚ έχουν ξεκινήσει με το απόλυτο: Τρεις νίκες σε τρεις αγωνιστικές. Όχι επειδή παίζουν κάτι συγκλονιστικό ή ακαταμάχητο. Καμία από τις τρεις ομάδες, στα δικά μου τα μάτια τουλάχιστον, δεν έχει εντυπωσιάσει. Όμως έχουν βρει τον τρόπο, ο καθένας τον δικό του, να παίρνουν αποτελέσματα. Και αυτό, σε μια κούρσα τίτλου, είναι το παν. Πάντα οι νίκες είναι καλύτερες από τις γκέλες και ας μη συνοδεύονται με ωραία μπάλα.

Ο Ολυμπιακός του Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ δείχνει να έχει βρει από νωρίς τα πατήματά του. Με σαφή αγωνιστική ταυτότητα, βάθος στο ρόστερ και μεταγραφές που προσθέτουν εμπειρία και ποιότητα, η ομάδα δεν εντυπωσιάζει πάντα, αλλά κερδίζει. Στο ματς με τον Πανσερραϊκό, δε, έβγαλε και γούστα φέτος για πρώτη φορά, στο δεύτερο ημίχρονο. Η άμυνα είναι στιβαρή, η μεσαία γραμμή ισορροπημένη και η επίθεση πολυδιάστατη. Ο Ολυμπιακός μπορεί όσο περνάει ο καιρός να γίνει, πράγματι, σταθερά… θεαματικός. Παράλληλα, παρουσιάζει βελτίωση στη δημιουργία (σε σχέση ας πούμε με το ματς της πρεμιέρας κόντρα στον Αστέρα), με περισσότερες ιδέες στο επιθετικό τρίτο και καλύτερη κυκλοφορία της μπάλας. Δείχνει πως μπορεί να ξεμπερδεύει με τους «μικρούς» χωρίς ιδιαίτερο αγκομαχητό. Ωστόσο, πρέπει να προσμετράμε ότι δεν τον έχουμε δει ακόμη στα πραγματικά δύσκολα, είτε εντός συνόρων απέναντι σε ανταγωνιστές του τίτλου, είτε στο απαιτητικό περιβάλλον του Champions League. Εκεί θα φανεί αν η σταθερότητα και η αγωνιστική ταυτότητα μπορούν να μεταφραστούν και σε υψηλό επίπεδο ανταγωνισμού.

Η ΑΕΚ του Μάρκο Νίκολιτς είναι η πιο πειθαρχημένη ομάδα του πρωταθλήματος. Ο Σέρβος τεχνικός έχει χτίσει ένα σύνολο που λειτουργεί με απόλυτη τακτική ακρίβεια και έλεγχο χώρου. Δεν κυνηγάει την κατοχή απλά… για την κατοχή, αλλά την αποτελεσματική μετάβαση. Δεν έχει τον παίκτη που θα κάνει τη διαφορά με μία ντρίμπλα, αλλά έχει έντεκα που ξέρουν τι κάνουν μέσα στο γήπεδο. Και αυτό, σε βάθος χρόνου, είναι πιο πολύτιμο από την ατομική λάμψη. Η ΑΕΚ δεν χαρίζει βαθμούς, δεν υποτιμά κανέναν και δεν παρασύρεται από την πίεση. Για την ώρα βλέπουμε μια πολύ ώριμη ομάδα, που έχει αφήσει τις τρέλες της εποχής Αλμέιδα και δείχνει να έχει περάσει σε μια φάση συνειδητής αγωνιστικής ωριμότητας. Και για εκείνη, φυσικά, ισχύει ό,τι και για τον Ολυμπιακό: Περιμένουμε να τη δούμε στα πραγματικά δύσκολα και ειδικά στα ντέρμπι, τη μεγάλη περσινή πληγή της.

Ο ΠΑΟΚ του Λουτσέσκου είναι η πιο «ήσυχη» δύναμη της σεζόν. Δεν κάνει θόρυβο, δεν… προκαλεί, αλλά δουλεύει σιωπηλά και αποτελεσματικά. Η άμυνα είναι σταθερή, η μεσαία γραμμή έχει βάθος και η επίθεση βρίσκει ρυθμό σιγά σιγά. Ο Τάισον, ο Ζίβκοβιτς και ο Κωνσταντέλιας δίνουν ποιότητα, ενώ η ομάδα έχει χαρακτήρα και ψυχραιμία. Ο ΠΑΟΚ έχει μάθει να παίρνει αποτελέσματα ακόμα και όταν δεν παίζει καλά -και αυτό είναι προσόν πρωταθλητισμού. Στο ματς με τον ΟΦΗ, δε, ίσως για πρώτη φορά δεν φάνηκε η απουσία του «Ντέλια». Και αυτό είναι επιτυχία για τους «ασπρόμαυρους».

Και μετά είναι ο Παναθηναϊκός. Η ομάδα που μπήκε στη σεζόν με φιλοδοξίες και εξαιρετική ψυχολογία μετά τις δύο ευρωπαϊκές προκρίσεις. Όμως, η εικόνα στο ελληνικό πρωτάθλημα ήταν από νωρίς ανησυχητική. Η ήττα από την Κηφισιά δεν ήταν απλώς μια κακή στιγμή. Ήταν ενδεικτική μιας βαθύτερης δυσλειτουργίας. Έλλειψη συγκέντρωσης, αμυντικά λάθη, τακτική αστάθεια και ψυχολογική ευθραυστότητα. Ο Ρουί Βιτόρια δεν κατάφερε να βρει σχήμα, ισορροπία ή ρυθμό. Το 4-2-3-1 του δεν είχε ροή, η ανάπτυξη ήταν αργή και η δημιουργία φτωχή. Χωρίς παίκτη που να «ξεκλειδώνει» άμυνες, η ομάδα κολλούσε όταν ο αντίπαλος έπαιζε κλειστά. Το πρόβλημα δεν ήταν περιστασιακό, αλλά δομικό. Και κυρίως… παλιό! Οι παθογένειες που εμφανίστηκαν φέτος δεν είναι καινούριες, αλλά συνεχίζουν από πέρυσι, χωρίς να έχει υπάρξει ουσιαστική θεραπεία. Τα ματς με τον Λεβαδειακό (στο δεύτερο ημίχρονο) και με την Κηφισιά (σε όλο το 90λεπτο) δεν ήταν απλώς κακές στιγμές, ήταν καθρέφτης μιας ομάδας που δεν έχει ξεφύγει από τις ίδιες αδυναμίες. Έλλειψη συγκέντρωσης, αμυντικά κενά, τακτική αστάθεια και αδυναμία αντίδρασης όταν τα πράγματα στραβώνουν. Και όσο αυτά επαναλαμβάνονται, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να μιλήσει κανείς για «στραβοπάτημα».

Και όμως, επειδή βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή της χρονιάς, ο Παναθηναϊκός θα μπορούσε να αγοράσει χρόνο, αν κατάφερνε έστω να κερδίζει. Τα αποτελέσματα έχουν τη δύναμη να καλύψουν τις αδυναμίες. Όταν, όμως, λείπουν και αυτά, η κρίση δεν αργεί. Η αποχώρηση του Βιτόρια ήταν αναμενόμενη. Όχι επειδή δεν είχε χρόνο, αλλά επειδή δεν έδειξε ότι ήξερε τι να κάνει με τον χρόνο που είχε.

Το παράδοξο είναι πως στην Ευρώπη, το «τριφύλλι» δείχνει διαφορετικό πρόσωπο. Απέκλεισε τη Σαχτάρ Ντόνετσκ στα πέναλτι, πέταξε εκτός τη Σάμσουνσπορ, και ακόμη και απέναντι στη Ρέιντζερς, άπαντες συμφώνησαν πως αδίκησε τον εαυτό του. Έπαιξε με θάρρος, είχε καθαρές ευκαιρίες, αλλά δεν κατάφερε να τις μετουσιώσει σε πρόκριση. Σε εκείνη τη σειρά αγώνων, ο Παναθηναϊκός βίωσε έναν από τους πιο άδικους αποκλεισμούς της ευρωπαϊκής ιστορίας του. Εκεί, η ομάδα παίζει με ένταση, με συγκέντρωση και με καθαρό πλάνο. Στην Ελλάδα, όμως, μοιάζει να μην έχει την ίδια πείνα. Ή την ίδια πίστη.

Τα τελευταία χρόνια, οι γκέλες έχουν πάψει να είναι η εξαίρεση. Όλοι οι διεκδικητές του τίτλου έχουν χάσει βαθμούς από ομάδες που θεωρητικά «δεν έπρεπε». Όχι απαραίτητα επειδή μίκρυνε η ψαλίδα ποιοτικά, αλλά γιατί οι μικρομεσαίοι είναι πλέον πιο πειθαρχημένοι και παίζουν χωρίς φόβο. Αντίθετα, οι «μεγάλοι» συχνά υποτιμούν, κάνουν ροτέισον, χαλαρώνουν, και ενίοτε το πληρώνουν. Με την Ευρώπη να ξεκινά σιγά σιγά και τα ρόστερ να μπαίνουν σε φάση διαχείρισης, οι γκέλες δεν είναι απλώς πιθανές, είναι αναμενόμενες. Το θέμα είναι ποιος θα τις πληρώσει και πόσο ακριβά.

Για την ώρα, μόνο ο Παναθηναϊκός έχει… παραπατήσει. Η ήττα από την Κηφισιά ήταν η πρώτη ηχηρή υπενθύμιση ότι το πρωτάθλημα δεν χαρίζεται. Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς: Πιστεύει κανείς ότι δεν θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι; Ολυμπιακός, ΑΕΚ και ΠΑΟΚ έχουν ξεκινήσει δυνατά, αλλά το πρόγραμμα θα δυσκολέψει, οι απαιτήσεις θα αυξηθούν και η πίεση θα μεγαλώσει. Οι γκέλες θα έρθουν, το ζήτημα είναι ποιος θα τις περιορίσει και ποιος θα τις αφήσει να τον παρασύρουν.

Και εδώ επιστρέφουμε στο αρχικό ζητούμενο: Το φετινό πρωτάθλημα δεν θα κριθεί στο ποιος θα παίξει την πιο ωραία μπάλα. Ούτε στο ποιος θα έχει την πιο εντυπωσιακή στατιστική εικόνα. Θα κριθεί στο ποιος θα έχει διάρκεια, χαρακτήρα και αποτελεσματικότητα. Στοιχεία που, με διαφορετικό τρόπο, δείχνουν να διαθέτουν ήδη Ολυμπιακός, ΑΕΚ και ΠΑΟΚ. Ο καθένας με το δικό του στυλ, με τις δικές του αρετές και αδυναμίες, αλλά όλοι με κοινό παρονομαστή: Τη συνέπεια στο αποτέλεσμα.

Ο Ολυμπιακός έχει βρει τα πατήματά του και χτίζει πάνω σε μια σαφή αγωνιστική ταυτότητα. Η ΑΕΚ έχει μετατραπεί σε μια μηχανή πειθαρχίας και τακτικής ακρίβειας. Ο ΠΑΟΚ δουλεύει αθόρυβα, αλλά αποδοτικά, με βάθος και ψυχραιμία. Ο Παναθηναϊκός, από την άλλη, βρίσκεται σε μεταβατική φάση ήδη. Περιμένει τον νέο προπονητή και μαζί του την ευκαιρία για επανεκκίνηση. Η αντίφαση ανάμεσα στην ευρωπαϊκή εικόνα και την εγχώρια πραγματικότητα παραμένει έντονη, και το ζητούμενο είναι αν μπορεί να γίνει η μεγάλη ανατροπή.

Και τώρα αρχίζουν τα ντέρμπι. Οι πρώτες μεγάλες συγκρούσεις είναι μπροστά μας. Οι γκέλες με τους «μικρούς» θα έρθουν για όλους. Το ερώτημα είναι ποιος θα αντέξει όταν η πίεση χτυπήσει κόκκινο. Ποιος θα πάρει τα μεγάλα ματς, ποιος θα επιβληθεί στους άμεσους ανταγωνιστές. Εκεί δεν χωράνε δικαιολογίες. Δεν υπάρχουν περιθώρια. Εκεί φαίνεται ποιος είναι για πρωτάθλημα και ποιος όχι.

Υ.Γ.: Μας τρέλανες, ρε Μανόλο…